Τα βλέπουν μαύρα ...πριν από τα μέτρα τα νοικοκυριά

Πριν καν ανακοινωθούν τα πρωτοφανή οικονομικά μέτρα, τα νοικοκυριά της χώρας εξέφραζαν ακόμη πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις για την δική τους οικονομική κατάσταση, ενώ ανάλογη είναι η εικόνα και στον επιχειρηματικό κόσμο.

Σύμφωνα με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ (Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών) για τον ιανουάριο, και σε αντίθεση με την άνοδο στην Ευρώπη, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα καταγράφει πτώση κατά 3,7 μονάδες και διαμορφώνεται στις 72,4 μονάδες, μετά την πρόσκαιρη όπως φαίνεται σταθεροποίησή του τον Ιανουάριο.

«Στους περισσότερους κλάδους της οικονομίας κυριαρχεί απαισιοδοξία και διατυπώνονται δυσοίωνες προβλέψεις, καθώς η αβεβαιότητα για τον χαρακτήρα και το εύρος των πρόσθετων μέτρων ήταν τουλάχιστον τον Φεβρουάριο διάχυτη. Τα νέα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσουν αρνητικά τη ζήτηση και αναμένεται νέα επιδείνωση του δείκτη τον Μάρτιο. Πάντως η οριστικοποίησή τους ήταν απαραίτητη ώστε να ξεκινήσει μια διαδικασία προσαρμογής επιχειρήσεων και καταναλωτών στα νέα δύσκολα δεδομένα», αναφέρει χαρακτηριστικά το ΙΟΒΕ

Οι αναλυτές του Ιδρύματος, που ελέγχεται από τον ΣΕΒ, επισημαίνουν ότι ο δείκτης βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο του τελευταίου εξαμήνου, αν και σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή επίδοση κινείται σε υψηλότερο επίπεδο. Η νέα επιδείνωση εκπορεύεται από εξασθένηση των προσδοκιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας, ιδιαίτερα τις κατασκευές, αλλά και την υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.

Ειδικά ως προς τα νοικοκυριά, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης σημειώνει και νέα μείωση τον Φεβρουάριο, για τέταρτο μήνα και διαμορφώνεται στις -51 μονάδες, τέσσερις μονάδες χαμηλότερα σε σχέση με τον Ιανουάριο, στη χαμηλότερη επίδοση από τον περασμένο Απρίλιο, αλλά υψηλότερα από την αντίστοιχη περσινή.. Ο σχετικός δείκτης στην Ελλάδα παραμένει σημαντικά χαμηλότερα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών, οι οποίοι κινούνται στις -14 και -17 μονάδες αντίστοιχα σε ΕΕ και Ευρωζώνη, ενώ η τρέχουσα επίδοση κατατάσσει τους Έλληνες καταναλωτές ως τους πλέον απαισιόδοξους ανάμεσα στους υπόλοιπους Ευρωπαίους.

Η πτώση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον Φεβρουάριο προέρχεται από επιδείνωση όλων των επιμέρους δεικτών, εκτός της πρόθεσης για αποταμίευση, η οποία ενισχύεται ελαφρά. Τη μεγαλύτερη πτώση παρουσιάζουν οι προβλέψεις της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών το επόμενο 12μηνο, ενώ ενισχύονται και οι φόβοι για άνοδο της ανεργίας, με το σχετικό δείκτη να καταγράφει την ιστορικά υψηλότερη τιμή του.

Αναλυτικότερα:

• Έντονη υποχώρηση των προβλέψεων της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών

Οι προβλέψεις των Ελλήνων καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες καταγράφουν μεγάλη πτώση για τέταρτο μήνα, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις -34 μονάδες (από -27). Μόλις ένα 8% (από 12%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή βελτίωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ πάνω από τους μισούς (53% έναντι 47%) προβλέπουν επιδείνωση ή σημαντική επιδείνωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες της ΕΕ και της Ευρωζώνης διαμορφώνονται στις -2 και -4 μονάδες αντίστοιχα.

• Ηπιότερη η επιδείνωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας

Οι προσδοκίες των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο επίσης επιδεινώνονται, κατά 3 μονάδες όμως, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -35 μονάδες. Το 16% των καταναλωτών (από 19%) αναμένει ελαφρά ή αισθητή βελτίωση, με το 56% (από 54%) να προβλέπει επιδείνωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη υποχωρούν ελαφρά στις -6 και -12 μονάδες αντίστοιχα.

• Ενισχύεται η πρόθεση για αποταμίευση

Η πρόθεση για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες ενισχύεται κατά 3 μονάδες και διαμορφώνεται στις -56 μονάδες, παραμένοντας ωστόσο σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Από τους ερωτηθέντες καταναλωτές, το 19% (από 16%) κρίνει ως πιθανή ή πολύ πιθανή την αποταμίευση, ενώ το 79% (από 82%) δεν θεωρεί πιθανό να προβεί σε αποταμιεύσεις το επόμενο 12-μηνο. Στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, οι αντίστοιχοι δείκτες διαμορφώνονται στις -5 και -7 μονάδες αντίστοιχα.

• Δυσμενέστερες οι προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας

Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες, προδίδουν τον έντονο φόβο των καταναλωτών για απώλειες θέσεων εργασίας και καταγράφουν την ιστορικά υψηλότερη επίδοσή τους, με το σχετικό δείκτη να φθάνει τις +77 μονάδες (από +70) και τη συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών (89% από 85%) να αναμένει ελαφρά ή αισθητή ενίσχυση της ανεργίας το επόμενο 12-μηνο. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώνονται στις +41 και +47 μονάδες.

• Βελτίωση της πρόθεσης για μείζονες αγορές

Μετά από ένα τρίμηνο συνεχούς υποχώρησης, τον Φεβρουάριο αλλάζει η τάση στην πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών, κ.λπ.) και ο σχετικός δείκτης ανέρχεται στις -45 μονάδες (από -52). Η μεταβολή αυτή ωστόσο προέρχεται από την άνοδο του ποσοστού που δηλώνουν ότι θα αφήσουν αμετάβλητες τις δαπάνες τους (25% από 22%) και όχι από τη διεύρυνση του ποσοστού που δηλώνει πως θα τις αυξήσει λίγο ή πολύ, το οποίο μειώνεται (6% από 8%). Στην ΕΕ και Ευρωζώνη, οι αντίστοιχοι δείκτες περιορίζονται οριακά στις -23 και -22 μονάδες αντίστοιχα.

• Αποκλιμακώνονται οι πληθωριστικές προσδοκίες

Οι πληθωριστικές προσδοκίες τον Φεβρουάριο εξασθενούν, με το δείκτη εξέλιξης των τιμών τους προσεχείς 12 μήνες να διαμορφώνεται στις +16 μονάδες (από +22), στα επίπεδα Δεκεμβρίου - Ιανουαρίου. Το 49% των νοικοκυριών (από 58%) προβλέπει πως οι τιμές θα αυξηθούν με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό, ενώ ένα 29% (από 23%) κρίνει ότι θα μείνουν σχεδόν αμετάβλητες ή θα μειωθούν. Σε ΕΕ και Ευρωζώνη, οι σχετικοί δείκτες ενισχύονται ελαφρά στις +5 και 0 μονάδες αντίστοιχα.

• Ελαφρά άνοδος του ποσοστού που «αποταμιεύει λίγο ή πολύ»

Σε σχέση με την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, οι Έλληνες καταναλωτές δηλώνουν σε ποσοστό 27% (από 25%) ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ, ενώ το ποσοστό εκείνων που αναφέρουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα» περιορίζεται ελαφρά στο 55% (από 57%). Το ποσοστό εκείνων που επισημαίνουν ότι έχουν χρεωθεί παραμένει χαμηλό αν και ελαφρώς αυξημένο, στο 9% (από 7%), ενώ εκείνοι που δηλώνουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους περιορίζονται στο 8% (από 10%).