Γιατί οι «οίκοι» παίζουν ξανά Ελλάδα

Δάνεια με καλύτερους όρους και χαμηλότερα επιτόκια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις φέρνει, όπως όλα δείχνουν, το 2013.  Μετά την απόφαση αφενός από τη Standard & Poor’s για την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας και αφετέρου από τον «σούπερ» Μάριο Ντράγκι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αποδέχεται εκ νέου τα ομόλογα που εκδίδει το Ελληνικό Δημόσιο ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, ο χρηματοπιστωτικός κλάδος, ίσως και πριν από την ανακεφαλαιοποίησή του με 25 δισ. ευρώ, εκτιμάται ότι θα πάρει σημαντικές ανάσες.

Ο  υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας εμφανίστηκε ιδιαίτερα ικανοποιημένος από τις εξελίξεις και μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» εξήγησε: «Αυτές οι αποφάσεις σημαίνουν επί της ουσίας ότι το κλίμα και η ψυχολογία άλλαξαν. Η αίσθηση που υπάρχει στο εξωτερικό είναι ότι η Ελλάδα έχει περάσει τον κάβο. Ακόμα και σε επίπεδο Προϋπολογισμού καθαρά θα δείτε ότι θα κλείσει το 2012 καλύτερα από τις προβλέψεις».

Ο κ. Στουρνάρας δεν τρέφει αυταπάτες, ξέρει ότι ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με λουλούδια. «Τώρα πια πιάσαμε πάτο και αυτό που μένει είναι να ξεκινήσει η ανοδική πορεία. Ομως για να πάρουμε και τις επόμενες δόσεις των 35 δισ. ευρώ για το 2013 και το 2014 πρέπει να γίνουν μια σειρά από ενέργειες όπως η αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ αλλά και η μείωση των τιμών των φαρμάκων», επισημαίνει κατηγορηματικά.

Αποκαλύπτει δε ότι αν η Ελλάδα πετύχει όλα όσα έχει υποσχεθεί (π.χ. πλεονασματικός προϋπολογισμός), τότε θα μειωθούν ακόμη περισσότερο το δημόσιο χρέος και τα επιτόκια των δανείων της τρόικας.

Με την απόφαση Ντράγκι περί αποδοχής των ελληνικών ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) επί της ουσίας οι ελληνικές τράπεζες αποκτούν και πάλι πρόσβαση στον φθηνότερο δανεισμό από την ΕΚΤ, εγκαταλείποντας έτσι τον «ακριβότερο μηχανισμό παροχής ρευστότητας» (Emergency Liquidity Assistance - ELA), που λειτουργούσε στην Τράπεζα της Ελλάδος. Υπολογίζεται ότι το επιτόκιο δανεισμού για τις τράπεζες από την ΕΚΤ είναι χαμηλότερο κατά περίπου 2% σε σχέση με εκείνο του μηχανισμού ΕLA. Δηλαδή από 3% τώρα οι τράπεζες θα δανείζονται χρήμα με επιτόκιο από 0,75% έως 1%.

 Σήμερα το κόστος των δανείων είναι ιδιαίτερα υψηλό. Επιχειρήσεις όπως ο Τιτάνας δανείζονται με επιτόκιο που αγγίζει ακόμα και το 9%, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας ακόμα και για όσες εταιρείες έχουν καθαρά εξαγωγικό χαρακτήρα.   

Οπως αναφέρει μιλώντας στο «ΘΕΜΑ» κορυφαίο στέλεχος της τρόικας στις Βρυξέλλες, «αυτή τη στιγμή στην ευρωζώνη υπάρχουν επιχειρήσεις δύο  ταχυτήτων όσον αφορά στο κόστος του χρήματος. Για παράδειγμα, ενώ το ευρωεπιτόκιο είναι 0,75% ανάμεσα σε δύο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, μία με έδρα τη Νορβηγία με κόστος χρήματος 1,5% και μία με έδρα την Ελλάδα με κόστος χρήματος 9%, ποια θα επιβιώσει στο επόμενο διάστημα; Σαφώς, η επιχείρηση στη Νορβηγία. Το ίδιο όμως ισχύει για τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Δανία κ.λπ., διότι σε αυτές τις χώρες ο τόκος δανεισμού είναι 2% (0,5% Euribor + 1% τόκος-κέρδος για την τράπεζα)».

Με την απόφαση της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες που έχουν στην κατοχή τους περίπου 50 δισ. ευρώ τραπεζικών ομολόγων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου μπορούν να πάρουν ανάσα ρευστότητας χρησιμοποιώντας τα εν λόγω ομόλογα για να χρηματοδοτηθούν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με χαμηλότοκα δάνεια. Πηγές του ελληνικού τραπεζικού χώρου υποστηρίζουν ότι ουσιαστική χρήση θα γίνει από τις τράπεζες από τον Ιανουάριο.

Υπέρμαχος της μείωσης του κόστους του χρήματος εμφανίζεται και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας  κ. Γιώργος Προβόπουλος, ο οποίος έχει στο παρελθόν απευθύνει συστάσεις για μείωση του κόστους χρήματος προς τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα, σε συνδυασμό με το κόστος άντλησης καταθέσεων.

Παράλληλα, η αναβάθμιση από τη Standard & Poor’s προκάλεσε κλίμα ευφορίας ακόμα και στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, με αποτέλεσμα η απόδοση του 10ετούς ομολόγου να υποχωρεί στη δευτερογενή αγορά στο 11,75% και το περιθώριο έναντι του αντίστοιχου γερμανικού τίτλου στο 10,32%. Δηλαδή οι τιμές των ελληνικών ομολόγων πλέον βρίσκονται στο 48% από 33% που ήταν λίγες ημέρες νωρίτερα. Υπενθυμίζεται ότι τα ελληνικά spreads είχαν φτάσει στο χειρότερο σημείο τους τον Μάρτιο του 2012, στις 3.800 μονάδες, ενώ σήμερα βρίσκονται στις 1.000 μονάδες. Ακόμα και το Ελληνικό Χρηματιστήριο την Τετάρτη και την Πέμπτη σημείωσε ισχυρή άνοδο, που ξεπέρασε το 5%. Η απόφαση του οίκου αξιολόγησης πυροδότησε θετικές αντιδράσεις στις αγορές και ευνοϊκά σχόλια στον διεθνή Τύπο, ύστερα από μεγάλο διάστημα συνεχών αρνητικών εξελίξεων.

Θετικοί οι διεθνείς οίκοι για την Ελλάδα

Βελτιώνεται συνεχώς το κλίμα που επικρατεί για τη χώρα σε διεθνές επενδυτικό επίπεδο. Μάλιστα στην τελευταία της έκθεση η Goldman αναφέρει ότι τα περιθώρια για περαιτέρω ανατίμηση των ελληνικών τίτλων είναι υπαρκτά.

Το κόστος χρηματοδότησης των τόκων του χρέους περιορίζεται μόλις στο 2%-3% του ΑΕΠ για την επόμενη δεκαετία, που θα καλύπτεται από το πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο θα κινείται στο 2,5%-3% του ΑΕΠ από το 2015 και μετά. Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται και οι εκτιμήσεις του συνόλου των μεγάλων επενδυτικών οίκων, όπως η J.P. Morgan, που έχουν ήδη στείλει τους ανθρώπους τους στη χώρα μας, με στόχο να δραστηριοποιηθούν στις ιδιωτικοποιήσεις αλλά και στις επιχειρηματικές συμφωνίες που προετοιμάζονται.

O κορυφαίος αναλυτής της Nomura Γενς Νόρντβιχ, σημειώνει ότι οι πιθανότητες εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη περιορίζονται πλέον στο 15%-20% και θα μπορούσαν να καταστούν απειλητικές μόνο σε περίπτωση πρόωρων εκλογών. Οπως σημειώνει εξάλλου η Goldman, η Ελλάδα έχει να αποπληρώσει μόνο 85 δισ. ευρώ συνολικά σε χρέος μέχρι το 2020, ποσό που περιλαμβάνει 15 δισ. έντοκα, 60 δισ. προς την τρόικα και 10 δισ. από λοιπές εγγυήσεις. To ερώτημα-κλειδί, όπως σημειώνει ο ξένος οίκος, σχετίζεται με το τι θα θελήσει να κάνει η τρόικα με τα ελληνικά δάνεια που έχει στα χέρια της. Αν δηλαδή θα συνεχίσει να τα χρηματοδοτεί ή θα τα περικόψει περαιτέρω. Ολα αυτά θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στη χώρα. Την ίδια στιγμή η Alpha για πρώτη φορά μιλά για ανάκτηση της αξιολόγησης του τριπλού Α από την οικονομία το 2020, οριοθετώντας και τον ορίζοντα οριστικής εξόδου από την κρίση.