Πέτρος Τρουπιώτης

Μία ακόμα εστία αναταραχής δημιουργήθηκε στον πλανήτη και η Τουρκία κατά την προσφιλή της τακτική έσπευσε να επωφεληθεί, λειτουργώντας και «ως αστυφύλαξ και ως χωροφύλαξ».

Αρχικά και μετά την ειλημμένη απόφαση της ηγεσίας των ΗΠΑ ήδη από την εποχή του Προέδρου Τραμπ να αποσύρουν τα στρατεύματά τους από την περιοχή, δήλωνε δια στόματος του Προέδρου της Ερντογάν ότι θα αναλάβει την επιτήρηση του αεροδρομίου της Καμπούλ προσπαθώντας να εκμαιεύσει ανταλλάγματα, ακόμα και την ανoχή των ΗΠΑ, σε σχέση με την εγκατάσταση και επιχειρησιακή αξιοποίηση του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400, του μήλου της έριδος στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Στη συνέχεια και μπροστά στην προέλαση των Ταλιμπάν και υπό το φόβο οι Τούρκοι να κατηγορηθούν ως συνεργάτες των takfir, δηλαδή των απίστων δυτικών Αμερικανών και συμμάχων τους, αναδιπλώθηκαν θέτοντας πρόωρο τέλος στο φιλόδοξο project που είχαν αναλάβει και αποτέλεσαν ουσιαστικά το μακρύ χέρι της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στην Κεντρική Ασία.

Δεν σταμάτησαν όμως ποτέ να διαφημίζουν τις πολύ καλές σχέσεις που διατηρεί η Τουρκία με τους Ταλιμπάν, με τον Τούρκο Πρόεδρο να δηλώνει μάλιστα ότι θα επιδιώξει να συνομιλήσει μαζί τους, κλείνοντας το μάτι στη Δύση ότι αποτελεί έναν αξιόπιστο συνομιλητή εκ μέρους της, προκειμένου να αποσοβηθεί μια νέα ανάφλεξη με την πυροδότηση ενός νέου κύματος προσφύγων και την έναρξη ενός νέου κύκλου αιματοχυσιών στην πολύπαθη και καθημαγμένη από τις πολεμικές συγκρούσεις χώρα. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου ότι η Τουρκία συνομιλεί με όλες τις πλευρές συμπεριλαμβανομένης αυτής των Ταλιμπάν, επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές.

Σε μία χρονική περίοδο, όπου η Τουρκία με την προκλητική και παραβατική της συμπεριφορά έχει διπλωματικά απομονωθεί από ένα μεγάλο μέρος της παγκόσμιας κοινότητας και έχει δημιουργήσει ένα ρεύμα σκεπτικισμού αν όχι αντιπάθειας λόγω αυτών των μονομερών ενεργειών της ακόμα και στις τάξεις των μουσουλμανικών χωρών, η παταγώδης κατάρρευση του Αφγανιστάν ήρθε ως ένα ανέλπιστο δώρο, που δυνητικά μπορεί να επιτρέψει στην Τουρκία να «αναδυθεί» στον παγκόσμιο γεωπολιτικό χάρτη, ως ρυθμιστής των εξελίξεων στην Κεντρική Ασία.

Η Τουρκία επιδιώκοντας το ρόλο του διαμεσολαβητή του καθεστώτος των Ταλιμπάν με τη διεθνή κοινότητα για τη διατήρηση των στοιχειωδών ελευθεριών στη χώρα, επιχειρεί να αποδείξει στη Δύση ότι αποτελεί δύναμη σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή, ουσιαστικά αποκρούοντας τις κατηγορίες περί αναθεωρητισμού και νέο-οθωμανισμού που κατά καιρούς τις έχουν προσάψει οι ΗΠΑ και η Δύση γενικότερα. Ακόμα όμως και σε περίπτωση, που οι συνομιλίες για το Αφγανιστάν με πρωτοβουλία της Τουρκίας ναυαγήσουν, η Άγκυρα θα αποκτήσει αυτομάτως ισχυρό έρεισμα και έναν επιπλέον μοχλό πίεσης στις συνομιλίες με την ΕΕ για την απόσπαση επιπλέον ανταλλαγμάτων (επίσπευση τελωνειακής ένωσης, προνομιακή διοχέτευση τουρκικών προϊόντων στις ευρωπαϊκές αγορές κα), καθώς είναι μαθηματικά βέβαιο ότι η γείτων θα υποδεχθεί στο έδαφός της το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων που έχει ήδη πυροδοτήσει η έκρυθμη πολιτική κατάσταση στη χώρα της Κεντρικής Ασίας.

Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι η δυνητική συσσώρευση μεγάλου αριθμού Αφγανών μεταναστών στο έδαφός της, μπορεί να επαναφέρει στο προσκήνιο την επιχείρηση εργαλειοποίησής τους, μια πρακτική που προσπάθησε ανεπιτυχώς να υλοποιήσει το καθεστώς Ερντογάν τον Μάρτιο του 2020, ανοίγοντας εκ νέου «τον ασκό του Αιόλου» των προσφυγικών ροών σε ξηρά και θάλασσα και με άμεσες συνέπειες για τη χώρα μας και την Ευρώπη.

Η κατάρρευση του καθεστώτος Ghani και η ανάρρηση στη εξουσία των Ταλιμπάν, μιας ομάδας θρησκευτικά φανατισμένων ανταρτών που είναι συνυφασμένη με την τρομοκρατία είτε άμεσα ως θύτες είτε έμμεσα ως αυτοί που υποθάλπουν τρομοκράτες, χρεώνεται ως πολιτική ήττα της Δύσης και αντίστοιχα νίκη των «αντισυστημικών», με την Τουρκία να έχει ενταχθεί με τις πρόσφατες ενέργειές της στο γκρουπ αυτών των χωρών. Η Ρωσία, είναι σίγουρα μία από αυτές που επιχαίρει με τη νίκη των Ταλιμπάν και με οποιοδήποτε πολιτικό γεγονός στην Κεντρική Ασία που αναγκάζει τις ΗΠΑ να αναδιπλωθούν με άτακτο τρόπο.

Το Πακιστάν επίσης, ο αγαστός σύμμαχος της Τουρκίας, βγαίνει ευνοημένο με αυτήν την εξέλιξη, καθώς αφενός το Αφγανιστάν αποκόπτεται από το άρμα των ΗΠΑ που βρισκόταν εδώ και 20 χρόνια, αφετέρου δίδεται η δυνατότητα στο Ισλαμπάντ και στον σφόδρα αντι-Αμερικανό Πρόεδρο Khan, όσο και αν δεν το παραδέχεται ο ίδιος, να ασκήσει πολιτική επιρροή στη γειτονική του χώρα, μέσω των Ταλιμπάν στους οποίους παρείχε ασφαλές καταφύγιο όλα αυτά τα χρόνια που αυτοί διώκονταν ανηλεώς από τους στρατιώτες της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.

Τέλος, η Κίνα μπορεί να εκφράζει ανησυχίες για την ισχυροποίηση του σκληροπυρηνικού μουσουλμανικού στοιχείου στη γεωπολιτική γειτονιά της, το οποίο μπορεί αλυσιδωτά να πυροδοτήσει αντίστοιχες πολιτικές εξελίξεις στην Xinjiang ,την βορειοδυτική επαρχία της Κίνας όπου κυριαρχεί η μουσουλμανική εθνότητα των Ουιγούρων, ταυτόχρονα όμως επιθυμεί να πατήσει πόδι σο Αφγανιστάν μέσω projects ανοικοδόμησης που προσβλέπει ‘ότι θα αποσπάσει λόγω των καλών διμερών σχέσεων με τους Ταλιμπάν.

Ένα είναι το σίγουρο ότι όσο η διεθνής κοινότητα παραμένει παγωμένη και εμφανίζει αργά αντανακλαστικά στις καταιγιστικές πολιτικές εξελίξεις στο Αφγανιστάν, τόσο περισσότεροι αντι-συστημικοί πολιτικοί δρώντες όπως η Τουρκία βρίσκουν την ευκαιρία και το γόνιμο έδαφος να παρεισφρύσουν, με πρόσχημα την εξομάλυνση της διαμορφωθείσας κατάστασης αλλά ουσιαστικά για την ευόδωση των ιδιοτελών βραχυπρόθεσμων ή μακροπρόθεσμων συμφερόντων τους.

Άλλωστε το Αφγανιστάν των Ταλιμπάν είναι πολύ εύκολο να μετατραπεί από την Τουρκία σε ιδανικό φυτώριο Ισλαμιστών μαχητών και μισθοφόρων της και δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία ότι έτσι θα γίνει.
Οι Δυτικοί το έχουν καταλάβει;




*Ο Πέτρος Τρουπιώτης είναι δημοσιογραφος