Το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών: πώς και γιατί δημιουργήθηκε
Μία μίνι συνέντευξη -συζήτηση με τον διευθυντή του, Στέφανο Καβαλλιεράκη
Επιμέλεια: Μαρία Σαμπατακάκη - Ομάδα "hιστορισταί"
Οι City Stories αναζητούν το «ιστορικό αφήγημα» πίσω από τη δημιουργία μουσείων και φορέων που διασώζουν, αναδεικνύουν το παρελθόν των πόλεων και διαμορφώνουν το πολιτιστικό τους προφίλ. Πρώτος σταθμός το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών. Ο διευθυντής του, Στέφανος Καβαλλιεράκης, ιστορικός και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου μας συστήνει τον ιδρυτή του Λάμπρο Ευταξία:
Από επίσημη επίσκεψη μελών της κυβέρνησης Παπάγου στην Ιταλία, 1952. Διακρίνονται οι Μαρκεζίνης, Παπαληγούρας και Ευταξίας.
«Γεννιέται στις αρχές του 20ου αιώνα (1905) στην Αθήνα. Είναι γιος του καθηγητή της Νομικής Αθηνών και πολιτικού Ιωάννη Ευταξία με καταγωγή από την Αμφίκλεια ( Δαδί) Φθιώτιδας και της Ζηνοβίας Βούρου. Ο ίδιος κάνει λαμπρές σπουδές Νομικών σε Αθήνα , Βιέννη και Λειψία όπου ανακηρύσσεται και διδάκτωρ. Εκλέγεται βουλευτής Φθιώτιδας το 1932 σε ηλικία μόλις 27 χρονών με το Λαϊκό κόμμα και ακολούθως το 1933, 1935, 1946, 1950 με τον Συναγερμό το 1951 και ‘52 , ‘56 (ΕΡΕ), ‘58 ( Ανεξάρτητος) και ΕΡΕ ( ‘63, ‘64). Έχει διατελέσει υπουργός Γεωργίας, Οικονομικών, Συντονισμού, Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων».
Ο τότε υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εγκαινιάζει το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών.
Χρήστος Λαμπράκης, Κωνσταντίνος Καραμανλής και Λάμπρος Ευταξίας σε επιθεώρηση των εργασιών για την ανέγερση του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Στιγμιότυπο από την περιήγηση στον χώρο του Μουσείου την ημέρα των εγκαινίων. Διακρίνονται ο Κ. Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Βαυαρίας Franz Josef Stauss και ο Λάμπρος Ευταξίας.
Από επίσκεψη του Λ. Ευταξία στο υπό κατασκευή Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Από την κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπάγου στην ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή, η διαδρομή του Ευταξία συνδέεται με τις μεταπολεμικές πολιτικές ανασυγκρότησης. Εκτός από υποδομές όμως, η χώρα χρειάζεται ταυτόχρονα μια πιο μοντέρνα και πρακτικά χρήσιμη αντίληψη για τον παρελθοντικό της εαυτό. Ο ίδιος αναπτύσσει δραστηριότητα στον τομέα του πολιτισμού: «Στα μέσα της δεκαετίας του '50 ο Λάμπρος Ευταξίας και ο θείος του Αλέξανδρος Βούρος (αδερφός της μητέρας του), έχοντας μεγάλη περιουσία, θέλησαν να φτιάξουν ένα ίδρυμα για την πολιτιστική προαγωγή των Ελλήνων. Έτσι, το 1959 δημιούργησαν, με βασιλικό διάταγμα, το Ίδρυμα Σταματίου Δεκόζη-Βούρου, το οποίο θα χρηματοδοτούσε και θα στήριζε τις πολιτιστικές δραστηριότητες άλλων φορέων της χώρας. Το 1980 ο ίδιος προσωπικά ιδρύει το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών - Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία. Στο μεταξύ συνέβαλε τα μέγιστα εν γένει στην προαγωγή του πολιτισμού όντας ο βασικός χρηματοδότης της ανέγερσης του Μεγάρου Μουσικής ενώ διετέλεσε για πολλά χρόνια Πρόεδρος του Μουσείου Μπενάκη» εξηγεί ο κ. Καβαλλιεράκης.
Κλείσιμο
Ξενοφών Ζολώτας και Λάμπρος Ευταξίας σε συνεδρίαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις αρχές της δεκαετίας του 60.
Η απόφαση του Λάμπρου Ευταξία να προχωρήσει στη δημιουργία ενός μουσείου για την πρωτεύουσα βασίζεται κυρίως σε μία πεποίθηση: «Θεωρεί την Αθήνα Πόλη Παντοτινή και αυτό εξηγεί ίσως την αγάπη του γι’ αυτήν. Στόχος του ήταν η προβολή της διαχρονικότητας της μέσω της διάσωσης και της προβολής κειμηλίων της μεσαιωνικής, νεότερης αλλά και σύγχρονης ιστορίας της. Και βασικό μέλημα του η μελέτη και η ανάδειξη της καθημερινότητας και του τρόπου ζωής στην Αθήνα σε κάθε περίοδο».
Ο Λάμπρος Ευταξίας προχώρησε στην ίδρυση του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών στη δεκαετία του 1970.
Κατά τα εγκαίνια του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών, ο Λ. Ευταξίας αναφέρει στην ομιλία του όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν το προφίλ του φορέα και μας θυμίζει ο σημερινός διευθυντής του: «Δια να φθάση κανείς από το όνειρον και την έμπνευσιν εις την πραγματοποίησιν μιας ιδέας είναι απαραίτητον να υπάρξουν άνθρωποι με ειδικάς γνώσεις, πείραν, επιμονήν και προ παντός πραγματικήν αγάπην δια την Πόλιν των Αθηνών».
Πηγές – Βιβλιογραφία:
-Σπύρος Β. Μαρκεζίνης, Πολιτική Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας, τόμος Γ, Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, 1994, Αθήνα.
-Συλλογικό, Λάμπρος Ευταξίας, Ο βίος και η πολιτεία ενός ευπατρίδη, εκδόσεις Κάκτος-Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών.
Η στήλη ευχαριστεί το Αρχείο Ιστορικών Μελετών του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών για την πολύτιμη συνδρομή του.
Επιμέλεια: Μαρία Σαμπατακάκη - Ομάδα "hιστορισταί"
