Γιατί το πετρέλαιο κατρακύλησε κάτω από το ψυχολογικό όριο των 40 δολαρίων

Η τιμή του πετρελαίου έχει κατρακυλήσει κάτω από το ψυχολογικό όριο των 40 δολαρίων το βαρέλι, καταγράφοντας το χαμηλότερο επίπεδό του μετά το Φεβρουάριο του 2009, φτάνοντας τη Δευτέρα (7/12) στα 37,65 δολάρια.

Συνολικά δε, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, ο «μαύρος χρυσός» έχει χάσει σχεδόν το 60% της τιμής του, καθώς τότε, η τιμή του βαρελιού ανερχόταν στα 100 δολάρια. Το ερωτηματικό που τίθεται είναι το εξής. Πού οφείλεται η κατρακύλα αυτή;

Οι απόψεις είναι πολλές. Πρακτικά, οφείλεται στο γεγονός ότι οι χώρες που απαρτίζουν τον ΟΠΕΚ, αδυνατούν να καταλήξουν σε μία συμφωνία, προκειμένου να κρατήσουν τις τιμές τουλάχιστον στα σημερινά του επίπεδα. Τα συμφέροντα είναι τεράστια και διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Οι αγορές ανέμεναν από τις ΗΠΑ να ανακοινώσουν την καθοριστική μείωση της ημερήσιας παραγωγής τους. Αντίθετα με τις προβλέψεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες αρκέστηκαν στην ελάχιστη δυνατή μείωση της παραγωγής τους. Την ίδια στιγμή, η Σαουδική Αραβία, μία από τις ηγέτιδες δυνάμεις στην παραγωγή πετρελαίου, αρνήθηκε στην τελευταία διάσκεψη του ΟΠΕΚ να συνδράμει στη συμφωνία για μία κοινή γραμμή διατήρησης της τιμής, υποστηρίζοντας ότι δεν προτίθεται να προβεί στη μείωση της παραγωγής της.

Ως εκ τούτου, το παγκόσμιο απόθεμα όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά αυξήθηκε. Οι διεθνείς αναλυτές πιστεύουν ότι η κατρακύλα της τιμής του πετρελαίου θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες, ενώ δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να πέσει ακόμη και στα 20 δολάρια το βαρέλι. Πού στηρίζουν τους φόβους τους; Στις προβλέψεις των μετεωρολόγων για ήπιο χειμώνα στο Βόρειο Ημισφαίριο (στο οποίο περιλαμβάνεται και η Ελλάδα). Σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν, η κατανάλωση θα είναι πολύ μικρότερη, ενώ σημαντικό μερίδιο στη χαμηλή ζήτηση καταλαμβάνει και η οικονομική κρίση σε πολλές περιοχές του πλανήτη, εξαιτίας της οποίας έχει ελαττωθεί η χρησιμοποίηση των αυτοκινήτων.

Μία ακόμη παράμετρος του ζητήματος που έχει προκύψει με την απομείωση της αξίας του πετρελαίου, είναι ο ενδεχόμενος κίνδυνος οικονομικού κραχ των χωρών του βορρά και ιδιαιτέρως της Ρωσίας. Η ρωσική κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα για την κάλυψη της οικονομίας της από τις συνέπειας της έως τώρα κατρακύλας στην τιμή του πετρελαίου, ωστόσο αν επιβεβαιωθεί το χειρότερο σενάριο των 20 ή ακόμη και 30 δολαρίων ανά βαρέλι, θεωρείται αδύνατον να βρεθούν εκ νέου μέτρα που θα απορροφήσουν τις αναταράξεις, οδηγώντας σε κραχ τη ρωσική οικονομία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Ρώσοι αφήνουν να εννοηθεί ότι πίσω από την κρίση στην τιμή του πετρελαίου, ενδεχομένως να βρίσκεται ένας ιδιότυπος οικονομικός πόλεμος εναντίον τους από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους. Ωστόσο αποφεύγουν να αναφερθούν επισήμως στο θέμα, αναμένοντας τις κινήσεις της αγοράς, την ίδια στιγμή που οι ίδιοι επιχειρούν με άλλους τρόπους να καλύψουν τις απώλειες.