Το πρώτο «crash test» Στουρνάρα με την Τρόικα

Όπως όλοι οι υπουργοί Οικονομικών του Νότου, έτσι και ο νέος επικεφαλής του ελληνικού οικονομικού επιτελείου έχει πολλά μεγάλα προβλήματα.

Ήδη, ο Γιάννης Στουρνάρας μετράει τις ώρες που απομένουν, έως ότου προσγειωθεί στο Ελευθέριος Βενιζέλος το αεροπλάνο που θα μεταφέρει τους τρεις επικεφαλής της τρόικας.

Οι κ. κ. Τόμσεν, Μαζούχ και Μορς φτάνουν στην Αθήνα για ένα δύσκολο και επίπονο τετ α τετ με το οικονομικό επιτελείο.

Εν αναμονή της άφιξης της τρόικας, ο Γιάννης Στουρνάρας είναι κατηγορηματικός, όταν ομιλεί για τους επόμενους δύσκολους μήνες: «Έχουμε τις δυνατότητες να ξεφύγουμε από το πρόβλημα. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, έχουμε ανηφορικό δρόμο, αλλά η Ελλάδα έχει τεράστιες δυνατότητες» τόνισε χθες το απόγευμα ο νέος υπουργός Οικονομικών και επισήμανε ότι σε δύο μέρες μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου και τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης επέστρεψαν στο τραπεζικό σύστημα περίπου δύο δισ. ευρώ.

«Υπάρχει τοίχος κατεστημένων νοοτροπιών που δεν θέλουν να ακούσουν ότι η Ελλάδα έχει δυνατότητες», υπογράμμισε ο κ. Στουρνάρας.

Η οικονομία βρίσκεται για  4η χρόνια σε ύφεση (στο 3ο τρίμηνο θα ξεπεράσει το 9%),τα κρατικά ταμεία έχουν μόλις 2 δισ. ευρώ για μισθούς και συντάξεις, τα νοσοκομεία δεν έχουν υλικά για τα χειρουργεία, τα ασφαλιστικά ταμεία όπως
το ΙΚΑ χρειάζονται προσθετή χρηματοδότηση, οι εφορίες δεν εισπράττουν φόρους, οι τράπεζες είναι υπό μεγάλη πίεση, οι Γάλλοι της Εμπορικής και της Γενικής λέγεται ότι αποχωρούν από τη χώρα, ενώ ΑΤΕ και ΤΤ που εργάζονται

10.000 εργαζόμενοι χρειάζονται άμεσα χρήματα για την ανακεφαλαιοποίησή τους.

Ο νέος υπουργός ως άριστος γνώστης της καθημερινότητας γνωρίζει από τα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου για την καταβολή μισθών, συντάξεων και προνοιακών επιδομάτων
επαρκούν ως τα μέσα Ιουλίου.

Το Δημόσιο για να καλύψει κάποιες ανάγκες του προχώρησε σε δύο εκδόσεις τρίμηνων εντόκων γραμματίων ποσού 1,6 δισ. ευρώ και 1 δισ ευρω.  Από το ποσό αυτό 400 εκατ. ευρώ θα καλύψουν τρέχουσες ανάγκες και κυρίως τις οφειλές των νοσοκομείων στους προμηθευτές και των Ταμείων στους φαρμακοποιούς, ενώ το 1,2 δισ. ευρώ διατέθηκε για να καλυφθούν λήξεις παλαιότερων γραμματίων.

Το υπόλοιπο 1 δισ. ευρώ θα χρησιμοποιηθεί σε άλλες ανάγκες του Δημοσίου.  Όπως γίνεται αντιληπτό, το Δημόσιο απλά πήρε μια «ανάσα» πληρώνοντας όμως υψηλό επιτόκιο (4,60%).  Μεγαλύτερη ανάσα θα πάρει το ελληνικό δημόσιο μόλις εκταμιευθεί και το 1 δισ της τρέχουσας δόσης του Μαΐου που δεν δόθηκε.
 
Στην πρώτη συνάντηση του νέου οικονομικού επιτελείου θα με την τρόικα θα συζητηθούν:

- Τα 5 δισ της επόμενης δόσης: Σε αυτή την φάση πρέπει να συμφωνηθεί πότε θα εκταμιευθεί η επόμενη δόση, ύψους 5 δισ. ευρώ. Επιπρόσθετα πρέπει από τώρα να συμφωνηθεί και ο χρόνος της ανακεφαλαιοποίησης των 4 μεγάλων τραπεζών  (Εθνική, Eurobank, Πειραιώς, Alpha Bank ) συνολικού ύψους 25 δισ
ευρω.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα χρήματα της επόμενης ανακεφαλαιοποιησης (σε ομόλογα) πρέπει να έλθουν στην Αθήνα τους επόμενους μήνες. Οι αγορές όμως πρέπει να ξέρουν από τώρα ποτέ θα γίνει αυτό καθώς οι ελληνικές
τράπεζες βρίσκονται υπό πίεση. Σε εκκρεμότητα εξακολουθούν να βρίσκονται ΑΤΕ και ΤΤ που απασχολούν πάνω από 10.000 εργαζόμενους. Το πιθανότερο είναι να αποφασιστεί η μετατροπή τους  σε μεταβατική τράπεζα (bridge bank) .

- Τα έσοδα: Υπάρχει υστέρηση πέριξ των 900 εκατ ευρω στο α πεντάμηνο του έτους, αφού  οι εφορίες δεν εισπράττουν φόρους. Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία μόλις 2 στους 10 πολίτες πληρώνουν τους φόρους τους.

- Τα χρέη του δημοσίου στις επιχειρήσεις. Το ποσό ανέρχεται στα 6,4 δισ ευρω και εκατοντάδες επιχειρήσεις δεν έχουν πληρωθεί εδώ και μήνες.

- Οι αποκρατικοποιήσεις . Το Δημόσιο εξαιτίας των αλλεπάλληλων εκλογών πάγωσε τις αποκρατικοποιήσεις. Τα project που πρέπει να ολοκληρωθούν άμεσα είναι του Ελληνικού , της Δεπα - Δεσφα κλπ.

- Ασφαλιστικά ταμεία: Το πρωτογενές πλεόνασμα των ασφαλιστικών ταμείων (μετά τις περικοπές που έγιναν στις συντάξεις και στις παροχές) εξανεμίστηκε σε σημείο που ορισμένα Ταμεία και κυρίως τα νοσοκομεία να προχωρήσουν το τελευταίο δίμηνο σε μια ακήρυχτη «στάση πληρωμών». Ο υπουργός ενημερώθηκε
ότι στην τακτική μηνιαία απογραφή τα περισσότερα χρέη τα είχαν τα ασφαλιστικά ταμεία. Ξεπέρασαν το πρώτο τετράμηνο του έτους τα 2,8 δισ. ευρώ, ενώ τα χρέη των νοσοκομείων αυξήθηκαν τον Απρίλιο στα 1,58 δισ. ευρώ (από
1,47 δισ. ευρώ τον Μάρτιο) και ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ τον Μάιο.

- Φοροδιαφυγή: θα είναι το μεγάλο στοίχημα της τρόικας και θα πιέσουν προς αυτή την κατεύθυνση . Η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ έχει δηλώσει ότι οι πλούσιοι στην Ελλάδα δεν πληρώνουν καθόλου  σε αντίθεση με την μεσαία τάξη η οποία πληρώνει όλους τους φόρους.

Μια από τις βασικές εκκρεμότητες που θα πρέπει να δει ο νέος υπουργός και μάλιστα πολύ γρήγορα είναι μεταξύ άλλων δεκάδες παρεμβάσεις τεχνολογικού εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης.

Παρά τα περί αντιθέτου λεγόμενα  η Ηλεκτρονική Παρακολούθηση Εκτέλεσης Προϋπολογισμού στο ΓΛΚ, το Κεντρικό
Πληροφοριακό Σύστημα για τα Νοσοκομεία, η Ηλεκτρονική Συνταγογράφηση, το Σύστημα Ηλεκτρονικών Προμηθειών, η Εκκαθάριση Μητρώου Ασφαλισμένων, το Εθνικό Ληξιαρχείο, η διασύνδεση των τεσσάρων μητρώων του πολίτη (ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, Αρ. Δημοτολογίου, ΑΤ), η Ηλεκτρονική Πολεοδομία, το Δημόσιο Περιουσιολόγιο,
η Ενιαία Αρχή Πληρωμής και το Ηλεκτρονικό Πόθεν Εσχες - παραμένουν ακόμη υπό προκήρυξη ή κολλημένες για μήνες στη διαγωνιστική διαδικασία ή στην καλύτερη περίπτωση σε φάση πιλοτικής εφαρμογής ή πολύ αρχικής υλοποίησης.

Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα να αποκατασταθεί η ροή πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία (ήδη μπήκαν στα ταμεία 310 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του δυτικού οδικού άξονα στο Άκτιο και τους αυτοκινητοδρόμους της Πελοποννήσου), ενώ η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αν η χώρα δεν μπει σε περιπέτειες, θα είναι σε θέση να δείξει μεγαλύτερη ευελιξία και να παρέχει εγγυήσεις για τη χρηματοδότηση των μεγάλων οδικών έργων. Επικουρικά προχωρεί η προετοιμασία φακέλων για ένταξη δέκα μικρών συγχρηματοδοτούμενων έργων (ΣΔΙΤ) για κατασκευή
σχολείων, φυλακών, τοπικών υποδομών στα προγράμματα του ΕΣΠΑ.

Η επαναδιαπραγμάτευση

Η επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου θα είναι το κεντρικό ζήτημα που θα θέσει ο νέος υπουργός στους ανθρώπους της τρόικας.

Βέβαια πρόκειται για ένα θέμα που αποφάσεις λαμβάνουν μόνο οι αργηγοι κρατών - μελών της Ευρωζωνης  και ως εκ τούτου οι κ. κ. Τόμσεν, Μαζούχ και Μορς δεν θα μπορέσουν τουλάχιστον επίσημα να το συζητήσουν. 

Είναι σαφές όμως ότι off the record θα συζητηθεί και μάλιστα επισταμένως. Αυτό σημαίνει ότι οι δυο πλευρές θα συζητήσουν επαρκώς σε ποια σημεία πρέπει να γίνουν διαπραγματεύσεις (επιτόκιο, επέκταση μνημονίου κατά 2 η 3 χρόνια, μειώσεις φορών σε βενζίνη κλπ).

Εάν η νέα κυβέρνηση θα ζητήσει παράταση δύο ετών (δηλαδή έως το 2016) για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του μνημονίου, τότε θα απαιτηθεί και πρόσθετη χρηματοδότηση από την τρόικα κατά 16 - 20 δισ. ευρώ.

Σε εκκρεμότητα παραμένει πάντως η καταβολή συνολικού ποσού ύψους 90 δισ. ευρώ από το μηχανισμό στήριξης μέχρι το 2014, με την Κομισιόν να προειδοποιεί ότι για την αποδέσμευση κάθε δόσης, προϋπόθεση
είναι η εκπλήρωση των δεσμεύσεων από την πλευρά της Ελλάδας για την εφαρμογή των συμφωνηθέντων.

Το συνολικό ύψος του δανειακού προγράμματος στήριξης της Ελλάδας 2010-2014 (με την ενοποίηση του πρώτου και δεύτερου πακέτου) ανέρχεται στο ποσό των 237,5 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό έχουν καταβληθεί:

- 38 δισ. ευρώ, το 2010
- 35 δισ. ευρώ, το 2011
- 74,5 δισ. ευρώ, εντός του πενταμήνου Ιανουαρίου-Μαΐου 2012

Απομένει, με βάση τη δανειακή σύμβαση, η καταβολή επιπλέον ποσών ύψους 90 δισ. ευρώ, η κατανομή των οποίων μέχρι και το 2014 αναμένεται ως εξής η ακόλουθη:

- 45,9 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2012, εκ των οποίων  τα 23,8 θα διατεθούν για την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, μέχρι το φθινόπωρο, που θα κοστίσει συνολικά 48,8 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 22,1 δισ. θα διατεθούν για την κάλυψη του ταμειακού ελλείμματος του προϋπολογισμού, αλλά
και για τις αποπληρωμές χρεολυσίων ομολόγων που έμειναν εκτός PSI.

- 22,7 δισ. ευρώ, θα καταβληθούν το 2013

- 21,4 δισ. ευρώ, θα καταβληθούν το 2014

Για το 2015, δεν προβλέπεται δανεισμός της Ελλάδας  από το μηχανισμό στήριξης.

Πρωτοσέλιδη επίθεση από την «Αυγή»

Τις διαθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στο νέο υπουργό Οικονομικών αποτυπώνει η σημερινή επίθεση της «Αυγής» στον Γιάννη Στουρνάρα, τον οποίο με πρωτοσέλιδο δημοσίευμα χαρακτηρίζει «Υπουργό υφέσεων και εκποιήσεων».

Μέσω της εφημερίδας, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στέλνει το πρώτο μήνυμα στο νέο «τσάρο», τον οποίο αποκαλεί εκπρόσωπο της Τρόικα και των βιομηχάνων και υπέρμαχο του Μνημονίου και των ιδιωτικοποιήσεων.

Το δημοσίευμα αποτυπώνει την σκληρή στάση που πρόκειται να ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στον ισχυρό άνδρα της ελληνικής οικονομίας, τον οποίο αξιολογεί αρνητικά από τις πρώτες κιόλας ώρες της ανάληψης των καθηκόντων του γράφοντας χαρακτηριστικά: «Τον πατενταρισμένο μνημονιακό Γιάννη Στουρνάρα επέλεξαν τελικώς οι τρεις συγκυβερνώντες πολιτικοί αρχηγοί Αντώνης Σαμαράς, Ευάγγελος Βενιζέλος και Φώτης Κουβέλης για τη θέση του υπουργού Οικονομικών μετά την παραίτηση του Βασίλη Ράπανου. Ο Γιάννης Στουρνάρας, μέχρι πρότινος διευθυντής του ΙΟΒΕ, Ινστιτούτου του ΣΕΒ, πρόσωπο με θητεία στον τραπεζικό και χρηματιστηριακό χώρο, αναλαμβάνει με κεντρική επιδίωξη την εκποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας».

Η Αυγή αποκαλύπτει, μάλιστα, ότι ο Γιάννης Στουρνάρας έχει ήδη παρουσιάσει το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων στη χώρα μας, σε ανύποπτο χρόνο, πριν από τρεις μήνες σε συνεργασία με τον Στέφανο Μάνο μέσα από το «Σχέδιο Αρχιμήδης» που προέβλεπε την ιδιωτικοποίηση αεροδρομίων, λιμανιών και ακινήτων του ελληνικού δημοσίου.