Πρόσθετα μέτρα 4 δισ. ευρώ το 2015-16 ζητά η Κομισιόν από την Ελλάδα

Τα εύσημα για την αποφασιστική εκκίνηση των μεταρρυθμίσεων, παρά τις γκρίνιες για τη μεγάλη καθυστέρηση που σημειώθηκε ως τώρα, απονέμει στη χώρα μας η Κομισιόν, με την έκθεση του κλιμακίου των ελεγκτών που δόθηκε στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες.

Οι ελεγκτές όμως εμφανίζονται και πιο αισιόδοξοι για την επιστροφή της Ελλάδας σε τροχιά ανάπτυξης. Υπολογίζουν σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2014, της τάξεως του 0,6% σε ετήσια βάση, πράγμα που σημαίνει όμως ότι από τα μέσα του 2013 αναμένει και μεγάλη ανάσχεση της βαθιάς ύφεσης.

Στην έκθεση τονίζεται πως οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στη διεξαγωγή δύο εκλογικών αναμετρήσεων στη χώρα.

Μάλιστα, τονίζεται ότι «κατά την έναρξη της θητείας της νέας κυβέρνησης, όχι μόνο η υλοποίηση των δεσμεύσεων ήταν φτωχή, αλλά επικρατούσαν ανησυχίες μεταξύ αρκετών παρατηρητών ότι διάφορες βασικές μεταρρυθμίσεις που υιοθετήθηκαν νωρίτερα ως προϋπόθεση για το δεύτερο πρόγραμμα προσαρμογής, θα μπορούσαν ακόμη και να εγκαταλειφθούν.

Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση τήρησε ξεκάθαρη στάση, επιβεβαιώνοντας τους αντικειμενικούς στόχους του προγράμματος και τα βασικά μέτρα που είχαν ήδη υιοθετηθεί, με σκοπό το πρόγραμμα να επανέλθει εντός τροχιάς.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες πρέπει να συνεχίσουν και έτσι θα καταστεί εφικτό να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.

Σημειώνει δε πως, παρά την αβεβαιότητα για τις ελληνικές εξελίξεις που επηρέασε την ελληνική οικονομία, αναμένεται  να παρουσιάσει ανάπτυξη 0,6% το 2014, και θα συνεχίσει με ρυθμό 2,9% το 2015 και 3,7% το 2016.

Στην έκθεσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρατηρεί ακόμη ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι για την περίοδο 2013-2016 αναθεωρήθηκαν, εξαιτίας της χειρότερης απ' ό,τι αρχικά αναμενόταν ύφεσης. Επισημαίνει δε, ότι τα μέτρα ύψους 13,5 δισ. ευρώ για την περίοδο 2013-2014 θα πρέπει να συμπληρωθούν από πρόσθετα μέτρα, ύψους τεσσάρων δισ. ευρώ, για τη διετία 2015-16.

Στην αξιολόγησή της, η Κομισιόν εκτιμά ότι η ελληνική κυβέρνηση κάλυψε σε μεγάλο βαθμό το χαμένο έδαφος τους τελευταίους μήνες, σημειώνει όμως τις βασικές προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το πρόγραμμα θα παραμείνει σε σωστή τροχιά.

Η Επιτροπή, όπως τόνιζαν αρμόδιοι παράγοντές της από τις Βρυξέλλες, επιμένει ιδιαίτερα στη ανάγκη πλήρους εφαρμογής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν αποφασιστεί και οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση για την επιστροφή στην ανάπτυξη. Εκτιμά, ωστόσο, ότι παραμένουν υψηλοί οι κίνδυνοι σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του προγράμματος.
 
Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι η ανάκαμψη θα εξαρτηθεί από την αποκατάσταση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και των επενδύσεων και από το θετικό αντίκτυπο της εφαρμογής των συγχρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έργων.
 
Η Επιτροπή αναφέρει ότι η νέα κυβέρνηση εντόπισε και έλαβε έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα για την κάλυψη των καθυστερήσεων σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος, με εντατική εργασία στη διάρκεια του καλοκαιριού.

Ωστόσο, επισημαίνεται ότι για μακρά χρονική περίοδο η εφαρμογή του προγράμματος ήταν «μερική», λόγω της συσσώρευσης των καθυστερήσεων από τη διπλή εκλογική αναμέτρηση.
 
Σε ό,τι αφορά τη φορολογική μεταρρύθμιση, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι στόχος της είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η απλούστευση του συστήματος, που θα αποφέρει έσοδα της τάξης του ενός δισ. ευρώ στην επόμενη διετία. Υπογραμμίζει ακόμη ότι η ολοκλήρωσή της αποτελεί την προϋπόθεση για την καταβολή της δόσης των 14,8 δισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2013.
 
Αναφορικά με τις ιδιωτικοποιήσεις, επισημαίνεται ότι τα έσοδα από την εν λόγω διαδικασία υπήρξαν έως τώρα «απογοητευτικά», αλλά ότι έχει δοθεί δυναμική από το Σεπτέμβριο.
 
Αναλυτικότερα, στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι από το 2011 οι αποκρατικοποιήσεις έχουν αποφέρει έσοδα μόλις 1,6 δισ. ευρώ, στα οποία αναμένεται να προστεθούν εντός του Δεκεμβρίου άλλα 100 εκατ. ευρώ. Για το 2013 η Επιτροπή αναμένει έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις 2,6 δισ. ευρώ, τα οποία θα φτάσουν τα 8,5 δισ. ευρώ έως το 2016.
 
Παράλληλα, η Επιτροπή αναγνωρίζει τις σημαντικές προσπάθειες που έχουν καταβληθεί για τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, οι οποίες θα πρέπει να συνεχιστούν, ενώ εκτιμά ότι η κατάσταση του τραπεζικού τομέα παραμένει εύθραυστη.
 
Σε ό,τι αφορά τους κινδύνους στην εφαρμογή του προγράμματος, η Κομισιόν αναδεικνύει ιδιαίτερα τον «εύθραυστο» χαρακτήρα του συνασπισμού των κομμάτων που στηρίζει την κυβέρνηση, αλλά και τις «πολιτικές αντιστάσεις» σε ορισμένες πτυχές του προγράμματος, παρά την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης.
 
Επιπλέον, η Επιτροπή αναφέρει ότι οι επιπτώσεις στην ήδη αποδυναμωμένη οικονομία από τη δημοσιονομική προσπάθεια το 2013 ενδέχεται να είναι μεγαλύτερες, αν και θετικό αντίκτυπο θα έχουν οι ενέσεις ρευστότητας.

Μάλιστα, υπογραμμίζεται ότι ορισμένα σημαντικά δημοσιονομικά μέτρα μπορεί να αμφισβητηθούν στα δικαστήρια, εξέλιξη η οποία μπορεί να δημιουργήσει την ανάγκη για νέα κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού.

Παράλληλα, επισημαίνεται ότι, αν οι μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών δεν επιταχυνθούν, τότε η επιστροφή της ανάπτυξης το 2014 θα σημειώσει περαιτέρω καθυστέρηση.
 
Η Επιτροπή καθιστά σαφές ότι η επιστροφή σε βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί, μόνο όταν η μεταρρυθμιστική ατζέντα εφαρμοστεί πλήρως και ταχέως.

Αυτό, όπως τονίζει η Επιτροπή, θα απαιτήσει να τερματιστούν οι αντιστάσεις από συγκεκριμένα συμφέροντα και να αλλάξει η νοοτροπία που διακατέχει ισχυρές ομάδες πίεσης.

Για την Επιτροπή, καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία του προγράμματος θα διαδραματίσουν το τέλος της αβεβαιότητας για την εφαρμογή των συμφωνηθέντων, που συνδέεται με την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, την αύξηση των επενδύσεων και την πλήρη απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων.
 
Τέλος, θετικό χαρακτήρα στην όλη προσπάθεια θα έχουν ο υποστηρικτικός ρόλος των τραπεζών για την οικονομία μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησλης ους η οποία θα συμπληρωθεί από επιστροφή των ξένων κεφαλαίων καθώς έχει εκλείψει ο κίνδυνος εξόδου από το ευρώ.