Ιστορικό χρέος της Γερμανίας να βοηθήσει την Ελλάδα

Στην ιστορία θα πρέπει να αναζητήσει κανείς τους λόγους για τους οποίους η Γερμανία θα πρέπει σήμερα να βοηθήσει την Ελλάδα, προτείνει σε άρθρο που δημοσιεύεται στο Bloomberg ο John Sfakianakis. 

Ο αρθρογράφος εξηγεί πως πέραν της οικονομικής και πολιτικής ζημιάς που θα γλιτώσει, η Γερμανία πρέπει παράλληλα να αναγνωρίσει πως έχει και ηθική υποχρέωση να βοηθήσει, όπως ακριβώς οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους -συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας- βοήθησαν τη Γερμανία μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι μια ξεχασμένη ιστορία, που αν ανασυρθεί από το «χρονοντούλαπο της ιστορίας» ίσως ανατρέψει την εσφαλμένη αντίληψη για τους ενάρετους Γερμανούς και τους ανάξιους Έλληνες που «φουντώνει» σήμερα τις αντιδράσεις στα πακέτα διάσωσης, αναφέρει το άρθρο. 

Με τη βοήθεια των ΗΠΑ, η εισαγωγή του γερμανικού μάρκου το 1948 εξάλειψε το μεγαλύτερο μέρος του γερμανικού χρέους, δημόσιου και ιδιωτικού, το οποίο αντιστοιχούσε περίπου σε τέσσερις φορές το ΑΕΠ της χώρας το 1938. Η κίνηση αυτή βοήθησε τη Γερμανία να κάνει μια νέα αρχή και να ξεκινήσει το οικονομικό θαύμα που συνεχίζει ακόμη και σήμερα να μας εντυπωσιάζει. 

Το σχέδιο διάσωσης της Γερμανίας 

Με την εφαρμογή του Σχεδίου Μάρσαλ, διεγράφη ένα μεγάλο μέρος του χρέους της Γερμανίας, ενώ αναβλήθηκε και η πληρωμή τόκων για την περίοδο 1947-1952. Επίσης, το 1953 οι ΗΠΑ επέβαλαν τη Συμφωνία του Λονδίνου για τους συμμάχους τους που προέβλεπε απομείωση του εξωτερικού χρέους της Γερμανίας. 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Albrecht Ritschl, καθηγητή Οικονομικής Ιστορίας στο London School of Economics, η συνολική διαγραφή χρεών της Δυτικής Γερμανίας από το 1947 έως το 1953 ξεπέρασε το 280% του ΑΕΠ του 1950 της χώρας, όταν η συνολική βοήθεια που έχει συμφωνηθεί να δοθεί στην Ελλάδα από το 2010 φτάνει σχεδόν στο 200% του ΑΕΠ της. 

Η Ελλάδα συνεισέφερε και στη μεταπολεμική ανακούφιση της Γερμανίας από το χρέος. Οι υπογράφοντες τη συμφωνία του Λονδίνου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, συμφώνησαν σε αναβολή των απαιτήσεων για πολεμικές αποζημιώσεις και χρέη που προέκυψαν μετά το 1933 μέχρις ότου να ολοκληρωθεί το συνέδριο για την επανένωση της Γερμανίας. Αν και η Γερμανία κατέβαλε αποζημιώσεις σε κάθε μία χώρα ξεχωριστά τη δεκαετία του 1960, το συνέδριο δεν έγινε ποτέ και πολλοί Έλληνες θεωρούν ότι οι οφειλές της ήταν μεγαλύτερες. 

Το σχέδιο διάσωσης της Γερμανίας δεν ήταν λιγότερο προβληματικό από το σημερινό ελληνικό. Όπως το ελληνικό, έτσι και το φορολογικό σύστημα της Γερμανίας τη δεκαετία του 1950 παρουσίαζε ατέλειες. Η δυσκολία της μεταρρύθμισής του οδήγησε σε απώλειες φορολογικών εσόδων την περίοδο του μεσοπολέμου. 

Παράλληλα, στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, υπήρξε δυσαρέσκεια στο αμερικανικό Κογκρέσο, όπου οι νομοθέτες αντιτέθηκαν στη χρήση χρημάτων των Αμερικανών φορολογούμενων. Η γερμανική Bundestag αρχικά απέρριψε τη Συμφωνία του Λονδίνου, με πολλούς βουλευτές να αντιδρούν στη διαχείριση των αποπληρωμών προς τη Γαλλία μεταπολεμικά επειδή πίστευαν πως αυτό θα νομιμοποιούσε την κατά πώς πίστευαν γαλλική κατοχή σε γερμανικά εδάφη. Χρειάστηκε να ασκηθεί πίεση από τις ΗΠΑ για να εγκριθεί η συμφωνία από μια δεύτερη ψηφοφορία στην Bundestag. 

Ο Nick Sfakianakis υπογραμμίζει πως η συμφωνία του 1953 μείωσε το εξωτερικό χρέος της Γερμανίας κατά 50% και έδωσε «αέρα» 30 ετών για την αποπληρωμή του χρέους. Επέτρεψε στη Γερμανία να επιστρέψει στις διεθνείς κεφαλαιακές αγορές και να γίνει μέλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Ενώ η υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη στη δεκαετία του 1950 πάλευε με χρέη που έφταναν στο 200% των ΑΕΠ, η Δυτική Γερμανία απολάμβανε λόγω της αναδιάρθρωσης ένα χρέος που δεν ξεπερνούσε το 20% του ΑΕΠ.

Πηγή: Capital.gr