Τα 4 τετραγωνικά του μέλλοντος

Η Άρτεμις Μουστακλίδου ανήκει στη νέα γενιά Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων. Μας συστήθηκε πριν από λίγα χρόνια με το πρώτο της θεατρικό έργο «Η Απειλή», που απέσπασε το 1ο Κρατικό Βραβείο Θεατρικού Έργου για Νέους Συγγραφείς το 2012 και παίχτηκε στο Θέατρο Τέχνης. Φέτος επιστρέφει με το δεύτερο συγγραφικό της πόνημα με τίτλο «Τα τέσσερα τετραγωνικά (4m2)», που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Λάσκαρη στο πλαίσιο του 2ου Φεστιβάλ Διαρκείας Ελληνικού Θεατρικού Έργου του 21ου αιώνα, στο Αγγέλων Βήμα.

Τα «Τέσσερα τετραγωνικά (4m2)» είναι ένα έργο βασισμένο στο διήγημα του Φρέντυ Γερμανού «Ένα μέρος σαν ανοιχτή καρδιά…» από το βιβλίο του «Καλά νέα από την Αφροδίτη». «Το ξεχώρισα διαβάζοντας και μόνο τον τίτλο του. Ήθελα να δω πώς ένας τόσο “τρυφερός” κατά τη γνώμη μου τίτλος θα μπορούσε να συνδέεται με μια ιστορία που διαδραματίζεται σ’ ένα ολοκληρωτικά κατεστραμμένο περιβάλλον μετά από έναν πυρηνικό πόλεμο», μου εξομολογείται η Άρτεμις, που μέσα από το έργο της μας μεταφέρει σε ένα –όχι και τόσο μακρινό– μέλλον, που ο πόλεμος έχει καταστρέψει τα πάντα και όσοι επέζησαν παλεύουν να επιβιώσουν.



«Πόσο απέχει ο κόσμος του έργου σου από το σήμερα;», τη ρωτάω. «Δυστυχώς όχι και τόσο πολύ. Την πρώτη φορά που διάβασα το διήγημα του Γερμανού, μου φάνηκε ένας εντελώς διαφορετικός κόσμος. Διαβάζοντας το όμως ξανά και ξανά εντόπιζα διαρκώς ομοιότητες», παραδέχεται. «Ανεξαρτήτως συνθηκών, οι ανθρώπινες σχέσεις πάντοτε θα διέπονται από παρόμοια στοιχεία. Πάντα θα υπάρχει το ερωτικό στοιχείο, πάντα θα αναπτύσσονται σχέσεις εξουσίας και υποταγής, πάντα θα υπάρχουν οι ισχυροί και οι πιο αδύναμοι». Πάντα όμως θα υπάρχει και ελπίδα… «Πάντα και παντού υπάρχουν διέξοδοι. Τα πάντα είναι θέμα θέλησης. Άλλωστε και οι ήρωες του έργου με τον δικό τους τρόπο στο τέλος θα βρούνε τη δική τους διέξοδο», παρατηρεί.

Οι ήρωες του έργου είναι πέντε άτομα κλεισμένα σε ένα μικροσκοπικό δωμάτιο. Στον καθένα αναλογούν 4 τετραγωνικά. Κι όμως ακόμα ζουν κι αυτό τους καθιστά τυχερούς. Ή μήπως όχι; «Τι σημαίνει για σένα “ζω”;», ρωτάω την Άρτεμη. «Ότι έχω το δικαίωμα επιλογής των πράξεων μου. Επιλέγω να πάω εκεί ή να μην πάω, επιλέγω να κάνω αυτό ή όχι. Φυσικά, επιλέγοντας γινόμαστε πιο επιρρεπείς στο λάθος, αλλά δεν έχει σημασία γιατί ακόμα κι αυτό θα το’ χουμε επιλέξει μόνοι μας. Άλλωστε αυτή είναι και η διαφορά μας με τους ήρωες του έργου. Δεν έχουν κανένα δικαίωμα επιλογής και το χειρότερο δεν έχουν μάθει να επιλέγουν», μου απαντά.

Η ίδια μοιάζει να διακρίνει στην εποχή μας κάτι τρομακτικό και μαγευτικό συνάμα. «Ζούμε σε μια εποχή που δυστυχώς ή ευτυχώς όλα γύρω μας κινούνται με απίστευτες ταχύτητες. Προσπαθώ καθημερινά να συντονιστώ σ’ αυτούς τους ρυθμούς, να προλάβω να αρπάξω ότι περισσότερο μπορώ. Δεν μπορώ να μιλήσω με βεβαιότητα για το μέλλον. Το μόνο που ελπίζω και εύχομαι είναι να συνεχίσουμε να συγκινούμαστε, να συνεχίσουμε να κλαίμε, να γελάμε, να συνεχίζουμε να “ζούμε”».

Το μόνο που μπορεί να πει με βεβαιότητα για το μέλλον, όσον αφορά την ίδια, είναι ότι θα συνεχίσει να γράφει. «Η συγγραφή αποτελούσε πάντοτε τη δική μου προσωπική διέξοδο. Θεωρώ, ότι υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, θα συνεχίσω να γράφω. Αυτό που ελπίζω και εύχομαι είναι τα έργα μου να συνεχίζουν να παίρνουν ζωή στη σκηνή. Αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό πράγμα για μένα».

Αυτό άλλωστε είναι και γενικότερα το ζητούμενο. Δεν φτάνει μόνο να γράφονται έργα, πρέπει και να παρουσιάζονται. «Παρά τις δυσκολίες, γίνονται κάποιες σοβαρές προσπάθειες προβολής και προώθησης της νεοελληνικής δραματουργίας, όπως για παράδειγμα το Φεστιβάλ Διαρκείας Ελληνικού Έργου 21ου αιώνα στο Αγγέλων Βήμα, όπου παρουσιάζεται και το έργο μου. Οι προσπάθειες αυτές είναι σημαντικές, αλλά δυστυχώς λίγες», μου λέει και καταλήγει τονίζοντας: «Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό να συνεχίσουν να υπάρχουν οι προσπάθειες αυτές από ιδιώτες και επιπλέον να στηριχθούν και από το Υπουργείο Πολιτισμού».