Από τον Λιμενάρχη Ευρίπου στους Ευβοϊκούς του ονείρου!

Ο αειθαλής 86χρονος φιλόλογος (κορυφαίος και επίμονος μελετητής του Παπαδιαμάντη και του Σκαρίμπα) Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλος και ο 40χρονος εικονογράφος και δημιουργός κόμικς Πέτρος Χριστούλιας ζουν στην ίδια πόλη. Στη Χαλκίδα. Μάλιστα, σε ένα από τα δύο τελευταία βιβλία του Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλου, το «Στους Ευβοϊκούς του ονείρου» τα σκίτσα που περιλαμβάνονται στην έκδοση φέρουν την υπογραφή του Πέτρου Χριστούλια. Άλλωστε, δεν είναι και η πρώτη φορά που οι δυο συμπατριώτες συνεργάζονται.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε ένα εξόχως ενημερωτικό σημείωμα του Δημήτρη Αγγελή: «Με τον νου του δοσμένο στην "πιλοτίνα της Δώθε Πάντας και τα ρυμουλκά της Πέρα", ο συγγραφέας ονειρεύεται ταξίδι νύχτιο στη στενή κι αινιγματική θάλασσα του αγαπημένου Ευβοϊκού, πειρατικό ρεσάλτο σε δυο μικρά ρυμουλκά και πρόσκαιρη φυγή στ' ανοιχτά, μια τελευταία σκανταλιά υπαρξιακής ανάτασης.

Και το ταξίδι που λαχταράει η ψυχή του, το οποίο όπως ομολογεί στη συνέχεια παραμένει "πάντοτε πλους εν διηγήματι", γίνεται αφορμή για καταγραφή αγαπημένων τόπων και προσώπων, πραγματικών ή μυθιστορηματικών, γίνεται ευλαβικό προσκύνημα κι αναδρομή στους προσωπικούς του μύθους: στον συγγραφέα της Σκιάθου, στον Ζήσιμο Λορεντζάτο, στον Φίλιππο Σέρραρντ και τόσους άλλους...

Το μικρό αυτό βιβλίο περιλαμβάνει δυό διηγήματα του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου - καλύτερα: ένα διήγημα και το σχόλιό του. Αμφότερα δημοσιεύτηκαν, σε μικρή χρονική απόσταση μεταξύ τους, στο Φρέαρ υπό το ψευδώνυμο Ευριπίδης Νεγρεπόντης και σχολιάστηκαν εικαστικά από τον ζωγράφο Πέτρο Χριστούλια. Για μια ακόμα φορά επιβεβαιώνεται εδώ η αφηγηματική δύναμη του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου: είτε γράφει φιλολογικά σχόλια, είτε μελετήματα, είτε κριτικές, είτε διηγήματα έχει το μοναδικό χάρισμα να μεταμορφώνει σε συναρπαστικά αναγνώσματα ακόμα κι εκείνα τα θέματα που εκ πρώτης όψεως μοιάζουν "τετριμμένα" ή "εύκολα"».

Το βιβλίο «Στους Ευβοϊκούς του ονείρου» κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2018. Τον ίδια μήνα ( με ανατύπωση τον Ιανουάριο του 2019) κυκλοφόρησε για πρώτη φορά ένα δεύτερο βιβλίο του Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλου «Ποιος φοβάται τον Κύριο Επιθεωρητή;» (εκδόσεις Κουκούτσι).

Ο Συμεών Σταμπουλού – με συνυπεύθυνος για την τυπογραφική και φιλολογική επιμέλεια του βιβλίου- γράφει στο οπισθόφυλλο του: «Ο τίτλος και το περιεχόμενο του βιβλίου ανακαλούν δύο πασίγνωστα θεατρικά έργα: το δράμα του Eduard Albee "Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ" (1962) και την κωμωδία του Nikolaj Gogol "Ο Επιθεωρητής" (1835). Οι ομοιότητες δεν σταματούν εκεί. Ανεξάρτητα από την πλοκή, ο Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος μάς συστήνει επτά αφηγήματα με κεντρικό θέμα την επίσκεψη του "κυρίου Επιθεωρητή".

Το πολύτιμο αυτό βιβλίο εστιάζει στη λειτουργία του θεσμού της αξιολόγησης στην εκπαίδευση, ενώ παράλληλα διαθέτει τη νηφάλια υφή λογοτεχνικού αφηγήματος και απομνημονεύματος. Ο συγγραφέας είναι το κεντρικό πρόσωπο όλων σχεδόν των ιστοριών και ταυτόχρονα ο αμερόληπτος αφηγητής του βιώματός του. Αυτή η προσέγγιση, αλλά και αποστασιοποίηση, μετατρέπει το ημερολόγιο σε ιστορικό ντοκουμέντο, τη μαρτυρία σε δραματικό επίλογο του ζωντανού κάποτε οργανισμού της παιδείας που μετατράπηκε σε "άταφο νεκρό". Το ζήτημα είναι ευρέως πολιτικό και κοινωνικό. Η παιδεία, ως ο κατ' εξοχήν αμυντικός μηχανισμός της χώρας, επλήγη πρώτη και μάλιστα καίρια. Αλλά «ο τρώσας και ιάσεται», θυμίζει με τον τρόπο του ο συγγραφέας. Η πληγή που θίγεται εδώ, και πρέπει να επουλωθεί με προσοχή, είναι της αξιολόγησης, εκεί που χτυπά ίσως η καρδιά του θεσμού.

Το ακριβό αυτό εγκόλπιο διδασκαλίας φανερώνει με τον τρόπο του στους διψώντες ακόμη δασκάλους τον λησμονημένο, από τη χρόνια περιφρόνηση, ρόλο τους, την πολυτιμία της παραίνεσης, της συμβουλής, ακόμη και αν προέρχεται από ένα απειλητικό "φάντασμα". Απειλητικές είναι οι σειρήνες, οι ρητορείες της απλούστευσης, της ευκολίας, της πατροκτονίας. Η γραφή, η γλώσσα του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου -από κοιτάσματα όλων των καιρών που δεν καταδεχτήκαμε-, μοιάζει με λαμπύρισμα μακρινό που, ωστόσο, είναι κοντά μας».