Τίνα Μανδηλαρά

Παρότι βρίσκομαι  μακριά από τη ρημαγμένη πόλη νιώθω ότι βλέπω να περνούν δίπλα μου τα αποκαΐδια. Τα απομεινάρια δηλαδή ενός πολιτισμού που ποτέ δεν σεβαστήκαμε και ποτέ δεν αγαπήσαμε, τα κουφάρια κτηρίων που φτιάχτηκαν για ανθρώπους-και όχι για μεταμορφωμένα κτήνη-τις αναμνήσεις που θα συνοδεύουν τις πιο αγαπημένες μας στιγμές και την ίδια την ιστορία μας. Είναι τραγικό αλλά η Αθήνα έχει πλέον τελειώσει. Ένα κεφάλαιο μιας πόλης που κάποτε στόλιζαν τα νεοκλασικά, αυτή που εξύμνησε ως «χαρά της γης και της αυγής» ο Χατζιδάκις, αυτή που εμείς λατρέψαμε κάθε φορά που πίναμε ένα καφέ στην πλατεία Κοραή και συνεχίζαμε για ταινία στο «Αττικόν». Γιατί το «Αττικόν» δεν υπήρξε ποτέ ένας κινηματογράφος, όπως και το Εθνικό δεν είναι απλώς ένα θέατρο. Έχουν και τα δυο συμβολοποιήσει αισθητικά δια χειρός Τσίλλερ την ιστορία της πόλης, το νεοκλασικό μεγαλείο της, την ομορφιά της και την ίδια της την περηφάνια.

Ήταν το μέρος που σε έκανε να ελπίζεις ότι υπάρχει μέλλον και ομορφιά σαν θαύμαζες τις σκαλιστές του τοιχογραφίες και το μεγαλοπρεπή του τρούλο. «Πόσα χρόνια αλήθεια κρέμεται εκεί ψηλά αυτός ο υπέροχος πολυέλαιος;» θυμάμαι να σχολιάζω στην τελευταία μου επίσκεψη. Πόσες υπέροχες στιγμές, πόσα φεστιβάλ και πόσους έρωτες ζήσαμε σε αυτά τα βελούδινα καθίσματα; Σε μια πόλη που δεν διαθέτει Δίδυμους Πύργους και Ανάκτορα το ‘Αττικόν’ ήταν το κατεξοχήν σημείο αναφοράς της και ο διαμορφωτής της βασικής της πολιτιστικής μας συνείδησης. Τώρα κάηκε και μαζί με αυτόν κάηκαν κυριολεκτικά εκτός από τις αναμνήσεις και οι ελπίδες.

Φεύγοντας για  το Βερολίνο υποσχέθηκα στη μητέρα μου μια έξοδο στο ‘Αττικόν’ όταν γυρίσω, «για να μας φτιάξει η διάθεση, Κυριακή Απόγευμα, όπως πάντα». Η διάθεση δεν θα φτιάξει, ούτε το «Αττικόν» θα βρίσκεται εκεί. Πως το έλεγε ο Σεφέρης; «Πύργοι πέφτουν/Ιερουσαλήμ/Αθήνα/Αλεξάνδρεια/Βιέννη/Λόντρα/Ανύπαρκτες» όπως σχεδόν είναι ανύπαρκτα τα όνειρα μας.