Γυναίκες και πάλι γυναίκες

«H Σεσίλια κάθισε και άρχισε να μας κοιτάζει να πίνουμε. Το κατάλαβα ότι με αποστρεφόταν τώρα. Ετρωγα κρέας. Δεν είχα τον Θεό μου. Μ’ άρεσε το γαμήσι. Η φύση δεν με ενδιέφερε. Δεν ψήφιζα ποτέ. Μου άρεσαν οι πόλεμοι. Το Διάστημα μου προκαλούσε βαρεμάρα. Το μπέιζμπολ μου προκαλούσε βαρεμάρα. Η Ιστορία μου προκαλούσε βαρεμάρα. Οι ζωολογικοί κήποι μου προκαλούσαν βαρεμάρα». Τάδε έφη Τσαρλς Μπουκόβσκι στο μυθιστόρημα που σφράγισε τη στροφή της καριέρας του, τότε που άρχισε να γίνεται περισσότερο γνωστός και είχε την άνεση να γράφει με την πένα του περιώνυμου γραφιά και με το υψωμένο βλέφαρο του μανιακού που φτύνει στους τάφους κάθε αλαζονικού κριτικού λογοτεχνίας.

Ο Μπουκόβσκι δεν κατέθεσε τα κραταιά του όπλα μέχρι που πέθανε και αυτά δεν είχαν τόσο να κάνουν με την παροιμιώδη ζωώδη φύση του και την ορμητικότητά του, αλλά με την απόλυτη αφοσίωσή του στη γραφή. «Η γραφομηχανή μου είναι το τομαχόουκ μου», έγραφε λίγο μετά την ολοκλήρωση των «Γυναικών» -από τις εκδόσεις Μεταίχμιο- κάπου προς τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Εν τω μεταξύ, τα είχε δει και τα είχε δοκιμάσει όλα: αλκοόλ, λέξεις, γυναίκες, επιτυχία, αποδράσεις στην κόλαση, το ανθρώπινο ζώο σε όλες τις εκφάνσεις του - απ’ την καλή και απ’ την ανάποδη. Και κάπως έτσι κατέληξε στο καλύτερο, κατά τη γνώμη μας, έργο του, δηλαδή τον συλλεκτικό τόμο με τα ποιήματά του «Ο άνθρωπος είναι ένα σκυλί από την κόλαση». Και όντως είναι.



Και ευτυχώς. Ο άνθρωπος μπορεί να είναι το μόνο μη προβλέψιμο και βαρετό ον ακριβώς γιατί μπορεί να κάνει τα πάντα με στυλ: από αποχαλινωμένο σεξ μέχρι την ανάγκη του, από τα ψώνια του μέχρι μερεμέτια. «Καλύτερα να κάνεις κάτι βαρετό με στυλ παρά κάτι επικίνδυνο χωρίς στυλ», έγραφε ο ίδιος ο Τσαρλς αποδεικνύοντας ότι κάθε κομμάτι στο στυλιστικό του παζλ ήταν δουλεμένο μέχρι κεραίας και όχι ατάκτως ερριμμένο - απότοκο μιας ακόμη βιωματικής περιπέτειας. Και αυτό περισσότερο από τις ειρωνικές και καλοδουλεμένες «Γυναίκες» του φαίνεται στα αριστουργηματικά ποιήματά του. «Ο Μπουκόβσκι είναι ένας βαθιά συναισθηματικά ποιητής, μια παλλόμενη ευαισθησία συνέχει τα όσα κάνει», επισημαίνει στο σχετικό επίμετρο ο μεταφραστής των «Γυναικών» Γιώργος-Ικαρος Μπαμπασάκης και συνεχίζει: «Οι κινήσεις του συνηχούν με την κλασική μουσική του Μπραμς, που ακούει συνεχώς από το ραδιόφωνο στην κουζίνα του ή από το πλαστικό τρανζίστορ όπου βρεθεί κι όπου σταθεί.

Ο,τι ζει το μετατρέπει σε υλικό για ό,τι γράφει, ζωή και γραφή γίνονται ένα, όπως συμβαίνει με τον Χένρι Μίλερ και τον Τζον Φάντε, δύο μεγάλους προπομπούς του Μπουκόβσκι». Οι «Γυναίκες» του-, με πρωταγωνιστή το alter ego του Χένρι Τσινάσκι-, πάντως, διαβάζονται ταυτόχρονα σαν εκρηκτικός μηχανισμός ή σαν νεράκι. Οπως προτιμάτε.