Η Ναυτιλία τα 10 δισ. και η ατμοσφαιρική ρύπανση

Η Ναυτιλία, μαζί με τις αεροπορικές μεταφορές, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα τα εξιλαστήρια θύματα της «τρύπας» πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στην κούρσα χρηματοδότησης των προγραμμάτων μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα -CO2 και των άλλων αερίων του θερμοκηπίου εν όψει της επικείμενης συνδιάσκεψης των Κρατών-Μερών της Διεθνούς Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC) στην Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο 2009, γνωστή και ως η μετα-Κυότο εποχή.

Σύμφωνα με μελέτες η UNFCCC θα απαιτούσε 100 – 160 δισ. δολάρια ετησίως για τη χρηματοδότηση ενός παγκόσμιου πακέτου μέτρων για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως.

Κι ενώ τα ανωτέρω ποσά είναι υποθετικά, προς το παρόν, ο Διοικητικός Γραμματέας της UNFCCC Yvo de Boer, δήλωσε πως ο τομέας των ναυτιλιακών μεταφορών θα μπορούσε να συνεισφέρει πάνω από 4 δισ. δολάρια ετησίως, ενώ άλλες πηγές εκτιμούν πως οι ναυτιλιακές και οι αεροπορικές μεταφορές μαζί θα μπορούσαν να φτάσουν τα 10 δισ. δολάρια!

Οι οριστικές αποφάσεις για αυτές τις πρωτοβουλίες με τις αντίστοιχες οικονομικές προεκτάσεις, αναμένεται να ληφθούν όχι νωρίτερα από τη συνάντηση στην Κοπεγχάγη, όπου όλες οι πιθανές δεσμίδες μέτρων θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον προσεχή Δεκέμβριο.

Ουσιαστικά, «οργιάζει» το πολιτικό παρασκήνιο πίσω από τις διαβουλεύσεις μεταξύ των κρατών, εστιάζοντας σε αυτό που έχει θεσπίσει η UNFCCC ως «Αρχή της Κοινής αλλά Διαφοροποιημένης Ευθύνης». Στη βάση της η Αρχή αυτή επιτάσσει ότι τα ανεπτυγμένα βιομηχανικά κράτη, γνωστά και ως «Κράτη του Παραρτήματος 1» θα παίξουν ηγετικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών, ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες, γνωστές και ως «Χώρες του Παραρτήματος 2» θα λάβουν αρωγή προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις δράσεις ελέγχου και μείωσης των συγκεκριμένων ρύπων.
Μεγάλο ενδιαφέρον από τα παραπάνω μέτρα φαίνεται να συγκεντρώνουν αυτά που σχετίζονται με την αγορά, ή Market Based Instruments - MBIs.

Και εδώ είναι το πρόβλημα επειδή ο ΙΜΟ-Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός- ως αμιγώς τεχνικός οργανισμός δεν είναι συνηθισμένος σε αγώνες μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων κρατών.

Από την άλλη πλευρά όμως είναι ο μόνος φορέας παγκοσμίως που θα μπορούσε να συντονίσει τις απαραίτητες ενέργειες για τη Ναυτιλία, έτσι ώστε να εξασφαλισθούν τα κριτήρια εφαρμογής σε όλα τα πλοία, ανεξαρτήτως σημαίας, για όλες τις ναυτιλιακές εταιρείες όλων των κρατών.

Ο ΙΜΟ βασίζεται σε ένα σύστημα ίσης μεταχείρισης για όλα τα πλοία που απαρτίζουν τον παγκόσμιο στόλο, προκειμένου να διασφαλίζει πως οι διεθνείς κανονισμοί εφαρμόζονται ομοιόμορφα παντού ανεξαρτήτως Κράτους Σημαίας.

Η περίπτωση εφαρμογής των όποιων διατάξεων μόνο για τις αναπτυγμένες χώρες θα ήταν καταστροφική λαμβάνοντας υπόψη ότι ο παγκόσμιος εμπορικός στόλος, κατά τα ¾ είναι εγγεγραμμένος σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Συνεπώς, η σημαντική πρόοδος που παρατηρείται στον ΙΜΟ, όπως περιγράφουμε παρακάτω, «απειλείται» από το πολιτικό αδιέξοδο και τώρα όλες οι ελπίδες εύρεσης μιας συμβιβαστικής λύσης μεταφέρονται για την Κοπεγχάγη τον Δεκέμβριο 2009.