Μετά τα σπίτια, «κόκκινα» δάνεια και στους Δήμους…

Πριν ακόμη σβήσει η φωτιά που άναψαν τα subprimes στεγαστικά δάνεια των ΗΠΑ στη διεθνή τραπεζική αγορά, το δεύτερο κύμα της κρίσης βρίσκεται προ των πυλών. Μετά τα στεγαστικά δάνεια υψηλού ρίσκου, στο επίκεντρο των αναλυτών αλλά και των κεντρικών τραπεζών, FED και ΕΚΤ, βρίσκονται τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι αμερικανικές τράπεζες προς τους οργανισμούς και φορείς της αμερικανικής τοπικής αυτοδιοίκησης. Πρόκειται για δάνεια τα οποία χορηγούνται στους δήμους χωρίς άλλες εγγυήσεις ή εξασφαλίσεις πέραν της ασφάλισής τους από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Εναντι αυτών των δανείων οι τράπεζες έχουν προχωρήσει ομολογιακές εκδόσεις CDO’s (αντίστοιχες με των subprimes).

Η υποβάθμιση των ασφαλιστικών εταιρειών, λόγω της έκθεσή τους και των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα συνδεδεμένα με τα υψηλού ρίσκου στεγαστικά δάνεια των ΗΠΑ, οδηγεί ταυτόχρονα σε υποβάθμιση και των δομημένων ομολόγων που στηρίζονται στα δάνεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα για τις τράπεζες την καταγραφή νέων ζημιών από τη μείωση της αξίας αυτών των ομολογιακών εκδόσεων, ενώ όλοι απεύχονται τα χειρότερα. Δηλαδή να μη «σκάσουν» τα δάνεια, σε περίπτωση που οι δήμοι αντιμετωπίσουν προβλήματα εξυπηρέτησης.

Παράλληλα, θεωρείται πολύ πιθανόν, μετά την ολοκλήρωση της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των τραπεζών, να ξεκινήσει νέος γύρος υποβάθμισης των πιστωτικών ιδρυμάτων από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι σε περιόδους κρίσης εμφανίζονται πολύ πιο συντηρητικοί και αυστηροί στις κρίσεις τους, γεγονός που θα επηρεάσει δυσμενέστερα τις τιμές των μετοχών. Κανείς μέχρι στιγμής δεν γνωρίζει το μέγεθος της αγοράς των δανείων Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ούτε και τη διασπορά των παραγώγων προϊόντων, δηλαδή των δομημένων ομολόγων που στηρίζονται σε αυτά.

Στις ΗΠΑ φοβούνται ότι η πιστωτική κρίση θα βρει νέα «θύματα». Σχεδόν το 3% των κατοικιών στις ΗΠΑ, που απευθύνονταν για πώληση και όχι για ενοικίαση, είναι άδεια. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό από το 1956. Πολλοί εκτιμούν πως οι απούλητες κατοικίες θα κοστίσουν έξτρα 5%-10% στην τρέχουσα τιμή των κατοικιών στο 2008.
Οσο συνεχίζεται η διολίσθηση στην τιμή των κατοικιών τόσο θα αυξάνεται ο αριθμός των ιδιοκτητών, των οποίων τα χρέη λόγω της υποθήκης είναι μεγαλύτερα από την αξία του σπιτιού. «Η στεγαστική αγορά αφορά μια αγορά παγίων αξίας 23 τρισ. δολ., που βρίσκεται σε συνεχή εξασθένηση», σχολιάζει ο Quincy Krosby, επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής στη Hartford Financial Services Group.
Στην Ευρώπη, οι επιπτώσεις της εισαγόμενης κρίσης είναι ήδη ορατές και όλοι πλέον συμφωνούν ότι «έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά».

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν περισσότερους λόγους να ανησυχούν για τα επιχειρηματικά δάνεια που έχουν χορηγήσει, καθώς το 0,4% επί των συνολικών δανείων αγγίζει το «κόκκινο». Δεν πρέπει να μας ξεγελά το ποσοστό που μπορεί να φαίνεται μικρό, όμως τείνει να προσεγγίσει τον μέσο όρο της 20ετίας που κυμαίνεται στο 0,7% του συνόλου των επιχειρηματικών δανείων. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Citigroup, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να συνεπάγεται εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες για τις τιμές των μετοχών των τραπεζών που ερμηνεύεται σε πτώση της τάξης του 20% επί των κερδών ανά μετοχή.

Αν στα παραπάνω προσθέσει κανείς τους βάσιμους -κατά πολλούς- φόβους για ύφεση της αμερικανικής οικονομίας, το άμεσο μέλλον φαντάζει ιδιαίτερα δυσοίωνο.