Άμεση ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας

Την ώρα που ο ευρωπαϊκός Τύπος παρακολουθεί στενά τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης από το Λουξεμβούργο, όπου λαμβάνει χώρα το Συμβούλιο της ΕΕ για τις οικονομικές υποθέσεις (ECOFIN) κατέληξαν σε συμφωνία για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).

Συγκεκριμένα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αποφάσισαν να διαθέσουν συνολικά 500 δισεκατομμύρια ευρώ για τις «προβληματικές» τράπεζές της, τα οποία θα διοχετεύονται απευθείας στα συγκεκριμένα ιδρύματα και όχι μέσω των εθνικών κυβερνήσεων.

Ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων Όλι Ρεν δήλωσε πως «έγινε ένα σημαντικό βήμα για να σπάσει ο φαύλος κύκλος ανάμεσα στις τράπεζες και τις κυβερνήσεις», ενώ ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε χαρακτήρισε την απόφαση ως «το πρώτο βήμα για την τραπεζική ένωση».

Η απόφαση προβλέπει πως το ανώτατο όριο ανακεφαλαιοποίησης ενός τραπεζικού ιδρύματος από τον ESM δεν θα ξεπερνά τα 60 δισεκατομμύρια ευρώ και πως η εκάστοτε εθνική κυβέρνηση θα πρέπει να συνεισφέρει στην ανακεφαλαιοποίηση κατά 20%, με πιθανότητα η συμμετοχή να μειωθεί στο 10% δύο χρόνια μετά την προσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας

Σύμφωνα με την απόφαση, για να μπορέσει ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα να ζητήσει τη βοήθεια του ESM, θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προυποθέσεις:

- Πρώτον, το κράτος-μέλος θα πρέπει να αποδείξει πως δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει το προβληματικό ίδρυμα χωρίς να πλήξει τη δημοσιονομική του σταθερότητα.

- Δεύτερον, πως η χρηματοδότηση θα διαφυλάξει τη σταθερότητα τόσο της ευρωζώνης ως σύνολο όσο και του αιτούντος κράτους - μέλους.

- Τρίτον, πως το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν είναι σε θέση να προσελκύσει κεφάλαια από ιδιωτικές πηγές και,

- Τέλος, πως το συγκεκριμένο ίδρυμα απειλεί την οικονομική σταθερότητα της ευρωζώνης και του κράτους μέλους.  

Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο η απόφαση να έχει και «αναδρομική ισχύ» και να περιλαμβάνει και τα κράτη - μέλη που ήδη έχουν λάβει οικονομική βοήθεια, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία.

Παρά την απόφαση που επετεύχθη στο Λουξεμβούργο, συνεχίζουν να υπάρχουν επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών καθώς, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ESM Finanzierungsgesetz, του γερμανικού νόμου για την εφαρμογή του ESM, αποκλείεται ρητά η άμεση ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών.

Για να αποκτήσει συνεπώς ισχύ η χθεσινή απόφαση του Eurogroup απαιτείται συμφωνία της γερμανικής Κάτω Βουλής (Bundestag), για να αλλάξει ο εν λόγω νόμος.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο διατραπεζικός δανεισμός στις χώρες της ευρωζώνης καταγράφει σημαντική πτώση αγγίζοντας τα ποσοστά πριν την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος, γεγονός που ενισχύει τους φόβους για μείωση της εμπιστοσύνης στο ευρώ, έπειτα και από την απόφαση για το κούρεμα των καταθέσεων στην Κύπρο.

Πηγές πάντως της ΕΚΤ χαρακτηρίζουν τη μείωση του διατραπεζικού δανεισμού ως σημάδι ωρίμανσης και σταθερότητας στην ευρωζώνη.

Πορτογαλία - Κύπρος  

Αναφορικά με την Κύπρο, οι 17 υπουργοί Οικονομικών, μετά την ενημέρωση που είχαν για την πορεία της οικονομίας της χώρας, κάλεσαν τον υπουργό Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη, να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει συμφωνήσει η Κύπρος με τους δανειστές της με τον πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, να τονίζει πως «η εφαρμογή των μέτρων που έχει συμφωνήσει η Κύπρος είναι μόνος τρόπος για να ξεπεράσει τις δυσκολίες».

Οι υπουργοί Οικονομικών ενέκριναν ακόμα την εκταμίευση της όγδοης δόσης 2,1 δισ. ευρώ για την Πορτογαλία, με τον Όλι Ρεν και τον Γερούν Ντάισελμπλουμ να υποστηρίζουν πως η επιστροφή στις αγορές της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας θα είναι ένα μήνυμα σταθερότητας για την Ευρωζώνη.