Νοσοκομειακά απόβλητα: βραδυφλεγής βόμβα για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία

Βραδυφλεγή βόμβα για τη δημόσια υγεία αποτελεί η ανεξέλεγκτη απόρριψη καθημερινά χιλιάδων τόνων επικίνδυνων μολυσματικών αποβλήτων από τα νοσοκομεία της χώρας. Η απόθεσή τους στις χωματερές, ιδίως σε εκείνες της περιφέρειας, συνεχίζεται… συστηματικά κατά πλήρη παράβαση της νομοθεσίας που επιβάλλει την αποτέφρωση και σε κάθε περίπτωση την επεξεργασία τους.

Το φωτογραφικό ντοκουμέντο που παρουσιάζει το protothema.gr είναι ενδεικτικό όσο και αποκαλυπτικό για την κατάσταση που επικρατεί. Τα «σκουπίδια» που διακρίνονται στη φωτογραφία, δηλαδή άδειες φιάλες αίματος, χρησιμοποιημένοι οροί, καθετήρες, εντοπίστηκαν πρόσφατα σε παράνομη χωματερή στο νομό Ηλείας. Μάλιστα, σε μία από τις άδειες φιάλες αίματος διακρίνεται η ένδειξη «Γενικό Νοσοκομείο Πύργου».

Σε κάθε περίπτωση δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί ότι πρόκειται για μολυσματικά ιατρικά απορρίμματα, ενώ το ζήτημα λαμβάνει άλλες διαστάσεις με δεδομένο ότι η χωματερή στην οποία πετάχτηκαν τα νοσοκομειακά απόβλητα βρίσκεται σε απόσταση λίγων εκατοντάδων μέτρων από σπίτια αλλά και αρδευτικά κανάλια με τελική κατάληξη τον Αλφειό. «Είναι προφανές ότι τα απόβλητα έχουν απλώς απορριφθεί στο έδαφος, χωρίς να έχει προηγηθεί ούτε αποτέφρωση, ούτε υγειονομική ταφή.  Τα απόβλητα αυτά όμως συνιστούν επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα αμιγώς μολυσματικού,  ενδεχομένως και τοξικού χαρακτήρα, και η νομοθεσία είναι ρητή σε ό,τι αφορά την διαχείρισή τους» αναφέρει ο κ. Γιώργος Χασιώτης, συντονιστής της Νομικής Ομάδας Υποστήριξης Πολιτών WWF Ελλάς η οποία έγινε αποδέκτης πριν από μερικές ημέρες της σχετικής καταγγελίας.

Δυστυχώς, το κρούσμα αυτό δεν είναι το μοναδικό. Εάν αναλογιστεί κανείς ότι ετησίως  παράγονται από ιδιωτικές και δημόσιες νοσηλευτικές μονάδες περίπου 14.000 τόνοι μολυσματικών αποβλήτων  –οι μισοί εκ των οποίων στην Αττική-  και ότι υπάρχει μία μόνον μονάδα αποτέφρωσης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων, στα Νέα Λιόσια, που δεν μπορεί να διαχειριστεί περισσότερους από χ τόνους, αντιλαμβάνεται κανείς το… κενό που προκύπτει σε ό,τι αφορά τη διαχείριση αυτού του τεράστιου όγκου ιατρικών απορριμμάτων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αρμοδίων, λιγότερα από τα μισά παραγόμενα επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα φθάνουν στον αποτεφρωτήρα του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Αττικής (ΕΣΔΚΝΑ) για ολοκληρωμένη διαχείριση. Το μεγαλύτερο ποσοστό των μολυσματικών αποβλήτων καταλήγει στις χωματερές, όπου αναμειγνύεται με τα αστικού τύπου απορρίμματα καθιστώντας τα άκρως επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.

Οι τρεις κατηγορίες των νοσοκομειακών αποβλήτων

-Γενικά /μη επικίνδυνα. Πρόκειται για όλα τα μη μολυσματικά απόβλητα πχ αυτά που προέρχονται από μαγειρεία, γραφεία, κυλικεία. Θεωρούνται «οικιακά» και η ρίψη τους γίνεται στους κοινούς κάδους απορριμμάτων. Υπολογίζεται ότι αποτελούν το 80% των απορριμμάτων του νοσοκομείου.

-Επικίνδυνα /μολυσματικά. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται απορρίμματα που έχουν μολυνθεί από ανθρώπινο αίμα ή άλλα βιολογικά υγρά, πχ γάζες, επίδεσμοι, όργανα και εργαλεία μιας χρήσης,  αλλά και παθολογο-ανατομικά απορρίμματα πχ ανθρώπινα μέλη, ιστοί. Αποτελούν το 15% των νοσοκομειακών αποβλήτων.

-Υψηλής επικινδυνότητας/ τοξικά. Αυτά είναι αιχμηρά αντικείμενα, χημικά ή φαρμακευτικά υπολείμματα, ραδιενεργά απόβλητα που χρησιμοποιούνται κυρίως στις χημειοθεραπείες, απορρίμματα με τοξικές, εύφλεκτες και εκρηκτικές ουσίες.

Για τα αμιγώς μολυσματικά απορρίμματα ο νόμος προβλέπει καύση ή αποτέφρωση, ενώ για τα αμιγώς τοξικά αποτέφρωση.