Ο Ελληνας Βαν Γκογκ

Ήταν το «μαύρο πρόβατο» μίας εκ των πλέον σημαντικών πολιτικών οικογενειών του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Ο Νίκος Δραγούμης –αδερφός του Ίωνα Δραγούμη και γιος του Στέφανου Δραγούμη, που υπήρξε Υπουργός του Τρικούπη και μετέπειτα Πρωθυπουργός της Ελλάδας – είναι μέχρι σήμερα ένας από τους πλέον σημαντικούς και παραγνωρισμένους Έλληνες ζωγράφους.

Tο Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τραπέζης, 82 χρόνια μετά τον θάνατό του, 

μας δίνει την ευκαιρία να τον ανακαλύψουμε μέσα από την έκθεση «Νίκος Δραγούμης. Ο ζωγράφος. 1874-1933» που θα παρουσιαστεί από τις 7 Μαΐου μέχρι τις 18 Ιουλίου. Τον αποκάλεσαν «Έλληνα Βαν Γκογκ» λόγω της εμφανούς επιρροής στο έργο του από τον κορυφαίο Ολλανδό ζωγράφο. Για κάποιους θεωρείται πρόδρομος του ιμπρεσιονισμού στην Ελλάδα, με τις κυριότερες επιρροές του να εντοπίζονται –εκτός από τον Βαν Γκογκ– στην ιαπωνική ξυλογραφία και στον πουαντιγισμό.



Το έργο του όμως πέρασε σε δεύτερη μοίρα εξαιτίας της ψυχικής του νόσου. Για 22 ολόκληρα χρόνια νοσηλεύτηκε σε διάφορα ψυχιατρεία της Ελλάδας και της Ευρώπης για να πεθάνει τελικά στις 6 Ιανουαρίου του 1933, σε ηλικία 59 ετών, στο «Δρομοκαΐτειο».

Ο Νίκος Δραγούμης ήρθε σε έντονη ρήξη με τον πατέρα του, αφού ο τελευταίος ήθελε τα αγόρια του να ακολουθήσουν επιστημονική και πολιτική καριέρα. Τον προόριζαν για διπλωμάτη, αλλά εκείνος είχε πάθος με τη ζωγραφική. Αν και τελείωσε τη Νομική στη Σορβόννη δεν ασχολήθηκε ποτέ με το αντικείμενο. Έζησε στη Γαλλία για πολλά χρόνια, όπου και εμπνεύστηκε στο έργο του από τη γαλλική ύπαιθρο. Παράλληλα δούλευε στα χωράφια, αφού από τη ζωγραφική δεν έβγαζε λεφτά και ο πατέρας του δεν του παρείχε καμία οικονομική στήριξη. Μερικά από τα πλέον ώριμα έργα του τα δημιούργησε στην Άνδρο, όπου και πήγε το 1913 μαζί με τη σύντροφό του, Ρωσίδα ζωγράφο Lydia Borgek. Είχε προηγηθεί η πρώτη κρίση παράνοιας το 1911, που τον είχε αναγκάσει να επιστρέψει στην Ελλάδα.



Ο Νίκος Δραγούμης ήταν οπαδός του "L’art pour l’art". Όπως είχε γράψει χαρακτηριστικά ο αδερφός του, Φίλιππος: «Ο Νίκος ποτέ δεν θέλησε να πουλήσει κανένα του πίνακα, γιατί πίστευε πως η αληθινή τέχνη είναι ιερή και μη εμπορεύσιμη. Για εκείνον η τέχνη αποτελεί απλή έκφραση του ψυχικού αισθητικού κόσμου του καλλιτέχνη και τίποτε περισσότερο». Εκτός από τα έργα του και στοιχεία για τη ζωή του, ο επισκέπτης της έκθεσης θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει κι ένα ντοκιμαντέρ της Κλεώνης Φλέσσα για τον Νίκο Δραγούμη με τίτλο «Νίκος Δραγούμης: Ένας ζωγράφος στη σκιά της ιστορίας».