Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Οι ταινίες και τα ντοκιμαντέρ που ξεχωρίζουν

Το πολυαγαπημένο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (2-11 Μαρτίου, filmfestival.gr) γιορτάζει φέτος τα 20 χρόνια του με καινούργια αισθητική (βλέπε καινούργιο λογότυπο και αφίσες) και το πάντα υπέροχο πρόγραμμά του να εμπλουτίζεται όπως κάθε χρόνο με τα καλύτερα ντοκιμαντέρ απ’ όλον τον κόσμο. Εδώ, σταχυολογήσαμε μερικές από τις ταινίες που δεν πρέπει με τίποτα να χάσετε!

Ντοκιμαντέρ-θρίλερ
Πόση αγωνία μπορεί να χωρέσει ένα ντοκιμαντέρ; Μπόλικη, αν κρίνουμε από το «Ναρκαλιευτή» (Σουηδία, 2017). Η ταινία του Χογκίρ Χιρόρι ακολουθεί έναν πραγματικά ατρόμητο πατέρα οχτώ παιδιών, ο οποίος μετά από τη θητεία του στον Ιρακινό στρατό, κατά την οποία έγινε μάρτυρας των θυμάτων από βομβιστικούς μηχανισμούς, αποφασίζει να απενεργοποιήσει... όσο πιο πολλές μπορεί! Με τα δυο του χέρια! Ο χρόνος αποκτά άλλη διάσταση και το «τικ τακ, τικ τακ» του ρολογιού υπόσταση, καθώς ο Φακίρ συνομιλεί τετ α τετ με το θάνατο. 

Σασπένς διαφορετικής χροιάς, αλλά παρόμοιας έντασης παρουσιάζει η ιστορία μιας νεαρής αθλήτριας της ρυθμικής γυμναστικής στο «Ξεπερνώντας τα όρια» της Μάρτα Πρους (Πολωνία, Γερμανία, Φινλανδία 2017). Η οποία προπονείται για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Εκπροσωπώντας τη Ρωσία. Και έχοντας να επιβιώσει όχι μόνο μία, αλλά δύο προπονήτριες. Η μία εκ των οποίων θέλει αμέτι μουχαμέτι να κερδίσει ένα χρυσό μετάλλιο προτού βγει στη σύνταξη. Όπως έγραψε και το Variety, ο «Μαύρος κύκνος» των αθλητικών ντοκιμαντέρ.






Υπέροχες γυναίκες
Το «Θεέ μου, βοήθησέ με» των Ζαν Λιμπόν και Ιβ Χινάν (Γαλλία, Βέλγιο 2017) είναι μια μοναδική παρασκηνιακή ματιά στη ζωή μιας δικαστίνας, η οποία τυχαίνει να είναι και ένας καταπληκτικός χαρακτήρας: η καθημερινότητα της Αν Γκριέζ περιλαμβάνει από την ανάκριση υπόπτων ως την επίβλεψη τόπων εγκλημάτων. Και λόγω εμπειρίας και λόγω ιδιοσυγκρασίας, η Γκριέζ δε μασάει και μιλάει δίχως φίλτρο ή πολιτική ορθότητα, όπως όταν συνομιλεί με μία πόρνη για τις προτιμήσεις των πελατών της ή όταν εξηγεί τους λόγους για τους οποίους θα ήταν πιο συμφέρον οικονομικά για το κράτος αν ένας άρτι καταδικασμένος άντρας πέθαινε αντί να πάει φυλακή!






Ζωή σαν ταινία: ο σκηνοθέτης Γουστάβο Σαλμερόν κινηματογραφεί τη Χουλίτα, την πληθωρική μητριαρχική φιγούρα που είναι η 81χρονη μητέρα του. Περνώντας από μια φτωχική ζωή σε πλούτη, η Χουλίτα απέκτησε «Πολλά παιδιά, μια μαϊμού κι ένα κάστρο» (Ισπανία, 2017) κι έζησε (κι ακόμα ζει) μια γεμάτη ζωή. Ανάμεσα στις διάφορες κινηματογραφικές αφηγήσεις της συμπεριλαμβάνεται και εκείνη της δολοφονημένης γιαγιάς της, της οποίας τους σπονδύλους έχει ακόμα στην αποθήκη της!






Φοβερές προσωπικότητες
DIY χειρουργική στην Αφρική: Ένας Σουηδός χειρουργός ορθοπεδικός μπουχτίζει από τη γραφειοκρατία της χώρας του και μετακομίζει με τη νοσοκόμα γυναίκα του σε μια περιοχή της Αιθιοπίας που έχει έλλειχη γιατρών. Εκεί, επιστρατεύει όλη την εφευρετικότητά του για να αναπληρώσει για τις ελλιπείς πρώτες ύλες: χρησιμοποιεί ακτίνες ποδηλάτου, νάιλον κλωστή και απλό τρυπάνι για να κάνει τη δουλειά του. «Το πρόβλημα είναι ότι κανείς σ’ αυτό που αποκαλούμε Πρώτο Κόσμο δεν πιστεύει ότι μπορεί να μάθει από την Αφρική»: ο «Αντάρτης χειρουργός» κόβει με νυστέρι (Σουηδία 2016). 






Μυστήριοι τόποι, μυστήριες ιστορίες
Σε ένα απόμερο μέρος της ούτως ή άλλως απόμερης Αμπχαζίας, μιας χώρας ρημαγμένης από τον πόλεμο που ακόμα και σήμερα δεν είναι επισήμως αναγνωρισμένη, βρίσκεται ένα «Ινστιτούτο Πειραματικής Παθολογίας και Θεραπείας», όπου εδώ και έναν αιώνα γίνονται έρευνες σε πίθηκες και γορίλες (διασταυρώσεις). Μια πολυ-επίπεδη ταινία, με τον εκπληκτικό τίτλο «Οι όρχεις του Ταρζάν» (Αλεξάντρου Σόλομον, Ρουμανία, Γαλλία, 2017), γίνεται φιλοσοφικός στοχασμός σε έναν μικρόκοσμο, εκεί που συγκρούεται η επιστήμη με τη θρησκεία και η συμπόνια με τη βαρβαρότητα.






Ένας θρυλικός σκηνοθέτης επιστρέφει στη Βόρειο Κορέα, για πρώτη φορά μετά το 1950. Χωρίς άδεια, ο Κλοντ Λανζμάν («Shoah») αποφασίζει να κάνει γυρίσματα δημιουργώντας το ημι-αυτοβιογραφικό ντοκιμαντέρ «Ναπάλμ» (Γαλλία 2017) που προσφέρει μια ιδιαίτερη πρόσβαση στη χώρα και ταυτόχρονα λειτουργεί ως όχημα για τον ίδιο να αφηγηθεί μια προσωπική ιστορία που αφορούσε τη γνωριμία του με μια όμορφη Κορεάτισσα νοσοκόμα. Η μόνη λέξη που μπορούσε να καταλάβει ο καθένας στη γλώσσα του άλλου ήταν: Ναπάλμ.




Έγκλημα και τιμωρία;
Η φοβερή και τρομερή ντοκιμενταρίστρια Μπάρμπαρα Κοπλ (βραβευμένη δυο φορές με Όσκαρ για το «Harlan County USA» και το «American Dream») ανοίγει το φάκελο μιας υπόθεσης δολοφονίας. Ο Τζον Μπόιλ σκότωσε τη γυναίκα του και την έκρυψε στο υπόγειο, σκοπεύοντας να μείνει στο σπίτι με την έγκυο κοπέλα του. 26 χρόνια μετά, ο γιος του Μπόιλ, Κόλιερ, επιστρέφει στο πατρικό σπίτι και επισκέπτεται τον πατέρα του στη φυλακή προσπαθώντας να πάρει τις απαντήσεις που τόσο έχει ανάγκη. 



Κλέφτης ή καλλιτέχνης; Το 2005 οι φύλακες του Εθνικού Μουσείου Καλών Τεχνών στο Σαντιάγο της Χιλής έμειναν με το στόμα ανοιχτό όταν διαπίστωσαν ότι ένα άγαλμα του Ροντέν έλειπε από την προθήκη του. Λίγες ώρες μετά ένας φοιτητής της Καλών Τεχνών εμφανίστηκε δηλώνοντας αρχικά πως βρήκε το γλυπτό, ομολογώντας στη συνέχεια πως εκείνος ήταν που το είχε αφαιρέσει ως κομμάτι μιας περφόρμανς! Στον «Κλεμμένο Ροντέν», ο Κριστόμπαλ Βαλενσουέλα (Χιλή, Γαλλία 2017) επισκέπτεται τον τόπο του εγκλήματος και συνομιλεί με την ιδιαίτερη προσωπικότητα που είναι ο καλλιτέχνης Λουίς Ονφράι.