Ο τελευταίος Παλαιολόγος της Εθνικής Ασφαλιστικής

Το περυσινό ελληνικό Booker, το κρατικό βραβείο λογοτεχνίας δηλαδή, πήγε στο μυθιστόρημα του Γιώργου Λεονάρδου με τον τίτλο «Ο τελευταίος Παλαιολόγος». Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα, το οποίο αναφέρεται στις τελευταίες στιγμές τόσο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όσο και του ύστατου της δυναστείας του Μυστρά, του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.

Να όμως που 556 χρόνια μετά ένας άλλος Παλαιολόγος επιδιώκει να λάβει τον «τίτλο» του τελευταίου. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Ασφαλιστικής κ. Δούκας Παλαιολόγος έχει θέσει από καιρό ως στόχο την εξυγίανση της εταιρείας και τη μετέπειτα πώλησή της σε ξένο όμιλο. Κάπως έτσι θα πέσει στα χέρια των αλλοεθνών μία από τις ελάχιστες όπως εξελίσσονται ελληνικές κρατικού ενδιαφέροντος επιχειρηματικές αυτοκρατορίες.

Μία επιχείρηση με ιστορία 118 χρόνων.

Κατά κάποιους η ασύστολη παρελθοντολαγνία έχει και τα όριά της. Εξάλλου, οι φιλελεύθεροι ταγοί από καιρό ήθελαν να ξεμπερδεύουν με ό,τι θύμιζε το βαρύ κράτος των πρώτων σοσιαλιστικών ημερών του ανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ. Κάπως έτσι, λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση, στο στόχαστρο της «γαλάζιας» διακυβέρνησης μπήκε ένα από τα πιο δύσκολα «κάστρα»: αυτό της Εθνικής Ασφαλιστικής. Βέβαια, η Βασιλεύουσα σώθηκε ουκ ολίγες φορές στο παρά πέντε εξαιτίας της θεϊκής παρέμβασης και εάν το χαμηλό τίμημα που προσφέρθηκε από τη γαλλική Groupama δεν ήταν μια θεία άρνηση στις ανθρώπινες/φιλελεύθερες βουλές, τότε το παγκόσμιο κραχ που ακολούθησε και η δυσπραγία που αυτό έφερε θυμίζουν την παρέμβαση της Μεγαλόχαρης κατά την πολιορκία της Πόλης από τους Αβαρούς.

Με μία διαφορά όμως. Ο «αυτοκράτωρ» Δούκας Παλαιολόγος δεν παρήγγειλε Ακάθιστο Υμνο για να δοξάσει το γεγονός πως η Εθνική Ασφαλιστική δεν πουλήθηκε ελέω των εξελίξεων στη Wall Street.

Οπως αναφέρουν οι πηγές, η συνέχιση του γενναίου προγράμματος εξυγίανσης με το κλείσιμο δεκάδων καταστημάτων αποσκοπεί σε έναν και μόνο στόχο: στην επαναπροώθηση εν ευθέτω χρόνο του σχεδίου πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής, σε μια περίοδο που το ζεστό χρήμα λείπει από την τραπεζική αγορά. Πηγές, λοιπόν, τονίζουν πως στόχος της διοίκησης είναι αμέσως μετά τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας η εταιρεία να είναι έτοιμη, «καθαρή» από βαρίδια δηλαδή, ώστε να πουληθεί σε διεθνές σχήμα.

Ο λαϊκός βουλευτής και ο αστός μάνατζερ

Τα παραπάνω τα γνωρίζει το ΠΑΣΟΚ. Για τον λόγο αυτό μόλις πριν από λίγες ημέρες η αξιωματική αντιπολίτευση αποφάσισε, διά του γνωστού βουλευτή Λασιθίου κ. Μιχάλη Καρχιμάκη, να συνεχίσει με ακόμα ένα επεισόδιο το σίριαλ «Εθνική Ασφαλιστική». Λέμε «σίριαλ», διότι είναι γνωστή η αντιπαράθεση του «πράσινου» βουλευτή με τον πρόεδρο της εταιρείας κ. Παλαιολόγο. Μία αντιπαράθεση, η οποία αφορούσε αρχικά στο κλείσιμο 28 υποκαταστημάτων της επιχείρησης. Η κινητοποίηση της αντιπολίτευσης και των συνδικαλιστών της Ασφαλιστικής όμως ανάγκασαν τελικά τον κ. Παλαιολόγο σε ανασχεδιασμό του επιχειρησιακού πλάνου. Ετσι, αποφάσισε τη διατήρηση 12 υποκαταστημάτων της περιφέρειας αντί των αρχικών τεσσάρων. Βέβαια, τα παραπάνω εντάσσονται στο πρόγραμμα περικοπών που οδήγησαν ήδη 20 καταστήματα σε κλείσιμο - χωρίς, μάλιστα, να ανοίξει μύτη.

Βαθιά λαϊκός και με φανερή κρητική ντοπιολαλιά ο κ. Καρχιμάκης, αστός από κούνια και με διεθνή αέρα ο κ. Παλαιολόγος. Λογικό είναι τα χνώτα τους να μην ταιριάζουν. Κάπως έτσι, αμέσως μετά την ανάληψη της τύχης της εταιρείας το 2004 από τον δεύτερο (με τη συναίνεση της Νέας Δημοκρατίας), ξεκίνησε ένα ντέρμπι κορυφής. Μια… κρητική βεντέτα από αυτές που πολύ καλά γνωρίζει ο πολιτικός της Μεγαλονήσου.

Και ομολογουμένως δεν πλήξαμε καθόλου κατά τη διάρκεια αυτής της πενταετίας, αφού έδωσαν και πήραν οι καταγγελίες για πούρα που κόστιζαν 300 ευρώ και χρεώνονταν στον κεντρικό εταιρικό λογαριασμό, οι ριπές για τις υπέρογκες αμοιβές στελεχών του ομίλου ή οι επερωτήσεις για την πώληση στην Εθνική Ασφαλιστική εταιρείας στην οποία ο κ. Παλαιολόγος διατηρούσε μετοχική σχέση. Σε αυτόν τον ορυμαγδό κριτικής προστέθηκε το 2005 και η παρέμβαση του τότε γενικού γραμματέα του ΠΑΣΟΚ κ. Νίκου Αθανασάκη, ο οποίος κατήγγειλε αδιαφανείς προσλήψεις 100 υπαλλήλων με τη μέθοδο της μοριοδότησης, καθώς και οι παρεμβάσεις της ΕΚΠΟΙΖΩ για την αντικαταναλωτική συμπεριφορά της εταιρείας.

Μια επιχείρηση στη δίνη της πολιτικής σκοπιμότητας

Παράγοντες εκτός της πολιτικής, οι οποίοι μελετούν κυρίως τις αγορές και τα τελικά αποτελέσματα των στρατηγικών επιχειρηματικών κινήσεων -και όχι της πολιτικής-, κάνουν λόγο για «πολιτικοποίηση μιας επιχείρησης σε ώρες ιδιαίτερα κρίσιμες». Οι ίδιοι, υπερασπιζόμενοι τις επιλογές του κ. Παλαιολόγου, αναφέρονται σε μια αναγκαία προσπάθεια συμμαζέματος, η οποία σκοντάφτει στις συνδικαλιστικές αγκυλώσεις και στην πολιτική σκοπιμότητα.

Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, πως πάγια τάση στη διεθνή αγορά είναι η αποσύνδεση του τραπεζικού από τον ασφαλιστικό κλάδο, κάτι που η διοίκηση της ΕΤΕ -διά στόματος κ. Τάκη Αράπογλου- έχει ήδη εισηγηθεί. Αλλωστε, η διεθνής κρίση και τα προβλήματα που αντιμετώπισαν κορυφαίοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί από τη σύνδεσή τους με ασφαλιστικές εταιρείες αποδεικνύουν το ορθόν των εισηγήσεων Αράπογλου. Υπάρχει μεγαλύτερο παράδειγμα από αυτό της AIG στις ΗΠΑ ή κάποιων άλλων κολοσσών που δεν είχαν μαζέψει το portfolio τους;

Από την άλλη μεριά, υπάρχουν και αυτοί που θεωρούν πως σε μια τόσο κρίσιμη φάση δεν είναι σωστή η πώληση μιας εταιρείας που παρουσιάζει υγεία, δυναμική και απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους. Στο κάτω-κάτω της γραφής, οι οπαδοί των αποκρατικοποιήσεων και της άκρατης φιλευθεροποίησης των αγορών έχουν από καιρό βρεθεί στο ιδεολογικό καναβάτσο λόγω του κραχ.

Οσοι, πάντως, γνωρίζουν τον εστέτ μάνατζερ κ. Παλαιολόγο ξέρουν από πρώτο χέρι πως έχει ενοχληθεί από την κριτική που δέχτηκε και πως ο ίδιος θεωρεί ανεπίτρεπτη την άσκηση ελέγχου με όρους παραπολιτικής. «Ας με κρίνουν για τις επιχειρησιακές επιλογές μου, όχι για τα πούρα», έχει ακουστεί να λέει, επιδιώκοντας να διακόψει την παραφιλολογία περί κατασπατάλησης των πόρων μιας κρατικού ενδιαφέροντος επιχείρησης - κάτι όμως που δεν μπορεί να συμβεί σε μια χώρα που έχει ήδη βουτήξει, για τα καλά μάλιστα, στα σκάνδαλα και τις μίζες των διαφόρων golden boys.

Ο… Καβάφης των ασφαλειών

Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου πριν από 57 χρόνια, ο κ. Παλαιολόγος εντυπωσιάζει με τις γνώσεις και την παρουσία του στην ασφαλιστική αγορά. Υπήρξε απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών στα δύσκολα χρόνια της Χούντας. Με την αλλαγή του καθεστώτος αποχωρεί για το Λονδίνο για συνέχιση των σπουδών του, ενώ το 1976 αποφοιτά από τη Νομική της Αθήνας. Από το 1972, παράλληλα με τις σπουδές του, εργάζεται σε βρετανικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ενώ στη συνέχεια απασχολήθηκε στην οικογενειακή ασφαλιστική επιχείρηση Ελληνοβρετανική, με εξαίρεση το έτος 1978 οπότε μετέβη στη Γαλλία για μεταπτυχιακές σπουδές.

Στην Ελλοηνοβρετανική ανέλαβε τις θέσεις του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου, ενώ διετέλεσε πρόεδρος της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος στις περιόδους 1989-1990, 1990-1992 και από το 1996 μέχρι το 1998. Στα παράσημά του υπήρξαν η προεδρία της εταιρείας τηλεπικοινωνιών «Unifon» και οι αντιπροεδρίες των εταιρειών «Palmafone Hellenic Mobile Communications» και ICAP Α.Ε. Πριν από την Εθνική Ασφαλιστική υπήρξε σύμβουλος της «Air Liquide» και του ΙΟΒΕ, ενώ είχε καθήκοντα διευθύνοντος συμβούλου της Alpha Ασφαλιστικής από το 1999 έως το 2004.

Παντρεμένος με τρία παιδιά, επιλέγει να ζει στην Αθήνα αν και ποτέ δεν λέει «όχι» σε ένα ταξίδι στην Αίγυπτο, καθώς οι αναμνήσεις του είναι ισχυρές. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, πως ο ίδιος είναι αραβόφωνος λόγω της αλεξανδρινής καταγωγής του. Ο κ. Παλαιολόγος θεωρείται από τους στενούς φίλους του προέδρου της ΕΤΕ κ. Τάκη Αράπογλου, ενώ φιλία διατηρεί και με τον πρώην πρόεδρο της ΔΕΗ κ. Δημήτρη Μανιατάκη. Πολιτικά ανήκει στον χώρο της Νέας Δημοκρατίας, ενώ υπήρξε στενός φίλος και με τον πρώην υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργο Αλογοσκούφη.

Ποια είναι η Εθνική Ασφαλιστική

Η Εθνική Ασφαλιστική υπήρξε δημιούργημα των ιστορικών αναγκών της εποχής της. Ιδρύθηκε το 1891 από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να καλυφτούν οι τότε ασφαλιστικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, η οποία επιδίωκε να βγει από την υστέρηση των στενών γεωγραφικών της ορίων ενώ, παράλληλα, με αισιοδοξία οργάνωνε τη Μεγάλη Ιδέα. Η πορεία της έχει συνδεθεί όσο ελάχιστες με την ιστορία της ίδιας της Ελλάδας και το αίτημα για κοινωνική πρόοδο και εξασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος.

Σύμφωνα με την ιδρυτική της διακήρυξη: «η Εθνική Ασφαλιστική υπηρετεί το κοινόν συμφέρον, ιδία διά της αποτροπής της εκ του τόπου εξαγωγής χρήματος ην συνεπάγεται η ασφάλισις παρά αλλοδαπαίς εταιρείαις…». Για 118 χρόνια, λοιπόν, η Εθνική Ασφαλιστική είναι συνώνυμη με την έννοια της ιδιωτικής ασφάλισης στη χώρα μας.

Θα πρέπει να τονίσουμε πως ο κοινωνικός ρόλος της υπήρξε μεγάλος, ενώ στη μακρόχρονη ιστορία της αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής το κτίριο που στεγάζονταν τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας, στην Κοραή 4, επιτάχτηκε από τους κατακτητές και χρησιμοποιήθηκε ως φυλακές της Κομαντατούρ. Χιλιάδες Ελληνες πατριώτες μαρτύρησαν στα υπόγεια της Κοραή 4, σε έναν χώρο ιστορικής μνήμης σήμερα.

Επιπλέον, η διοίκηση της Εθνικής Ασφαλιστικής δημιούργησε και λειτούργησε συσσίτια στα δύσκολα χρόνια, ξοδεύοντας για να τα συντηρήσει ένα σημαντικό ποσό από τα αποθέματά της σε χρυσές λίρες. Παράλληλα, ενίσχυσε οικονομικά τους υπαλλήλους της ώστε να αντέξουν τα δύσκολα αυτά χρόνια. Με το πέρασμα των χρόνων κατάφερε να εδραιωθεί ως η μεγαλύτερη και κατά πολλούς η πιο αξιόπιστη εταιρεία ασφαλειών στην Ελλάδα. Η εικοσαετία 1970-1990 υπήρξε σημαδιακή για την Εθνική Ασφαλιστική, καθώς προχώρησε σε ανασυγκρότηση του παραδοσιακού δικτύου πρακτορείων της, δημιουργώντας παράλληλα νέα υποκαταστήματα.

Το 1997 η συγχώνευση όλων των ασφαλιστικών εταιρειών της Εθνικής Τράπεζας (Αστήρ, Πανελλήνιος και ΕΤΕΒΑ) στην Εθνική Ασφαλιστική τής έδωσε τη δυνατότητα να ανταγωνιστεί ακόμη και μεγάλες ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες. Σήμερα, έχοντας πια ένα μεγάλο δίκτυο στα Βαλκάνια και όχι μόνο, η Εθνική Ασφαλιστική διαθέτει 155 γραφεία πωλήσεων, 2.400 ασφαλιστικούς συμβούλους και 1.284 συνεργαζόμενα ασφαλιστικά πρακτορεία. Καλύπτει το 16,70% της συνολικής ασφαλιστικής παραγωγής της χώρας μας. Ολες αυτές οι παράμετροι είναι που οδηγούν τους εργαζόμενους σε σκέψεις σχετικά με την αναγκαιότητα εκχώρησης μιας τέτοιας δυναμικής επιχείρησης σε ξένους επενδυτές.