Πουλούν τα σπίτια, πριν τα πάρουν οι τράπεζες

Στην τελική ευθεία, έχουν εισέλθει οι τράπεζες για τις αυξήσεις επιτοκίων στα δάνεια, που ήδη έχουν αποφασισθεί. Στο πλαίσιο αυτό, αποσύρουν τις διαφημιστικές τους καμπάνιες ειδικά για τα προϊόντα προσφορών, δηλαδή τα δάνεια με ευνοϊκούς όρους, η πλειοψηφία των οποίων αφορά προϊόντα στεγαστικής πίστης.

Οι αυξήσεις που έρχονται θα είναι κατά μέσο όρο της τάξεως του 0,50% και περιλαμβάνoυν όλες τις κατηγορίες δανείων, καταναλωτικής, στεγαστικής και επιχειρηματικής πίστης. Οι νέες τιμολογήσεις αφορούν όλα τα δάνεια που θα συναφθούν και θα εκταμιευθούν μετά τις αυξήσεις.

Συγκεκριμένα, αναμένονται άμεσα αυξήσεις στα επιτόκια των πιστωτικών καρτών, των καταναλωτικών και προσωπικών δανείων, όλων των κατηγοριών στεγαστικών δανείων για τις νέες εκταμιεύσεις εκτός από τις περιπτώσεις των βασικών κυμαινόμενων επιτοκίων τα οποία αναπροσαρμόζονται με βάση την απόφαση της κάθε τράπεζας ή των κλασσικών κυμαινόμενων επιτοκίων που προσδιορίζονται από το βασικό επιτόκιο ευρώ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ή το euribor.

Δεν επηρεάζονται τα υφιστάμενα δάνεια σταθερού επιτοκίου για όλη τη διάρκεια του δανείου, καθώς και τα δάνεια σταθερού επιτοκίου, τα λεγόμενα χαμηλής εκκίνησης που έχουν σταθερό επιτόκια για τα πρώτα χρόνια και μετά κυμαινόμενο.

Δηλαδή, εάν ένα δάνειο έχει συναφθεί πριν ένα χρόνο και έχει επιτόκιο σταθερό για τα δύο πρώτα χρόνια, αυτό το αρχικό επιτόκιο δεν επηρεάζεται όμως το επιτόκιο της επόμενης περιόδου θα είναι σημαντικά αυξημένο, σε σχέση με το σημερινό. Στις περιπτώσεις αυτές ο πελάτης θεωρητικά έχει τη δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης του επιτοκίου του, κάτι που στο εξής και μετά τις αυξήσεις που έρχονται το πιθανότερο είναι να παραμείνει μια θεωρητική δυνατότητα.

Ένα χρόνο νωρίτερα, τα περιθώρια (διαφορά επιτοκίων χορηγήσεων προς επιτόκια καταθέσεων) λόγω του έντονου ανταγωνισμού είχαν συμπιεσθεί σημαντικά ακόμη και κάτω της μιας μονάδας, αλλά σήμερα έχουν πάρει την ανιούσα. Το συνηθισμένο περιθώριο κέρδους (spread) που εφαρμόζεται επί του βασικού τραπεζικού επιτοκίου κυμαίνεται γύρω στο 1,60% -1,70%. Κατά περίπτωση και ανάλογα με τον πελάτη μπορεί να φθάσει μέχρι και 2%.

Στον αέρα οι προϋπολογισμοί
Οι νέες αυξήσεις αναμένεται να επιβαρύνουν σημαντικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Στις περιπτώσεις των στεγαστικών δανείων αυτό είναι ήδη ορατό καθώς οι δόσεις όταν πρόκειται για δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου τα τελευταία δύο χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά, δεδομένου οτι το βασικό επιτόκιο του ευρώ που καθορίζεται από την ΕΚΤ από τα τέλη του 2005 μέχρι τώρα αυξήθηκε δύο ποσοστιαίες μονάδες, από 2% σε 4%. Αν συνυπολογιστούν τα περιθώρια των τραπεζών, το τελικό επιτόκιο για τον πελάτη διαμορφώνεται σε τουλάχιστον 5% σήμερα.

Για παράδειγμα σε ένα δάνειο της τάξεως των 200.000 ευρώ , η δόση από 1000 περίπου ευρώ το μήνα το 2006, σήμερα έχει αυξηθεί στα 1200 ευρώ και έπεται συνέχεια.

Σημειώνεται οτι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών ενέχει κινδύνους στην ομαλή εξυπηρέτηση των δανείων τους, αυξάνοντας σημαντικά και το χαρτοφυλάκιο επισφαλειών των τραπεζών. Σύμφωνα με στοιχεία των ενώσεων καταναλωτών, ο αριθμός των στεγαστικών δανείων που αντιμετωπίζουν προβλήματα αυξάνεται αλματωδώς. Τη διετία 2006 – 2007 εκτιμάται οτι περίπου 3.500 – 4.000 ακίνητα εκποιήθηκαν μέσω προγραμμάτων πλειστηριασμού των τραπεζών.

Με βάση τα ίδια στοιχεία, ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί στο 30% μόνον των συνολικών κοινοποιήσεων προγραμμάτων πλειστηριασμού, πολλοί εκ των οποίων δεν εκτελούνται, επειδή οι ιδιοκτήτες σπεύδουν οι ίδιοι να τα πουλήσουν πριν η τράπεζα βγάλει στο σφυρί τα ακίνητα, για να αναταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.