Έκτακτη συνάντηση Προβόπουλου με τους τραπεζίτες (UPD)

Ένα μπαράζ επαφών για την καλύτερη δυνατή εφαρμογή του σχεδίου στήριξης του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς μετά τους τραπεζίτες ο Γ. Προβόπουλος συναντάται με τον υπουργό Οικονομίας, ο οποίος με την σειρά του θα δει το απόγευμα τους επικεφαλής των μεγαλύτερων εμπορικών τραπεζών.

Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος συναντήθηκε  με τις διοικήσεις των μεγαλύτερων τραπεζών της χωράς, με φόντο την χρηματοπιστωτική κρίση. Προφανώς το αντικείμενο της συνάντησης είναι, μεταξύ άλλων, ο τρόπος με τον οποίο θα προχωρήσει το ελληνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης, ενώ ο κ. Προβόπουλος επέστησε στους τραπεζίτες την προσοχή τους και για την ποιότητα των δανείων που χορηγούν αλλά και για την κεφαλαιακή επάρκεια.

Στη συνάντηση των τραπεζιτών με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, συζητήθηκε ο τρόπος εφαρμογής των μέτρων, στο πλαίσιο της κατάρτισης του σχετικού νομοσχεδίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες  ένα από τα πρώτα μέτρα σε επίπεδο ΕΚΤ, είναι η περαιτέρω αυστηροποίηση της εποπτείας με αύξηση των εποπτικών κεφαλαίων και το δείκτη από το 8% στο 10%. Η εξέλιξη αυτή θα υποχρεώσει το σύνολο των τραπεζών να ενταχθούν στο κυβερνητικό πρόγραμμα ενίσχυσης κάνοντας χρήση όλων των μέτρων.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο κ. Προβόπουλος ενημέρωσε τους επικεφαλής των τραπεζών πως εξετάζει το ενδεχόμενο να παρατείνει τη διάρκεια συμμετοχής του εκπροσώπου του δημοσίου στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, εφόσον αυτές κάνουν χρήση του πακέτου μέτρων, από μια διετία που είχε ανακοινώσει ο κ. Αλογοσκούφης σε μια πενταετία.

Η προοπτική αυτή είναι φυσικό να συναντά τις αντιρρήσεις των τραπεζών, οι οποίες επιθυμούν να αποφύγουν γενικευμένη εφαρμογή των μέτρων από όλες ανεξαιρέτως τις τράπεζες και αδιακρίτως από τη θέση και την οικονομική κατάσταση κάθε μιας.

Τα θέματα αυτά θα συζητήσουν σήμερα το απόγευμα οι τραπεζίτες με τον κ. Αλογοσκούφη, προκειμένου ο υπουργός Οικονομίας να καταλήξει στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου που αναμένεται να κατατεθεί τη Βουλή έως την Τετάρτη.

Την ίδια ώρα, ένα νέο πλέγμα μέτρων ενίσχυσης του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος επεξεργάζονται οι κεντρικές τράπεζες της Ευρώπης υπό τις γενικές κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρική Τράπεζας. Σύμφωνα με πληροφορίες ίσως και εντός της εβδομάδος ο κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ θα ανακοινώσει συγκεκριμένο πλαίσιο μέτρων και κανόνων με στόχο όχι μόνον την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων σε τράπεζες οι οποίες θα χρειαστούν κεφαλαιακή ενίσχυση, αλλά και την αντιμετώπιση δευτερογενών παρενεργειών της κρίσης ακόμη και σε υγιείς τράπεζες.

Ακόμη δεν αποκλείεται όπως εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές να ακολουθήσει μία νέα μείωση των παρεμβατικών επιτοκίων.

Οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι πεπεισμένοι πως η ύφεση είναι δεδομένη τουλάχιστον για το 2009 και ίσως και το 2010 στην Ευρώπη με κύρια χαρακτηριστικά τη σημαντική μείωση της οικονομικής δραστηριότητας και το ακριβό χρήμα.

Η εξέλιξη αυτή που θεωρείται προδιαγεγραμμένη, δημιουργεί σοβαρές ανησυχίες στην ΕΚΤ η οποία φοβάται πως οι επιδράσεις της ύφεσης θα εκφρασθούν με την αύξηση των επισφαλειών ακόμη και σε απολύτως υγιείς σήμερα ευρωπαϊκές τράπεζες.

Σε εθνικό επίπεδο, οι κεντρικές τράπεζες προετοιμάζονται στο πλαίσιο εφαρμογής των μέτρων. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην Τράπεζα της Ελλάδος ο Διοικητής κ. Γιώργος Προβόπουλος έχει συγκροτήσει για το σκοπό αυτό, ειδικό σώμα έμπειρων στελεχών τα οποία ανέλαβαν να εξετάσουν και να αξιολογήσουν λεπτομερώς τα στοιχεία ενεργητικού όλων των τραπεζών και να «ξεσκονίσουν» τους ισολογισμούς, ώστε να υπάρχει σαφής εικόνα για την κεφαλαιακή κατάσταση κάθε τράπεζας, τις πιθανές ανάγκες που ενδεχομένως θα προκύψουν και την ποιότητα των χαρτοφυλακίων για να αξιολογηθεί ο κίνδυνος αύξησης των επισφαλειών.

Επιπρόσθετα, έχει δοθεί εντολή σε όλες τις εποπτικές αρχές της ΕΕ να ελέγξουν πέραν των τραπεζών, τόσο τα κερδοσκοπικά κεφάλαια -Hedge Funds- όσο και τις off shore εταιρείες οι οποίες είναι καθ’ οιονδήποτε τρόπο συνδεδεμένες με τράπεζες.

Οι off shore και τα hedge funds

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της οργάνωσης «Διεθνής Διαφάνεια» 400 τράπεζες σε όλο τον κόσμο ελέγχονται σήμερα από 50 off shore εταιρείες οι οποίες επίσης ελέγχουν και 1500 hedge funds καθώς και περισσότερες από 1,5 εκατομμύριο εταιρείες – φαντάσματα.

Τα οξύτατα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν και τα hedge funds πολλά εκ των οποίων απειλούνται ήδη με κατάρρευση σήμανε συναγερμό στις εποπτικές αρχές, οι οποίες φοβούνται μήπως τράπεζες  οι οποίες ελέγχονται από off shore εταιρείες εγκατεστημένες σε φορολογικούς παραδείσους, κάνουν χρήση των μέτρων κρατικής ενίσχυσης με χρήματα των φορολογουμένων.

Τέτοιου είδους έλεγχοι θα γίνουν και για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες δεν ελέγχονται ωστόσο ενδέχεται να συνδέονται με off shore εταιρείες. Νομικοί κύκλοι εξειδικευμένοι στο εταιρικό δίκαιο εξηγούν ότι αρκετές επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων ίσως περιλαμβάνονται και τράπεζες, χρησιμοποιούσαν off shore εταιρείες για να παρακάμψουν π.χ. τα όρια που θέτει η επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στην επαναγορά ιδίων μετοχών.

Οι ίδιοι κύκλοι εξηγούν πως όσο οι έλεγχοι διευρύνονται μπορεί να δούμε «θαύματα», που θα ασκήσουν με τη σειρά τους νέες πιέσεις στις αγορές.

Οι κεντρικές τράπεζες θεωρούν επίσης ότι όσο περισσότερο διατηρείται η έλλειψη εμπιστοσύνης θα εξακολουθεί να ασκείται πίεση στη διατραπεζική αγορά που θα εκφράζεται με τη δυσκολία άντλησης ρευστότητας. Αυτό σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της ύφεσης, θα επισπεύσει κινήσεις συγκέντρωσης στον ευρωπαϊκό τραπεζικό χώρο, μηδέ εξαιρουμένου του ελληνικού.

Παράγοντες της τραπεζικής αγοράς εκτιμούν πως μέχρι το τέλος του 2009 θα έχει διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό ένας νέος χάρτης στην ελληνική αγορά ο οποίος θα αφήνει μεγαλύτερο πεδίο δράσης σε πολύ λιγότερους αλλά ισχυρότερους παίκτες. Η αναδιάρθρωση αυτή δεν θα είναι ούτε εύκολη, ούτε ανώδυνη αποτελεί όμως μονόδρομο.