Η αρχιτεκτονική των κοντέινερ

Η αρχιτέκτονας της εταιρείας Cocoon Modules PC -που εξειδικεύεται στην αρχιτεκτονική με containers-, Ναστάζια Σπυροπούλου, μας μυεί σε έναν νομαδικό τρόπο ζωής του σύγχρονου ανθρώπου, που χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη τα εμπορευματοκιβώτια -γνωστά σε όλους ως κοντέινερ- μέσα από την επαναχρησιμοποίησή-ανακύκλωσή τους ως κατοικίες, επαγγελματικές στέγες και καταλύματα.

Ένα εμπορευματοκιβώτιο που μπορεί να έχει ταξιδέψει ακόμα και στις 5 ηπείρους και στους 5 ωκεανούς μπορεί να μετατραπεί ώστε να γίνει το κύριο δομικό στοιχείο-σκελετός για την προκατασκευή κτιρίων, μέσα από το κατάλληλο «ντύσιμο» με τα απαραίτητα υλικά, τη μόνωση, την επένδυση και την επιθυμητή γεωγραφική τοποθέτησή του.

«Η αρχιτεκτονική με container βασίζεται στον αρθρωτό (modular) σχεδιασμό και κατασκευή, κάτι που μας επιτρέπει να επεκτείνουμε τις μονάδες προς κάθε κατεύθυνση. Οι χρήσεις των κτιρίων που χρησιμοποιούν το κοντέινερ ως πρώτη ύλη ποικίλλουν και μπορεί να είναι από μόνιμες ή εξοχικές κατοικίες, κτίρια γραφείων, βιομηχανικοί χώροι, καταστήματα και καταλύματα μεταξύ άλλων. Τα εμπορευματοκιβώτια μπορούν να ταιριάξουν αρμονικά τόσο στο αστικό περιβάλλον όσο και στην ύπαιθρο, εφόσον η χρήση τους, ο σχεδιασμός και η αισθητική τους διατηρούν τα απαραίτητα ποιοτικά στοιχεία. Σε κάθε περίπτωση, η εξωτερική επένδυση μπορεί να διαμορφωθεί ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο τοποθετείται.


Αριστερά: Η αρχιτέκτονας Ναστάζια Σπυροπούλου. Δεξιά: Cocoon Modules Prototype

»Τα εμπορευματοκιβώτια που χρησιμοποιούνται για τον σκοπό αυτό είναι κατάλληλα για οποιαδήποτε κλιματική συνθήκη, γεωγραφική τοποθεσία και μορφολογία εδάφους καθώς συντίθενται από στοιχεία τα οποία εύκολα μετατρέπονται, προστίθενται ή αφαιρούνται για να αντεπεξέλθουν στην εκάστοτε περίπτωση. Η διαφορετικότητα χρήσεων και εφαρμογών είναι μεγάλη, ξεπερνώντας τα μετρήσιμα όρια δημιουργίας χώρου, ικανή να δημιουργήσει ακόμα και μία νέα φόρμα, περιβάλλον, προϊόν ή τεχνολογία. Μέσα από τη συγκεκριμένη αρχιτεκτονική με κοντέινερ, οι κάτοικοι της πόλης θα αρχίσουν να εξοικειώνονται με τους εναλλακτικούς τρόπους δόμησης, καθώς αλλάζουν τόσο οι ανάγκες τους όσο και το κοινωνικοπολιτικό υπόβαθρο της εκάστοτε πόλης», λέει η κυρία Σπυροπούλου.

Shipping Container Hotel, Yasutaka Yoshimura Architects

Οι απαρχές της χρήσης των κοντέινερ στην αρχιτεκτονική ξεκίνησε με την εμφάνιση των πρώτων εμπορευματοκιβωτίων στα λιμάνια της δυτικής όχθης του Ατλαντικού, της Αμερικής και του Καναδά. «Τη δεκαετία του 1950 κατασκευάστηκε το πρώτο κτίριο με κοντέινερ για λογαριασμό της εταιρίας Steadman Industries στον Καναδά και είχε βιομηχανική χρήση. Στη συνέχεια η χρήση τους έγινε πιο συστηματική κυρίως για την κατασκευή γραφειακών χώρων και κατοικιών στον Καναδά, στη Βόρεια Αμερική, στη Βόρεια Ευρώπη και στην Αυστραλία», αναφέρει χαρακτηριστικά η κυρία Σπυροπούλου. Στην Ελλάδα, ο συγκεκριμένος τρόπος δόμησης βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο. Πρόσφατα, το νέο Ψηφιακό Μουσείο της Ακαδημίας Πλάτωνος είναι από τα πρώτα έργα που δημιουργήθηκαν με χρήση εμπορευματοκιβωτίων, πλην των προσπαθειών που έχουν γίνει με χρήσεις καντίνας και καφέ.

Τα πλεονεκτήματα μιας τέτοιας κατασκευής είναι ο κομψός σχεδιασμός, ο οποίος γίνεται με γνώμονα την εργονομική χρήση, η ταχύτητα κατασκευής, το κόστος, καθώς είναι 20% φθηνότερη από μια προκατασκευή και 30% φθηνότερη από μια συμβατική κατασκευή, ο βιοκλιματικός σχεδιασμός και η μερική αυτονομία ενέργειας, η μέγιστη αντισεισμική συμπεριφορά, η ανθεκτικότητα της πρώτης ύλης και φυσικά η δυνατότητα μεταφοράς.


Cañon City Container Cabin, Tomecek Studio

«Η χρήση τους έχει δώσει ήδη λύση σε πόλεις που έχουν σοβαρό θέμα με την έλλειψη δόμηση και χώρου και το βλέπουμε σε αρκετές πόλεις της Αγγλίας, όπου τόσο η προκατασκευή όσο και η δόμηση με κοντέινερ βρίσκονται σε ακμή. Οι Σκανδιναβικές χώρες, ο Καναδάς και η Αυστραλία έχουν από τα μεγαλύτερα ποσοστά προκατασκευής στον κόσμο όπου τείνουν να εξαλείψουν τη συμβατική δόμηση» σημειώνει η κυρία Σπυροπούλου, η οποία ξεκίνησε να ασχολείται με την αρχιτεκτονική με κοντέινερ από το 2010 και από τότε έχει εκπονήσει αρκετές μελέτες κατοικιών, ξενοδοχειακών καταλυμάτων και κατοικιών έκτακτης ανάγκης μεταξύ άλλων με κύριο δομικό υλικό το εμπορευματοκιβώτιο.