Γλιτώνουν εκατοντάδες εκατ. ευρώ οι τράπεζες

Μεγάλη ανακούφιση στους ισολογισμούς των τραπεζών θα δώσει η χαλάρωση στην εφαρμογή του λογιστικού κανόνα mark-to-market που σχεδιάζουν οι υπουργοί οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οι ισχύουσες mark to market αποτιμήσεις των χαρτοφυλακίων των τραπεζών ισοδυναμούν με την αποτύπωση στους ισολογισμούς τους τεράστιων λογιστικών ζημιών, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει τις τράπεζες σε κυριολεκτικό ξεπούλημα περιουσιακών στοιχείων προκειμένου να καλυφθούν οι ζημιές αυτές.

Η πίεση που δέχονται οι τράπεζες είναι τόσο μεγάλη που τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. προσπαθούν να περάσουν τις αλλαγές εντός της επόμενης εβδομάδας ώστε οι λογιστικές καταστάσεις του τρίτου τριμήνου να μην περιλαμβάνουν τις αποτιμήσεις mark to market.

Η ελαστικοποίηση του κανόνα θα επιτρέψει στις τράπεζες αντί να αποτιμούν στοιχεία του ενεργητικού τους σε τρέχουσες τιμές αγοράς (κανόνας που υιοθετήθηκε στο πλαίσιο της διαφάνειας στην ενημέρωση των επενδυτών) να τα αποτιμούν στις τιμές κτήσης καθ’ όλη την περίοδο διακράτησής τους μέχρι τη λήξη των στοιχείων αυτών.

Η υιοθέτηση αυτού του μέτρου, εκτιμούν στις τράπεζες, θα βοηθήσει και στη βελτίωση της ψυχολογίας της αγοράς. Το μέγεθος του «ευεργετήματος» δεν μπορεί καν να εκτιμηθεί, δεδομένου ότι σύμφωνα με τις πρόσφατες εκτιμήσεις του ΔΝΤ οι απομειώσεις στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα ξεπερνούν το 1,5 τρισ. δολάρια. Πέντε μήνες νωρίτερα το ΔΝΤ εκτιμούσε οτι οι απώλειες αυτές φθάνουν τα 950 δισ. δολάρια.

Η αλλαγή του κανόνα θα λειτουργήσει θετικά και για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες μπορεί να μην έχουν τοποθετήσεις σε «τοξικά» προϊόντα, μετρούν όμως και αυτές λογιστικές ζημιές εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από στοιχεία ενεργητικού που αποτιμούνται με τη μέθοδο mark to market. Σε ένα περιβάλλον έντονης πίεσης η αποτύπωση ζημιών, έστω και λογιστικών, θα κινδύνευε να δημιουργήσει μεγάλο σοκ στις αγορές.

Καλές αξιολογήσεις από τους ξένους

Πέραν αυτών, ενέσεις τόνωσης της εμπιστοσύνης στην ελληνική αγορά αποτελούν οι αξιολογήσεις των ελληνικών τραπεζών που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης της φερεγγυότητας επιχειρήσεων διεθνώς, της Moody’s, της Fitch και της Standard & Poors.

Σημειώνεται ότι η αξιολόγηση αυτή στην παρούσα φάση έχει ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι οι οίκοι, έχοντας δεχθεί σκληρή κριτική όταν άρχισαν να καταρρέουν οι μεγαλύτερες επενδυτικές τράπεζες στις ΗΠΑ, ακολουθούν τώρα πιο αυστηρά κριτήρια και είναι πολύ πιο συγκρατημένοι στη βαθμολόγηση των εταιρειών που αξιολογούν.

Με βάση τις αξιολογήσεις αυτές, οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο φερεγγυότητας, με τη Eurobank και την Εθνική να βρίσκονται στην κορυφή του πίνακα αξιολόγησης και την Emporiki να προηγείται όλων λόγω της φερεγγυότητας που συνοδεύει τη μητρική της Credit Agricole. Οι οίκοι αξιολόγησης προχώρησαν σε αναθεώρηση των προοπτικών για τις ελληνικές τράπεζες, αξιολογώντας το διεθνές περιβάλλον χωρίς να μεταβάλουν τις επιμέρους αξιολογήσεις τους

Συγκεκριμένα, η Eurobank βαθμολογείται με Α από τη Fitch, με Αα3 από τη Moody’s και με Α- από τη Standard & Poors. Η Εθνική με Α-, με Αα3 και με ΒΒΒ+ από τις τρεις εταιρείες αντίστοιχα. Η Alpha Bank βαθμολογείται με Α- από την S&P, A1 από τη Moody’s και A- από τη Fitch, ενώ η Τράπεζα Πειραιώς βαθμολογείται με ΒΒΒ+, με Α1 και με Α- από τους τρεις οίκους αντίστοιχα.

Σημειώνεται, τέλος, ότι ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις εκθέσεις των ξένων οίκων στην παράμετρο ικανότητας του management κάθε τράπεζας και ειδικότερα στην ικανότητά του να διοικήσει με επιτυχία και να διαχειριστεί ρίσκα σε ένα τόσο δύσκολο περιβάλλον, ακόμη και να προβλέψουν ή και να αξιοποιήσουν ευκαιρίες που μπορεί να βγάλει τις τράπεζές τους μεγαλύτερες και ισχυρότερες μόλις τελειώσει η κρίση.