Θανάσης Μαυρίδης

Κάθε μέρα ακούω από όλο και περισσότερους επενδυτές ότι οι τιμές των ακινήτων βρίσκονται πλέον σε τέτοιο σημείο που αποτελούν πραγματική πρόκληση. Αυτό είναι το προφανές! Κοιτάζοντας κανείς στις μικρές αγγελίες ή κάνοντας μια βόλτα με κάποιον από τους εναπομείναντες στο επάγγελμα μεσίτες, διαπιστώνει ότι είναι πιο φθηνό να αγοράσει ένα διαμέρισμα στην Αθήνα απ’ ό,τι σε μία από τις πρωτεύουσες του παλαιού ανατολικού μπλοκ. Αυτό συμβαίνει για κάποιον λόγο. Οι τιμές σε μία αγορά είναι χαμηλές επειδή αυτό επιβάλλουν οι συνθήκες. Είναι εξαιρετικά σπάνιο να υπάρχει ένα διαμάντι ανάμεσα στα σκουπίδια. Είναι περισσότερο μια φαντασίωση ότι εκεί που περπατάμε ο αέρας θα φέρει στα πόδια μας το λαχείο που θα κερδίσει την επόμενη κλήρωση. Στην πραγματικότητα η αγορά είναι πολύ πιο έξυπνη από εμάς και τιμολογεί ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν. 

Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, οι συνθήκες δεν ευνοούν τις τιμές των ακινήτων και γι’ αυτό αυτές είναι χαμηλές. Η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να βρει νέους πόρους φόρτωσε και πάλι τα ακίνητα με αυξημένους φόρους. Το ακίνητο το πληρώνει κανείς άπαξ. Αν το κόστος της συντήρησης είναι υψηλό και δεν μπορεί να το αντέξει ο αγοραστής, το γεγονός αυτό ακυρώνει στην πράξη την ελκυστική τιμή αγοράς του. Οι υψηλοί φόροι και τα τεκμήρια σκοτώνουν την αγορά ακινήτων. Μειώνουν υπερβολικά τη ζήτηση όταν η οικονομική κρίση πιέζει υπερβολικά τους πωλητές να βρουν οπωσδήποτε αγοραστή. Το χειρότερο με τους υψηλούς φόρους έχει συμβεί με όσους έχουν πολλά ακίνητα. Το ότι διαθέτει κανείς μεγάλη ακίνητη περιουσία δεν σημαίνει ότι διαθέτει και αντίστοιχα εισοδήματα. Οι Αριστεροί χρησιμοποιούν συχνά το επιχείρημα της «δικαιοσύνης» έναντι εκείνων που «κατέχουν». Μα αυτό ακριβώς λέμε! Οτι οι φόροι στα ακίνητα είναι άδικοι επειδή δεν είναι ανταποδοτικοί και επειδή πρόκειται για φόρους κατοχής και  εισοδήματος. Στην πράξη οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στη δήμευση των ακινήτων. 

Φανταστείτε τώρα να είστε διαχειριστής μιας εταιρείας real estate και να αντιμετωπίζετε τη νέα φοροκαταιγίδα. Δεν έχετε πολλές επιλογές. Δεν θα αγοράσετε άλλα ακίνητα. Το πώς αυτό θα είναι στο τέλος ευεργετικό για την κοινωνία και τους πολίτες είναι κάτι που θα πρέπει να μας το εξηγήσουν οι υπουργοί της κυβέρνησης. 

Και μέσα σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί η προοπτική δεκάδων χιλιάδων πλειστηριασμών! Ποιος σοβαρός άνθρωπος θα σπεύσει να αγοράσει ένα ακίνητο όταν γνωρίζει κάτι τέτοιο; Μπορεί οι τιμές των ακινήτων να είναι σήμερα χαμηλές, αλλά δεν μπορούμε να μιλάμε ακόμη για σταθεροποίηση. Οχι προτού περάσει το μεγάλο κύμα των πλειστηριασμών.  Προσέξτε τώρα πόσο... εξυπηρετούνται τα λαϊκά συμφέροντα με αυτή την απίστευτη τρέλα που επικρατεί στο κυνήγι των ακινήτων: τα ακίνητα φορολογούνται υπερβολικά, οι τιμές τους πέφτουν, οι αγοραστές εξαφανίζονται και πολλοί δανειολήπτες βρίσκονται σε δίλημμα αν είναι προτιμότερο να συνεχίσουν να πληρώνουν τις δόσεις του δανείου τους ή να αναζητήσουν με τα ίδια χρήματα ένα καλύτερο σπίτι και να πάνε διακοπές με τα ρέστα. Ολη αυτή η κατάσταση έχει ως αποτέλεσμα να εξαφανίζεται μέσα από την πτώση των τιμών η περιουσία των ανθρώπων. Σε μία καλή αγορά, για παράδειγμα, κάποιος που δεν μπορεί να πληρώσει το δάνειό του πουλάει το ακίνητο. Σε μία τόσο κακή αγορά τα χάνει όλα...

Αντικειμενικά δεν υπάρχουν στοιχεία που να ευνοούν αυτή τη στιγμή την αγορά ενός ακινήτου. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι που οπλίζουν, στοχεύουν και περιμένουν να πυροβολήσουν. Η αίσθηση αυτή είναι που θα αλλάξει την εικόνα της αγοράς. Αυτό συμβαίνει πάντα. Από τη στιγμή που πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο πάτος της αγοράς είναι κάπου εδώ, έτσι και θα συμβεί. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η όποια κίνηση στην αγορά θα εκδηλωθεί μετά τον Ιανουάριο, όταν θα έχουν δρομολογηθεί οι πλειστηριασμοί...