Eurobank: Υπερβολικές οι ανησυχίες για τις οικονομίες της Νέας Ευρώπης

Ως υπερβολικές χαρακτηρίζει η Eurobank τις ανησυχίες που εκφράζονται για πιθανές παρενέργειες στις οικονομίες των χωρών της λεγόμενης Νέας Ευρώπης με άξονα τα προβλήματα της οικονομίας της Ελλάδας. 

Οι σχετικές εκτιμήσεις εκφάζονται στη νέα μηνιαία έκθεση της Τράπεζας για τις αναδυόμενες οικονομίες και αγορές της Νέας Ευρώπης, η οποία δημοσιεύτηκε την Μ. Τετάρτη από την διεύθυνση Οικονομικών Μελετών & Προβλέψεων σε συνεργασία με την Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης της Eurobank EFG.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι οι οικονομικές συνθήκες στη Νέα Ευρώπη βελτιώνονται με ρυθμούς εντονότερους από τους αναμενόμενους.  Οι δείκτες υψηλής συχνότητας καθώς και τα υπόλοιπα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι τα χειρότερα της οικονομικής ύφεσης έχουν παρέλθει και ότι οι περισσότερες οικονομίες της περιοχής αναμένεται να καταγράψουν θετικούς, αλλά χαμηλότερους από τους δυνητικούς, ρυθμούς ανάπτυξης στο τρέχον έτος. Η συνεχιζόμενη οικονομική ανάκαμψη οφείλεται κυρίως στις υψηλότερες εξαγωγές, αποτέλεσμα της βελτίωσης στις οικονομίες των βασικών εμπορικών εταίρων των χωρών της Νέας Ευρώπης, στην επανασυσσώρευση αποθεμάτων και σε τεχνικούς λόγους (επιδράσεις βάσης). 

Παρ’ όλ’ αυτά, η δυναμική της εγχώριας ζήτησης παραμένει αδύναμη καθώς η ανεργία παραμένει σε ανοδική τροχιά, η πιστωτική επέκταση είναι αναιμική και το διαθέσιμο εισόδημα περιορίζεται από τον χαμηλό ρυθμό αύξησης των μισθών και τις υψηλές τιμές των καυσίμων και των τροφίμων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι σημαντικές οικονομικές ανισορροπίες καθώς και οι συνθήκες υπερθέρμανσης στο εγχώριο λιανικό εμπόριο και στην αγορά περιουσιακών στοιχείων αποτελούν παρελθόν και δεν αναμένεται να επαναληφθούν στο άμεσο μέλλον. 

Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ στη Τουρκία και σε μικρότερο όμως βαθμό στην Πολωνία , αναμένεται να υπερκεράσουν τους αντίστοιχους ρυθμούς των υπολοίπων χωρών της περιοχής κυρίως γιατί η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση βρήκε τις συγκεκριμένες χώρες με χαμηλά επίπεδα χρηματοοικονομικής μόχλευσης και συνεπώς σε καλύτερη κατάσταση για την αντιμετώπιση των εξωτερικά προκαλούμενων αναταραχών στην εγχώρια οικονομία τους.

“Θα βελτιώνονται οι πιστοληπτικές αξιολογήσεις” 

Μετά από προσωρινή υποχώρηση στις αρχές του έτους, οι κύριοι χρηματιστηριακοί δείκτες και οι αγορές κρατικών ομολόγων της Νέας Ευρώπης εισήλθαν εκ νέου σε ισχυρή ανοδική πορεία από τις αρχές Φεβρουαρίου, ως αποτέλεσμα του βελτιωμένου επενδυτικού κλίματος και της αυξημένης αισιοδοξίας για τις προοπτικές της διεθνούς οικονομίας.  Αναγνωρίζοντας τις ανωτέρω θετικές εξελίξεις, σειρά διεθνών οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης προχώρησαν σε ανοδικές αναθεωρήσεις των πιστοληπτικών αξιολογήσεών τους. 

Χαρακτηριστικά, ο S&P επανεκτίμησε ανοδικά τη πιστοληπτική ικανότητα της Ουκρανίας ενώ ανέβασε την προοπτική της Ρουμανίας.  Ο S&P επίσης επανεκτίμησε ανοδικά τη πιστοληπτική ικανότητα της Τουρκίας, μετά από παρόμοια απόφαση της Moody’s τον Ιανουάριο και της Fitch το Δεκέμβριο. 

“Δεδομένου ότι οι οικονομικές συνθήκες συνεχίζουν να βελτιώνονται και αρκετές κυβερνήσεις έχουν ήδη αρχίσει να προχωρούν στην υιοθέτηση αυστηρών μέτρων για τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών, αναμένουμε ότι οι ανακοινώσεις  πιστοληπτικών αναβαθμίσεων για οικονομίες της Νέας Ευρώπης θα συνεχιστούν και τους επόμενους μήνες”, εκτιμούν οι αναλυτές της Eurobank. 

Σε επίπεδο νομισματικής πολιτικής, οι περιορισμένες  πληθωριστικές πιέσεις καθώς και η υποτονική εγχώρια ζήτηση αναμένεται να επιτρέψουν στις κεντρικές τράπεζες της περιοχής να συνεχίσουν να εφαρμόζουν τις τρέχουσες επεκτατικές πολιτικές στήριξης της οικονομίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ότι αναμενόταν προηγουμένως. Η άποψη αυτή βρίσκει επιπλέον στήριξη στο γεγονός ότι οι προσδοκίες για υψηλότερα επιτόκια στην ευρωζώνη το τρέχον έτος έχουν μειωθεί. 

Πράγματι, αν οι κεντρικές τράπεζες της περιοχής προβούν σε σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής τους  νωρίτερα από την ΕκΤ, η διεύρυνση του διαφορικού των επιτοκίων ενέχει τον κίνδυνο ανατίμησης των εγχώριων νομισμάτων της Νέας Ευρώπης, εξέλιξη που εγκυμονεί κινδύνους σχετικά με την ανταγωνιστικότητα και τον εξαγωγικό τομέα. Εμμένουμε στην άποψη περεταίρω μείωσης των επιτοκίων στην Ρουμανία και την Ουγγαρία στο τρέχον έτος, ενώ προβλέπουμε υψηλότερα επιτόκια στην Τουρκία και στην Πολωνία, όχι νωρίτερα από το τέταρτο τρίμηνο του έτους. 

Φερέγγυες οι ελληνικές τράπεζες

Η κρίση δημοσίου χρέους στην Ευρωζώνη έχει εγείρει σημαντικές ανησυχίες για το ενδεχόμενο παρενεργειών στις οικονομίες της περιοχής. Οι φόβοι επικεντρώνονται  στη Βουλγαρία, η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνορεύει με την Ελλάδα και παράλληλα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους της. Οι σημαντικότεροι δίοδοι ανεπιθύμητων παρενεργειών είναι το διεθνές εμπόριο, οι ξένες επενδύσεις και ο τραπεζικός τομέας. 

Εντούτοις, παρά τις δυσμενείς προοπτικές ανάκαμψης για την ελληνική οικονομία, οι ανησυχίες για την σοβαρότητα της κατάστασης είναι υπερβολικές. Καταρχήν το διμερές εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών δεν υπερέβη το 2009 το 7,2% ως ποσοστό του συνολικού όγκου εμπορίου της Βουλγαρίας.  Επίσης, η Ελλάδα θεωρείται μακροπρόθεσμος επενδυτής στη περιοχή. Χαρακτηρίζεται ως μία από τις χώρες που πρωτοστάτησαν στο τομέα επενδύσεων στη Βουλγαρία ενώ η παρουσία της είναι συνεχής από τις αρχές της δεκαετίας του1990.. 

Τέλος, η φερεγγυότητα και η ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών παραμένει  ισχυρή και οι βασικοί χρηματοοικονομικοί τους δείκτες είναι πολύ καλύτεροι από τους αντίστοιχους των βασικών ανταγωνιστών τους στην περιοχή. 

“Είναι πεποίθησή μας ότι η αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με την αντιμετώπιση της δύσκολης δημοσιονομικής θέσης της χώρας καθώς και τα πρόσφατα μέτρα, που ανακοινώθηκαν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για την αντιμετώπιση της κρίσης του ελληνικού δημοσίου χρέους θα συμβάλλουν στην άμβλυνση των παραπάνω προβλημάτων και θα συνεισφέρουν σε μια ευρύτερη σταθεροποίηση στην περιοχή”, καταλήγει η μελέτη. 

Στην έκθεση συνέβαλαν οι  Καθηγητής Γκίκας Α. Χαρδούβελης, Οικονομικός Σύμβουλος του Ομίλου, Πλάτων Μονοκρούσσος, Επικεφαλής της Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης, Αναστάσιος Αναστασάτος, Macro Strategist,  Ιωάννης Γκιώνης, Research Economist, Στέλλα Κανελλοπούλου, Research Economist, Γαλάτεια Φωκά, Emerging Markets Analyst, Θεόδωρος Ράπανος, Junior Economic Analyst, Χρήστος Πνευματικός, Head of Trading Strategy & Support Desk in Global Markets, και ο Baduralp Candelmir, Chief Economist της EFG Istanbul Securities.