Σε ποιους στοχεύουν οι νέες παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό και τα εργασιακά

Σκοπίμως θολό και ασαφές το κείμενο Βαρουφάκη επιχειρεί να καθησυχάσει τους δανειστές για τις προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό και την αγορά εργασίας ενώ συγχρόνως κερδίζει χρόνο προκειμένου να εμφανίσει στις επιμέρους διαπραγματεύσεις μέτρα που δε θα απέχουν παρασάγγας από τις προεκλογικές της εξαγγελίες. Ωστόσο τα μέτρα θα πρέπει να εξειδικευτούν έως τον Απρίλιο ,οπότε και θα φανεί αν βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος με το email Χαρδούβελη η διασώζουν από περαιτέρω δυσμενείς ανατροπές εργαζόμενους και ασφαλισμένους.

-Η παρέμβαση που προκάλεσε την μεγαλύτερη ανησυχία είναι η δέσμευση για «εξάλειψη των κενών και των κινήτρων που οδηγούν σε υπερβολική αύξηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, κυρίως στις τράπεζες και στο δημόσιο τομέα η οποία επιβαρύνει τα ταμεία». Η πρόθεση να κλείσουν τα «παράθυρα» των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων παραπέμπει ευθέως στο email Χαρδούβελη το οποίο προέβλεπε τη σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας των μητέρων ανηλίκων και των ασφαλισμένων στα βαρέα. Δηλαδή πάνω από 120.000 ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται με τις μεταβατικές διατάξεις βρίσκονται και πάλι στον «αέρα». Το παρήγορο είναι ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι δεν πρόκειται να θίξει τα θεμελιωμένα δικαιώματα. 

Την ίδια ώρα προκαλεί αίσθηση η εκκωφαντική απουσία από το κείμενο Βαρουφάκη της κατάργησης της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος για τις επικουρικές συντάξεις και γενικότερα της αναστολής των προγραμματισμένων από 1/1/2015 περικοπών στις συντάξεις. Αυτό σημαίνει ότι η αναφορά παραλήφθηκε για λόγους τακτικής η θα ισχύσουν οι προβλέψεις του μνημονίου; 

Απορίες προκαλεί και η δέσμευση για πιο στενή σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με τις το εισόδημα. 

-Πρόκειται για τις γνωστές αξιώσεις της τρόικας για μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα των εισφορών σε σχέση με τις παροχές , μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης, αύξηση του χρόνου ελάχιστου χρόνου ασφάλισης στα 20 χρόνια αντί για 15 και κατάργηση του ΕΚΑΣ; 

-Μήπως το μέτρο αφορά μόνο στους ελεύθερους επαγγελματίες καθώς είχε εκφραστεί η σκέψη, το ύψος των εισφορών προς τον ΟΑΕΕ να καθορίζεται ανάλογα με το ύψος του τζίρου; 

- Σημαίνει σύνδεση της κατώτατης σύνταξης που επιχορηγείται από τον προϋπολογισμό με το εισόδημα και τα περιουσιακά στοιχεία του συνταξιούχου; Είναι γνωστή ,υπενθυμίζουμε, η εμμονή της Τρόικας να μειωθεί η κατώτατη σύνταξη μέσω της περικοπής του προνοιακού μέρους. 

Παράλληλα, στο κείμενό του ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης δεσμεύεται ότι:

-Θα προχωρήσει στην ενοποίηση των συνταξιοδοτικών ταμείων για την εξοικονόμηση δαπανών. Επίσης θα εξοικονομηθούν πόροι μέσω διασταύρωσης στοιχείων εντός των αρμόδιων αρχών και μητρώων (π.χ. ΑΦΜ, ΑΜΚΑ) που θα βοηθήσουν στο να εντοπιστούν οι μη επιλέξιμοι δικαιούχοι. 

- θα συνεχίσει την κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων που ενίσχυαν τα ασφαλιστικά ταμεία 

- Θα εξορθολογήσει τις παροχές και θα προχωρήσει στην εφαρμογή ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.

Στο μέτωπο των εργασιακών από τη λίστα Βαρουφάκη απουσιάζει το χρονοδιάγραμμα για την επαναφορά του κατώτερου μισθού ενώ συγκεχυμένα διατυπωμένη είναι και η αναφορά για «υιοθέτηση των βέλτιστων πρακτικών σε συνεργασία με τον ILO και τον ΟΟΣΑ, καθώς και στην προσέγγιση με έναν έξυπνο τρόπο των συλλογικών διαπραγματεύσεων έτσι ώστε να συνδυάζεται η ευελιξία με τη δικαιοσύνη, όπως επίσης στη φιλοδοξία για αύξηση των κατώτατων μισθών, χωρίς να θίγεται η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα». Δηλαδή, η αύξηση των ελάχιστων μισθών θα γίνει σε βάθος χρόνουκαι πάντα με τη συναίνεση των «θεσμών». Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εγκρίνεται από τους θεσμούς κάθε βήμα του υπουργείου εργασίας ,ανάλογα με τα οικονομικά μεγέθη, όπως ακριβώς προέβλεπε και ο μηχανισμός καθορισμού κατωτάτου μισθού που είχε εμπνευστεί η Τρόικα.

Ωστόσο σίγουρα η ελληνική κυβέρνηση στον τομέα των εργασιακών έχει κερδίσει πόντους με δεδομένο ότι το μνημόνιο προέβλεπε κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων προς όφελος των ατομικών και απαιτούσε νέα μέτρα ευελιξίας.

Υπενθυμίζουμε ότι στη φάση που είχε διακοπεί η διαπραγμάτευση, η Τρόικα ζητούσε από την προηγούμενη κυβέρνηση να επαναφέρει το θεσμό του lock out, να απελευθερώσει τις διαδικασίες των ομαδικών απολύσεων , να αυστηροποιήσει τις προϋποθέσεις για την προκήρυξη απεργιών και να περιορίσει τις συνδικαλιστικές ελευθερίες. 

Αυτά τα θέματα παραμένουν ανοιχτά εφόσον δεσμευτήκαμε να ακολουθήσουμε τις βέλτιστες ευρωπαικές πρακτικές με «αλεξικέραυνο» την συμβολή των διεθνών οργανισμών όπως ο ILO και ο ΟΟΣΑ πρακτική που είχε εφαρμόσει και η προηγούμενη κυβέρνηση. Η αναφορά στις βέλτιστες πρακτικές θα βοηθήσει την ελληνική πλευρά στο θέμα των ομαδικών απολύσεων αλλά θα τη δυσκολέψει στη διεκδίκηση για την αύξηση των κατώτατου μισθού καθώς όπως είναι γνωστό ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα παρότι δραματικά συρρικνωμένος είναι υψηλότερος από το μισθό της Πορτογαλίας και της Σλοβακίας.

-Για την καταπολέμηση της ανεργίας η κυβέρνηση δεσμεύεται για την επέκταση του σημερινού προγράμματος προσωρινής απασχόλησης σε συμφωνία με τους εταίρους. 

Όταν υπάρξουν τα δημοσιονομικά περιθώρια, προβλέπεται η επέκταση και βελτίωση των προγραμμάτων για την αγορά εργασίας, με στόχο την επικαιροποίηση των δεξιοτήτων των μακροχρόνια ανέργων.