Χρηματιστήριο Αθηνών: Γιατί παραμένει ευάλωτο στις διεθνείς αναταράξεις

Σκληρά ξεκίνησε ο μήνας Οκτώβριος για τις αγορές, ένας μήνας που αρκετές φορές είναι συνδεδεμένος με βίαιες πτώσεις.

Με αφορμή τα στοιχεία μεταποίησης, αλλά και τις εξελίξεις στους εμπορικούς πολέμους ΗΠΑ-Κίνας και ΗΠΑ-Ευρώπης, τα χρηματιστήρια βίωσαν απότομες και κοφτερές κινήσεις.

Ο δείκτης Dow jones έχασε περισσότερες από 800 μονάδες μέσα σε δυο ημέρες και η ελληνική αγορά 4% σε τρεις συνεδριάσεις, Σύγκριση μεταξύ των δυο δεικτών δεν μπορεί να γίνει, ωστόσο αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι τελευταία η ελληνική αγορά δεν αντιδρά στις ανόδους των διεθνών αγορών και πέφτει περισσότερο όταν συμβαίνει κάτι άσχημο στις αγορές. Εξάλλου, από το καλοκαίρι ήταν εμφανές ότι η Ελλάδα είναι ακόμα ευάλωτη και θα αντιμετωπίσει υψηλές δυσκολίες για την ανάταξη της οικονομίας.

Η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχασε 3,01% με τον Γενικό Δείκτη να κλείνει στις 835,55 μονάδες διακινώντας 94,4 εκατ. ευρώ, ένα ποσό διπλάσιο απο τον τζίρο που πραγματοποιείται συνήθως.

Οι τραπεζικές μετοχές που αποτελούν το άμεσο «στοίχημα» των ξένων επενδυτών στην Ελλάδα κατέγραψαν τις υψηλότερες απώλειες έως 7,25% ενω κια οι υπόλοιπες μετοχές του FTSE25 έχουν σημειώσει πτώση 7% σ' ένα μήνα αποτυπώνοντας τις επιφυλάξεις για την ελληνική οικονομία. Λίγες ημέρες μετά τις επιτυχείς εξόδους στις αγορές από ΟΤΕ και Ελληνικά Πετρέλαια, οι Έλληνες επενδυτές βλέπουν τις μετοχές να διαλύονται. Η αιτία της πτώσης δεν είναι μόνο μια, εξαιτίας και του περίπλοκου διεθνούς περιβάλλοντος. Οι διαχειριστές κεφαλαίων αισθάνθηκαν άνετοι να επενδύσουν σε ομόλογα λίγες ημέρες πριν διότι βλέπουν σίγουρα διαφορετικά την Ελλάδα, και αποτιμούν το ρίσκο της καθεμιάς εταιρείας ξεχωριστά. Όταν, όμως, κλείνουν τα βιβλία τους σε λιγότερο απο δυο μήνες, είναι βέβαιο ότι δεν θα αναλάβουν υψηλότερο ρίσκο σε μια αναδυόμενη αγορά -ιδιαίτερα όταν ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας δεν βαίνει προς εξομάλυνση. Άλλωστε, η περίοδος μεταξύ του Οκτωβρίου - Δεκεμβρίου είναι μεταβατική για όλες τις αγορές και είναι προτιμότερο να δουν την ελληνική αγορά τον Ιανουάριο ή στα τέλη Δεκεμβρίου όταν οι προοπτικές θα είναι πιο ξεκάθαρες.

Η ρηχή αγορά

Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν επίσης είναι η δυσκολία εξόδου από τις μετοχές σε μια αγορά η οποία δεν προσφέρει καμία προστασία από εξεωτερικές πιέσεις. Τούτο αποτελεί την μόνιμη παθογένεια της αγοράς, αφού ισχυρά και μακροπρόθεσμα κεφάλαια επενδύουν όταν υπάρχει υψηλή ρευστότητα. Με δέκα - δεκαπέντε εταιρείες δεν υφίστανται πολλές επιλογές.

Η ελληνική αγορά δεν διαθέτει αναχώματα απο ισχυρά τοπικά και ξένα κεφάλαια που να αντιδρούν στις πιέσεις, έτσι είναι ευάλωτη στις ρευστοποιήσεις ακόμη και όταν εμφανιστούν δυο - τρεις μεγάλοι πωλητές σε τράπεζες ή σε μετοχές του Ftse25. Ήταν χαρακτηριστική η περίπτωση χθες μιας μεγάλης βιομηχανικής εταιρείας η οποία, την ώρα της αναγγελίας μιας νέας μεγάλης επένδυσης, δέχονταν πιέσεις οι οποίες προήλθαν απο έναν μεγάλο πωλητή.

Η σύγκριση, λοιπόν, των διεθνών αγορών με την ελληνική είναι καταλυτική: Οι ελληνικές τράπεζες έχουν προχωρήσει αρκετά στην εξυγίανση των ισολογισμών τους απο τα κόκκινα δάνεια και ορισμένες επιχειρήσεις προχωρούν ανεξάρτητα του δυσμενούς περιβάλλοντος. Οι ξένοι επενδυτές, όμως, θέλουν υψηλή ανάπτυξη και κέρδη κι αυτό το έχουμε ξεχάσει μένοντας επί δέκα χρόνια, υπό το βάρος του ελέγχου από τους δανειστές.

Όταν οι ελληνικές τράπεζες προχωρήσουν σε ταχύτερη εκκαθάριση των npe’s -ίσως και με συστημικό τρόπο- και επιβεβαιωθούν τα στοιχεία για μια υψηλότερη ανάπτυξη, τότε οι αντιδράσεις των ξένων επενδυτών θα είναι πολυ διαφορετικές. Τότε, η Ελλάδα θα υποδέχεται κεφάλαια τα οποία θα έχουν ποντάρει στην απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.