Τάσος Καραμήτσος

Πρώτα απ’ όλα, λοιπόν, με τον νέο νόμο για να ρυθμιστούν σε 240 ή ακόμα και 420 δόσεις τα χρέη όλων των ειδών σε κράτος και ιδιώτες (κυρίως προς τις τράπεζες) και μάλιστα στο σύνολό τους. Oχι μόνο όσα δημιουργήθηκαν από την πανδημία και μετά, δηλαδή τους τελευταίους 15 μήνες, αλλά όσα έχει ο καθένας... από την αρχή, είτε πρόκειται για φυσικό πρόσωπο είτε για επιχείρηση. Ενα μέτρο απολύτως ορθό γιατί, αλήθεια, τι νόημα θα είχε να «πιαστεί το νήμα» από τη μέση και όχι από την αρχή, πόσο θα διευκόλυνε τον οφειλέτη και την οικονομία μια ρύθμιση αποσπασματική, αφήνοντας πίσω το πραγματικό βουνό των χρεών για τον μέσο πολίτη ή την επιχείρηση; Γεγονός είναι ότι τα μεγάλα χρέη στους πολίτες και τις επιχειρήσεις δεν δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά από το 2010 και μετά, την εποχή των μνημονίων.

Δεύτερον, η ίδια αυτή ρύθμιση από τη στιγμή που εφαρμόζεται με μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που περιέχει αλγόριθμους και δεν παρεμβαίνει «ανθρώπινο χέρι», αλλά θεσπίζονται αντικειμενικά κριτήρια, λύνει την ουσία του προβλήματος. Είναι δεδομένο ότι όλο αυτό το σύστημα θα έχει και πολλές ατέλειες και λάθη και αδικίες που σίγουρα θα συζητηθούν και, αφού ακουστούν οι διαφορετικές απόψεις, θα βελτιωθεί.

Ολοι -με βεβαιότητα- θα έχουν κάποιο παράπονο ή μια ένσταση για το ποιος θα πρέπει να πληρώσει και ποιος όχι περισσότερο, ή να επωφεληθεί ακόμα πιο πολύ από μια τόσο δραστική ρύθμιση που συμβαίνει σπάνια σε μια οικονομία. Και μάλλον δεν θα συνέβαινε ποτέ αν δεν άλλαζε η φιλοσοφία ολόκληρου του πλανήτη μετά την πανδημία που οδήγησε σε τύπωμα χρήματος και ουσιαστική κατάργηση δημοσιονομικών κανόνων δεκαετιών.

Τρίτον, μπορεί το νέο αυτό αυτόματο σύστημα ρύθμισης χρεών να ωφελεί περί το 1,5 εκατομμύριο οφειλέτες που βρίσκονται στην κατηγορία αυτή, αλλά υπάρχουν εξίσου πολλοί (ίσως και οι περισσότεροι οφειλέτες), που με πραγματικές θυσίες χρόνια τώρα εξυπηρετούν ομαλά τις υποχρεώσεις τους στις τράπεζες και στο Ελληνικό Δημόσιο. Θεωρώ λοιπόν ότι γι’ αυτούς θα πρέπει να υπάρξει ειδική ρύθμιση που να θεσπίζει ένα ξεκάθαρο μπόνους-επιβράβευση και να επωφελούνται πραγματικά όσοι εξυπηρετούν κανονικά τις οφειλές τους (δεν φαίνεται να προβλέπεται από το νομοσχέδιο, σύμφωνα με τις έως τώρα δημοσιογραφικές πληροφορίες). Ενα καλύτερο haircut ή κάτι σχετικό που να τους διαχωρίζει από τους υπόλοιπους και να επιδοκιμάζει έτσι την επαγγελματική τους προσέγγιση στην απόδοση των φόρων και των εισφορών, κυρίως, που αφορούν το κράτος.

Είναι όντως η ώρα σε πολλά μεγάλα ζητήματα της χώρας να γίνει μια νέα αρχή και έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί η συγκυρία που «έφερε» η πανδημία. Υπάρχει ακόμα πολύς χώρος για παρεμβάσεις στη δημόσια διοίκηση, στην Παιδεία, στο περιβάλλον, στην ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης και φυσικά στη διαφθορά που λειτουργεί ως εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη.