Χρ. Ι. Στεφανάδης

Η προσπάθεια ανάπτυξης τεχνητής νοημοσύνης με την τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών ξεκίνησε την δεκαετία του ΄70. Ήδη όμως, σε θεωρητικό επίπεδο, οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τους μηχανισμούς λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου, όπως της όρασης, της μάθησης , της αντίληψης και της μνήμης.   

Αλλά τι είναι η τεχνητή νοημοσύνη;  Είναι ο τομέας της Επιστήμης των Υπολογιστών, που ασχολείται με τη σχεδίαση και την υλοποίηση προγραμμάτων τα οποία είναι ικανά να βοηθούν τις ανθρώπινες γνωστικές ικανότητες. Παραδείγματα είναι, η επίλυση προβλημάτων, η αντίληψη μέσω της όρασης, η μάθηση, η εξαγωγή συμπερασμάτων, η κατανόηση φυσικής γλώσσας, κλπ.

Σήμερα, η πρόοδος στον τομέα αυτό, της τεχνητής νοημοσύνης, οφείλεται στην αλματώδη εξέλιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό  που επιτεύχθηκε το καλοκαίρι του 1997, που ένας ηλεκτρονικός υπερυπολογιστής, νίκησε τον Ρώσο παγκόσμιο πρωταθλητή στο σκάκι, Κασπάρωφ. Αλλά εκτός από το σκάκι, η τεχνητή νοημοσύνη, προσπαθεί να δώσει λύσεις σε πολύπλοκα προβλήματα, που το μυαλό του σύγχρονου ανθρώπου δεν μπορεί να επιλύσει. Με την εξέλιξη σε αυτό τον τομέα που καλπάζει, σίγουρα στο ορατό μέλλον, ηλεκτρονικοί  υπολογιστές με απίστευτες δυνατότητες θα βρίσκονται σε καθημερινή χρήση, βοηθώντας τους ανθρώπους να παίρνουν τις σωστές αποφάσεις. Σωστές αποφάσεις και στον χώρο της πολιτικής και επομένως της ομαλής λειτουργίας της δημοκρατίας και διεθνώς αλλά και στην πατρίδα μας …

…Ανατρέχοντας στην μακρά ιστορία του Ελληνισμού, από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, ιδιαίτερα σε κρίσιμες περιόδους, παρατηρείται συχνά το φαινόμενο της Λωτοφαγίας. Δηλαδή όπως στην μυθολογία με τους Λωτοφάγους, μια  μερίδα του Ελληνικού Λαού, μικρή ή μεγάλη, φαίνεται  να χάνει την ιστορική της  μνήμη. Δηλαδή κατά ένα περίεργο τρόπο, πολιτικά και  κοινωνικά  γεγονότα που συνέβησαν στο παρελθόν, φαίνεται να έχουν ξεχασθεί, ή τουλάχιστον να ανακαλούνται στην μνήμη κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην αξιολογούνται. 

Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η ανθρώπινη μνήμη είναι μια πολύ σύνθετη διαδικασία και επομένως ορισμένες φορές μπορεί να είναι αναξιόπιστη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το εξής : Μια  απλή αλλαγή  στον τρόπο που τίθεται μια ερώτηση σε ένα αυτόπτη μάρτυρα ενός σοβαρού γεγονότος, όπως ενός φόνου, μπορεί  να επηρεάσει  τη μνήμη του.  Για το λόγο αυτό, τέτοιες μαρτυρίες από μόνες τους δε θεωρούνται τα μόνα αποδεικτικά στοιχεία στα δικαστήρια.

 
Τα όρια και τις αδυναμίες της ανθρώπινης μνήμης, που  διερευνά η σύγχρονη επιστήμη με την προσπάθεια εμφύτευσης τεχνητής μνήμης σε εγκεφάλους πειραματόζωων, χωρίς όμως ακόμα ασφαλή αποτελέσματα που θα μπορούσαν να ηχούν εφαρμογή στην κλινική πράξη, ίσως καλύψει σύντομα η τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών , με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.  

Γιατί αναφέρομαι σε αυτά τα επιστημονικά δεδομένα; Στη βαθιά οικονομική, κοινωνική και τελικά ανθρωπιστική κρίση της πατρίδας μας, μερίδα των συμπολιτών μας εκδηλώνει  επιλεκτική μνήμη. Ξεχνά τα γεγονότα που συνέβησαν στην πατρίδα μας , ιδιαίτερα μετά την μεταπολίτευση. Τις τεράστιες πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές πού συγκλόνισαν την Ελληνική κοινωνία.. Ξεχνά την αλόγιστη σπατάλη του –δανεικού- δημόσιου χρήματος.. Ξεχνά την επίσημη ανοχή της μίζας που χαρακτηριζόταν σαν “δωράκι”.. Ξεχνά την ενθάρρυνση της αντιπαραγωγικότητας με τις συνεχείς συνδικαλιστικές διεκδικήσεις.  Ξεχνά τις ατελείωτες, αστάθμητες και επιλεκτικές  παροχές από κυβερνώντες  ..Ξεχνά το “Λεφτά υπάρχουν !”.. Ξεχνά τις αλόγιστες, έως αστείες, υποσχέσεις για την κατάργηση των μνημονίων, την κατάργηση των φόρων, την διαγραφή του χρέους. Την…τιμωρία των αγορών και των  τοκογλύφων. Υποσχέσεις που έφεραν την παρούσα κυβέρνηση στην πολυπόθητη εξουσία. Και θυμάται μόνο επιλεκτικά την γερμανική κατοχή, τα δεινά του εμφυλίου, την χούντα, και τους νεοναζί… 
Στην μυθολογία και συγκεκριμένα στην Οδύσσεια του Όμηρου, στην χώρα των Λωτοφάγων, επικρατούσε η λήθη και η ευδαιμονία. 

Η  σύγχρονη όμως “Λωτοφαγία” στην πατρίδα μας, δεν οδηγεί πουθενά.. ΄Η μάλλον, μπορεί να οδηγήσει  σε διαιώνιση του οικονομικού αδιεξόδου της χώρας, σε κοινωνικό διχασμό και σε επικίνδυνες περιπέτειες στην εξωτερική πολιτική. 

Και ακόμα πιο επικίνδυνη, είναι η αναγκαστική “λωτοφαγία” μέσω της προπαγάνδας. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η προσπάθεια εικονικής συρρίκνωσης του τεράστιου συλλαλητηρίου της Θεσσαλονίκης , και η παρουσίαση από τους κυβερνώντες,  αυτής της μεγάλης λαϊκής συγκέντρωσης , σαν μια γραφική συνάθροιση! 

…Η τεχνητή νοημοσύνη , ίσως όταν διαδοθεί ευρέως, δώσει λύση σε αυτές τις παθογένειες.
-Θα βοηθά τους πολιτικούς να παίρνουν τις σωστότερες αποφάσεις…
- Θα αποκλείει τους πολιτικούς, που από ανεπάρκεια ή σκοπιμότητα, δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα του λαού και της πατρίδας…
- Θα βοηθά τον λαό να έχει πλήρη εικόνα του παρελθόντος και του παρόντος…
- Θα βοηθά την μερίδα των “λωτοφάγων”, να απεξαρτηθούν και να απορρίψουν τους λωτούς της λήθης από την “διατροφή” τους!...

*Ο Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης  είναι Καθηγητής Καρδιολογίας