Βγήκε πετρέλαιο από τον Βόρειο Πρίνο!

Πάνε 10 χρόνια από τότε που η κοινοπραξία NAPC εγκατέλειπε τα κοιτάσματα πετρελαίου στον Πρίνο, τα οποία μετρούσαν ήδη μια 25ετία παραγωγής. Η πτωτική τάση στις τιμές του πετρελαίου, σε συνδυασμό με το ότι τα κόστη εξόρυξης στην Ελλάδα δεν ήταν αμελητέα, αποτελούσαν ένα αντικίνητρο για τη συνέχιση της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων, η οποία …στις δόξες της, στα μέση της δεκαετίας του ΄80 έδινε ακόμη και 30.000 βαρέλια την ημέρα.

Η περιοχή αυτή στη συνέχεια παραχωρήθηκε για έρευνα και εκμετάλλευση στην εταιρεία Καβάλα Όιλ, μια κοινοπραξία στην οποία συμμετείχαν η ελληνική εταιρία Ευρωτεχνική με ποσοστό 67% και το Σωματείο των εργαζομένων της NAPC με ποσοστό 33%. Η κοινοπραξία αυτή πέτυχε παραγωγή περίπου 4.000 500 βαρελιών και κέρδη περί τα 25 εκατ. ευρώ το 2000, αλλά στα επόμενα έτη, η παραγωγή μειώθηκε σταδιακά, φθίνοντας μέχρι τα σημερινά 1.400 βαρέλια.

Το 2002, η Ευρωτεχνική περνούσε στην Regal του πολυσυζητημένου Ρουμάνου Φρανκ ΤιμΙς , η οποία πραγματοποίησε 2 νέες ερευνητικές γεωτρήσεις, ενώ το  Δεκέμβριο του 2007 η εταιρεία Ενεργειακή Αιγαίου, συμφερόντων του εφοπλιστή Στάθη Τοπούζογλου και του μηχανικού πετρελαίων Μαθιού Ρήγα εξαγόρασε το σύνολο των μετοχών της Ευρωτεχνικής, η οποία είχε τον έλεγχο της Καβάλα Όιλ.

Η συνολική παραγωγή του Πρίνου από το 1981 έως το 2007 είχε ξεπεράσει τα 116 εκατ. βαρέλια και, απολογιστικά, τα οφέλη για την Ελλάδα ανήλθαν συνολικά σε περίπου 600 εκατ. δολάρια.

Αλλά το νέο σχήμα φαίνεται ότι γράφει …ιστορία, καθώς η γεώτρηση που ολοκλήρωσε σε μήκος 4.400 μέτρων το μισθωμένο νορβηγικό γεωτρύπανο στον Βόρειο Πρίνο έφερε το ποθητό αποτέλεσμα: από το βράδυ της Τετάρτης 28 Ιουλίου ξεκίνησε η παραγωγή από ένα κοίτασμα, το οποίο εκτιμάται ότι μπορεί να δώσει συνολικά 2,5 εκατομμύρια βαρέλια και καθημερινή παραγωγή που μπορεί να πιάσει τα 1.700 βαρέλια.

Τα νούμερα σίγουρα είναι μικρά, αν αναλογιστεί κανείς ότι η συγκεκριμένη παραγωγή, την οποία αγοράζουν βάσει νόμου τα Ελληνικά Πετρέλαια, μαζί με την υφιστάμενη του Πρίνου, δεν φτάνουν ούτε για το 1/100 των συνολικών αναγκών της χώρας, οι οποίες ξεπερνούν τις 400.000 βαρέλι ημερησίως.

Αλλά η συγκεκριμένη εξέλιξη επιτρέπει να κρατηθεί «ζωντανή» για τα επόμενα χρόνια η παραγωγική δραστηριότητα και μαζί οι δουλειές 400 περίπου εργαζομένων αλλά και μιας ολόκληρης «κοινωνίας» που εξαρτάται από τα πετρέλαια του Πρίνου.

Πάνε και στο «Ε»

Ωστόσο, η Ενεργειακή Αιγαίου, οι άνθρωποι της οποίας έχουν εκτιμήσει ότι είναι πιθανό να επενδύσουν ακόμη και 150 εκατομμύρια ευρώ στην υπόθεση, πρόκειται άμεσα να ξεκινήσει και νέα γεώτρηση, αυτήν την φορά στο λεγόμενο κοίτασμα «Ε», το οποίο είναι το πλέον ελπιδοφόρο της περιοχής αλλά και ταυτόχρονα το πλέον δύσκολα εκμεταλλεύσιμο.

Το γεωτρύπανο «Energy Exerter» ήδη αναχώρησε για την Αίγυπτο και την θέση του θα πάρει συντομα άλλο, πιο σύνθετο και προηγμένο μηχάνημα, καθώς αυτό θα πρέπει να κατεβεί σε βάθος 5.500 μέτρων, σε μία περιοχή όπου παλαιότερα οι σχετικές δοκιμές είχαν δώσει ενδείξεις για δυνατότητα παραγωγής της τάξης των 2.000 βαρελιών ημερησίως τουλάχιστον. Παράλληλα, άλλα 700 βαρέλια εκτιμάται ότι μπορεί να δώσει η εκμετάλλευση παλαιότερου κοιτάσματος στην παραδοσιακή περιοχή του Πρίνου.

«Με το πετρέλαιο σε τιμές μεταξύ 65 και 70 δολαρίων ανά βαρέλι», λέει στο ‘b.s’ άνθρωπος που γνωρίζει καλά τα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, «τέτοιες γεωτρητικές προσπάθειες δείχνουν βιώσιμες οικονομικά, παρόλο που τα βάθη των γεωτρήσεων είναι μεγάλα».

Είναι χαρακτηριστικό ότι το φθινόπωρο του 1997 στο πλαίσιο διαγωνισμών που είχε πραγματοποιήσει η υπό κρατικό έλεγχο τότε ΔΕΠ – ΕΚΥ, είχαν υπογραφεί συμβάσεις έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου, με την Κοινοπραξία: Enterprise Oil Exploration (βρετανική, ως επικεφαλής), Union Texas Hellas (αμερικάνικη), MOL (ουγγρική) και Ελληνικά Πετρέλαια (Ελλ.Πε.) για τις περιοχές των Ιωαννίνων και της ΒΔ Πελοποννήσου, (6200 km²) καθώς και με την Triton International Petroleum Co. (βρετανική) και τα Ελληνικά Πετρέλαια για τις περιοχές του Δυτικού Πατραϊκού Κόλπου (2100 km²) και της Αιτωλοακαρνανίας (3.650 km²).

Τα Ελλ.Πε. συμμετείχαν στις κοινοπραξίες με 12%, αλλά από τις συγκεκριμένες έρευνες ουδέποτε προέκυψε παραγωγή, αφού βάρυνε στην αρνητική εξέλιξη και το ότι στις αρχές της δεκαετίας η διεθνής τιμή του πετρελαίου έπεφτε κάτω και από τα 20 δολάρια ανά βαρέλι, ενώ τα γεωτρύπανα έπρεπε να πάνε σε μεγάλα βάθη. 

Σύμφωνα με πληροφορίες του “b.s.”, πάντως, στο υπουργείο Ανάπτυξης βρίσκεται εδώ και μερικές ημέρες αίτημα της Ενεργειακής Αιγαίου για την έγκριση της συμφωνίας εξαγοράς του 75% των δικαιωμάτων που κατέχει η εταιρεία Calfrac – είναι η καναδέζικη πρώην Dennison – σε περιοχές στον Άθω και στην θέση Αμμώδης, μεταξύ της Χρυσούπολης και του Πρίνου.

Στις συγκεκριμένες περιοχές, το 25% των δικαιωμάτων των οποίων έχουν τα Ελληνικά Πετρέλαια, έχουν πραγματοποιηθεί γεωτρήσεις στην δεκαετία του ’80, αλλά φαίνεται ότι τα στοιχεία που έχουν από δικές τους έρευνες σεισμικών οι άνθρωποι της Ενεργειακής Αιγαίου τους έπεισαν για το ότι αξίζει μία νέα γεωτρητική προσπάθεια, η οποία φυσικά θα ανεβάσει σημαντικά και το ύψος των επενδυόμενων κεφαλαίων.

Μας …ερευνούν από το 1903

Όσο, πάντως, και αν γύρω από τα πετρέλαια της Ελλάδος έχουν αναπτυχθεί διάφοροι μύθοι, είναι δεδομένο ότι ξένες εταιρείες πρωτοξεκίνησαν τις έρευνες το …1903 και, προφανώς, κάτι θα είχαν «μυριστεί».

Στην δε περσινή έκθεση του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής (ΣΕΕΣ) με αντικείμενο τον μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό είχαν περιληφθεί εκτιμήσεις κατά τις οποίες στον ελλαδικό χώρο υπάρχουν περιοχές αξιοποιήσιμες στην εκμετάλλευση πετρελαίου, οι οποίες μπορούν να δώσουν ακόμη και 200.000 βαρέλια ημερησίως, τουτέστιν περί το 40% των συνολικών εγχώριων αναγκών.

Άλλωστε, στο διεθνούς φήμης ετήσιο συνέδριο των Αμερικανών γεωλόγων πετρελαίου που είχε πραγματοποιηθεί τον χειμώνα του 2007 στην Αθήνα, ενεργειακοί κολοσσοί όπως η Chevron και η Royal Dutch Shell είχαν διοργανώσει ειδικές εκδηλώσεις για τον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων της χώρας,

Στις δε προθέσεις του υπουργείου Ανάπτυξης είναι να καταστεί και πάλι ελκυστική η όλη διαδικασία για ξένες εταιρείες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στον χώρο. Για αυτόν τον λόγο, έχει προκριθεί τόσο η μείωση της φορολόγησης των εσόδων από την συγκεκριμένη δραστηριότητα, όσο και η χρήση της διαδικασίας του open door, κατά την οποία οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα μπορούν να επιλέγουν τις προς παραχώρηση περιοχές της χώρας.

Τα μηνύματα που έρχονται για ενδεχόμενο ενδιαφέρον εταιρειών αναφέρονται και πάλι στην Δυτική Ελλάδα αλλά και σε περιοχές νοτίως της Κρήτης, στο Λιβυκό Πέλαγος. 

Για την ώρα, όμως, το δεδομένο είναι ένα: ξεκινά παραγωγή πετρελαίου από τον Βόρειο Πρίνο.

Φθηνά στη Σ. Αραβία, ακριβά στην Ελλάδα

Το κόστος των ερευνών για την ανακάλυψη και παραγωγή υδρογοναναθράκων ποικίλλει, από χώρα σε χώρα. Για την Σαουδική Αραβία πχ., που είναι μια ιδιαίτερα προνομιούχος χώρα με τεράστια κοιτάσματα κοντά στην επιφάνεια και ευνοϊκές γεωλογικές δομές, το κόστος ερευνών για την ανακάλυψη και ανάπτυξη ενός στόχου 1 δισεκ. βαρελιών εκτιμάται κατά μέσον όρο σε 0,2 δολάρια/βαρέλι ή μια συνολική επένδυση 200 εκατ. δολαρίων. Στην Ελλάδα, λόγω της δύσκολης και περίπλοκης γεωλογικής δομής του υπεδάφους, το κόστος ερευνών εκτιμάται ότι θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερο και μπορεί να φθάσει τα 3-4 $/βαρέλι.

Αξίζει να επισημανθεί επίσης ότι μια χερσαία γεώτρηση μικρού βάθους (<2500 μ.) στην Ελλάδα κοστίζει περίπου 3-4 εκατ. δολάρια, ενώ οι αντίστοιχες χερσαίες γεωτρήσεις μέσου (2500-4000 μ.) και μεγάλου βάθους (>4000 μ.) κοστίζουν αντίστοιχα  6-10 και 15-40 εκατ. δολάρια. Οι θαλάσσιες γεωτρήσεις είναι πιο δαπανηρές: γεωτρήσεις σε μέσο βάθος νερού κοστίζουν 10-20 εκατ. δολάρια, ενώ οι γεωτρήσεις σε βαθιά νερά μπορεί να φθάσουν τα 30-50 εκατ. δολάρια και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσουν τα 80 εκατ. δολάρια.