Υπήρξαν πουλιά γίγαντες;

Ένα πελώριο πουλί, ψηλότερο και από ένα ενήλικο άνθρωπο, περπατούσε στη Γη -και πιθανώς πετούσε- πριν από περίπου 80 εκατομμύρια χρόνια, δηλαδή την ίδια εποχή με τους δεινόσαυρους, σύμφωνα με τα απολιθωμένα οστά που ανακάλυψαν Βρετανοί και άλλοι παλαιοντολόγοι στην Κεντρική Ασία. Η ανακάλυψη ρίχνει φως στην εξέλιξη των πουλιών και ιδιαίτερα στο κατά πόσο υπήρχαν υπερμεγέθη πουλιά δίπλα-δίπλα με τους δεινόσαυρους.

Το σπάνιο εύρημα δείχνει ότι πιθανότατα τα τεράστια πουλιά ήσαν πολύ πιο συχνά στην εποχή των δεινοσαύρων από ό,τι νόμιζαν ως τώρα οι επιστήμονες. Τα υπερμεγέθη πουλιά -ή δεινόσαυροι με μορφή πτηνών- φαίνεται πως αφθονούσαν στην Μεσοζωική εποχή, όταν οι δεινόσαυροι κυριαρχούσαν στον πλανήτη μας, πριν εξαφανιστούν πριν από περίπου 65 εκατ. χρόνια.



Μέχρι τώρα, τα περισσότερα απολιθώματα πουλιών-δεινοσαύρων από την Μεσοζωική περίοδο που έχουν βρεθεί, αφορούσαν κυρίως μικρού μεγέθους πλάσματα. Εξαίρεση αποτελεί το απολίθωμα ενός μεγάλου πουλιού σαν στρουθοκάμηλος (Gargantuavis philoinos), που βρέθηκε στη Γαλλία και χρονολογείται από την Ύστερη Κρητιδική περίοδο, πλησίον του τέλους της εποχής των δεινοσαύρων.

Η ανακάλυψη όμως ενός νέου τεράστιου πουλιού, αυτή τη φορά στην Ασία, που παρουσιάστηκε στο περιοδικό βιολογίας "Biology Letters" της Βασιλικής Εταιρίας Επιστημών της Βρετανίας, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και το "Live Science", δείχνει ότι αυτά τα πλάσματα ήσαν γεωγραφικά εξαπλωμένα και πιο συνήθη.

«Μεγάλα πουλιά ζούσαν δίπλα-δίπλα με κρητιδικούς μη πτηνόμορφους δεινόσαυρους. Οι τελευταίοι ήσαν σίγουρα μεγάλοι και σημαντικοί από οικολογική άποψη, αλλά υπήρχε πάντα κάποιος χώρος για άλλα ζώα της ξηράς, όπως οι κροκόδειλοι και τα μεγάλα πουλιά», δήλωσε ο ερευνητής παλαιοντολόγος Ντάρεν Νάις του πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ, ο οποίος ονόμασε το νέο απολίθωμα "Samrukia nessovi" (ο μυθολογικός "φοίνικας" στη γλώσσα του Καζακστάν, όπου και έγινε η ανακάλυψη).

Το σπάνιο απολίθωμα είναι κατά βάση μια κάτω γνάθος χωρίς δόντια και οι μετρήσεις δείχνουν ότι το κρανίο του πουλιού πρέπει να είχε μήκος περίπου 30 εκατοστών. Είναι αδύνατο να εκτιμηθεί, προς το παρόν τουλάχιστον, αν το πουλί πετούσε ή απλώς περπατούσε. Αν δεν πετούσε, τότε εκτιμάται ότι είχε ύψος 1,8 έως τρία μέτρα και ζύγιζε πάνω από 50 κιλά, ενώ, αν πετούσε, το άνοιγμα των φτερών του υπολογίζεται ότι ξεπερνούσε τα τέσσερα μέτρα (μεγαλύτερο από το σημερινό άλμπατρος) και το βάρος του θα ήταν τουλάχιστον 12 κιλά.

Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι ο "φοίνικας" κινδύνευε από τον φοβερό "Τυραννόσαυρο" αλλά και άλλους αρπακτικούς δεινόσαυρους. Παραμένει άγνωστο αν το γιγάντιο πουλί ήταν αρπακτικό το ίδιο, σαρκοβόρο ή φυτοφάγο -ή και τα δύο.

Τα πουλιά πιστεύεται ότι προέρχονται από μικροσκοπικούς δίποδους δεινόσαυρους, τα θηρόποδα, στην αρχή της Κρητιδικής περιόδου, πριν από περίπου 150 εκατομμύρια χρόνια. Με βάση συνήθως ελλιπή απολιθώματα, οι επιστήμονες θεωρούν ότι τα αρχικά πουλιά παρέμειναν υπερβολικά μικρά για αρκετές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, καθώς ανάμεσα σε περισσότερα από 100 είδη πρώιμων πουλιών που τα απολιθώματά τους έχουν έρθει στο φως, μόνο ο γαλλικός "Γαργαντούας" είχε μεγάλο σώμα, ενώ τα υπόλοιπα δεν ξεπερνούσαν σε μέγεθος ένα σημερινό κοράκι.

Μερικοί μάλιστα παλαιοντολόγοι αμφισβητούν ακόμα και αν ο γαλλικός Gargantuavis philoinos ήταν όντως πουλί ή, αντίθετα, πτερόσαυρος ή ιπτάμενο ερπετό. Η νέα όμως ανακάλυψη ενισχύει όσους πιστεύουν ότι πράγματι υπήρχαν γιγάντια πουλιά στο πλευρό των δεινοσαύρων.

Πηγή: AΠΕ-ΜΠΕ