Πάνος Λουκάκος

Τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει είναι πολλά και εμφανίζουν σταθερή τάση. Μiα πρώτη εικόνα έχουμε από το τελευταίο κύμα δημοσκοπήσεων, με πρόσφατη αυτήν της εταιρείας Opinion Poll. Η Ν.Δ. καταγράφει ποσοστό 30%, το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει στο 20%, η Ελληνική Λύση και το ΚΚΕ κινούνται μεταξύ του 9%-10%, ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με την Πλεύση Ελευθερίας βρίσκονται γύρω στο 6% και ακολουθούν η Φωνή Λογικής με 5% και η Νίκη με 3%. Κάτω από το όριο του 3% εμφανίζονται το ΜέΡΑ25 και η Νέα Αριστερά. Στο ερώτημα για την καταλληλότητα ως πρωθυπουργού ο κ. Μητσοτάκης είναι κυρίαρχος με ποσοστό 31% έναντι μόλις 9,5% του κ. Ανδρουλάκη. Και κεντρικό πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας αναδεικνύουν όλες οι δημοσκοπήσεις με ποσοστά άνω του 60% την ακρίβεια και τη μείωση της αγοραστικής δύναμης εργαζομένων και συνταξιούχων. Μείωση που προκύπτει από τις χαμηλές αποδοχές σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές κυρίως τροφίμων και ενέργειας. Φανερώνουν τα δεδομένα ότι βασικός αντίπαλος της κυβέρνησης δεν είναι τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά τα καρτέλ των σούπερ μάρκετ και της ενέργειας, τα οποία ανεξέλεγκτα καθίστανται εστίες πολιτικής αποσταθεροποίησης. Επιβεβαιώνεται τούτο και από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με τα οποία, ενώ οι τιμές των τροφίμων έχουν ανέβει κατά 32% τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οι αποδοχές παραμένουν καθηλωμένες στα χαμηλότερα επίπεδα μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

Μέσα στο κλίμα αυτό εκκολάπτεται το νέο κόμμα του κ. Κασσελάκη και επίκειται η εκλογή του νέου προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία πιθανότατα θα οδηγήσει σε μία ακόμη διάσπαση του κόμματος. Και τούτο διότι δύσκολα θα παραμείνουν στον ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Πολάκης και όσοι τον ακολουθούν αν εκλεγεί πρόεδρος ο κ. Φάμελλος, και ακόμη δυσκολότερα θα παραμείνουν ο κ. Φάμελλος και όσοι είναι αυτοί οι «87» αν εκλεγεί ο κ. Πολάκης. Από τον κατακερματισμένο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή, έχουν ήδη προκύψει τα κόμματα του κ. Λαφαζάνη, του κ. Βαρουφάκη, της κυρίας Κωνσταντοπούλου και της κυρίας Αχτσιόγλου, έρχεται το κόμμα του κ. Κασσελάκη και πιθανότατα θα ακολουθήσει ένα ακόμη κόμμα είτε από τους «87» είτε από τον κ. Πολάκη, ανάλογα με το αποτέλεσμα της εκλογής προέδρου, που θα κρίνει ποιος θα κρατήσει τις σφραγίδες και θα διαχειριστεί τα 9 εκατ. ευρώ κρατικής επιδότησης.

Αυτή είναι η εικόνα στο κατ’ όνομα αριστερό φάσμα του πολιτικού συστήματος και αντίστοιχη είναι και στο κατ’ όνομα δεξιό. Εδώ συγκρούονται για τις ψήφους του ακροδεξιού κοινού ο κ. Βελόπουλος, ο κ. Νατσιός, η κυρία Λατινοπούλου, οι σημερινοί ή άλλοι προσεχείς εκπρόσωποι του Κασιδιάρη και διάφοροι άλλοι εθνικολαϊκιστές πατριδολάτρες μικρότερης εμβέλειας.

Με την εξαέρωση του ΣΥΡΙΖΑ πολλοί από αυτούς ψαρεύουν στα ίδια θολά νερά. Προφανώς ένα μέρος των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ που είχε μεταναστεύσει εκεί από το ΠΑΣΟΚ θα επιστρέψει στην αρχική του προέλευση. Αλλά είναι και πολλοί άλλοι που έχουν προέλθει από τους ακροδεξιούς και ακροαριστερούς «Αγανακτισμένους» της Ανω και Κάτω Πλατείας Συντάγματος, αντισυστημικοί, αριστεριστές, οργισμένοι, τα ακροδεξιά ορφανά του κ. Καμμένου. Από αυτό το τελευταίο κοινό θα αναζητήσουν πελατείες τα ήδη υπάρχοντα αποκόμματα του ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα του κ. Κασσελάκη, αλλά και οι ακροδεξιοί σχηματισμοί, στοχεύοντας στα ετερόκλητα αριστεροδεξιά ανορθολογικά κοινά που είχε μαζέψει ο κ. Τσίπρας.

Ετσι η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει και να τροφοδοτήσει πολλά μικρά δεξιά και αριστερά σχήματα που θα αποτελούν περισσότερο ομάδες αντισυστημικής διαμαρτυρίας και λιγότερο πολιτικά κόμματα με την κλασική έννοια του όρου. Είναι δε πολιτικός εφιάλτης να εισέλθουν αρκετά από αυτά στην επόμενη Βουλή, πλήττοντας καίρια τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες.

Γίνεται φανερό ότι κάτω από τις συνθήκες αυτές οι σταθερές του πολιτικού συστήματος είναι πλέον δύο: η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, το οποίο ήδη λειτουργεί ως αξιωματική αντιπολίτευση. Και με ορθή πολιτική διαχείριση τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ θα ανέβουν. Διότι εισπράττει από τα αριστερά με τη ρευστοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από τα δεξιά με τη δυσαρέσκεια ψηφοφόρων της Ν.Δ. Στη δε Ν.Δ. βρέθηκε σε όλες τις προηγούμενες εκλογικές νίκες της ένα μεγάλο μέρος κεντροαριστερών και κεντροδεξιών ψηφοφόρων που είχαν συγκροτήσει το «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο» και πολλοί από αυτούς είχαν ευθείες αναφορές στο εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ. Και προφανώς οι ψηφοφόροι αυτοί έδωσαν τις διαδοχικές άνετες πλειοψηφίες στον κ. Μητσοτάκη. Εύκολα αυτοί οι ψηφοφόροι, που παραδοσιακά εμφανίζουν πολιτική κινητικότητα, μπορεί να επιστρέψουν στο ΠΑΣΟΚ, αν πειστούν ότι αποτελεί ξανά μια σοβαρή και αξιόπιστη πολιτική επιλογή. Και τότε ίσως θα έχουμε πολιτική ανατροπή.

Φυλάγοντας έως τώρα κυρίως τα δεξιά του νώτα και φυλαγόμενος από Σαμαρά και Καραμανλή, ο πρωθυπουργός δεν δείχνει να αντιλαμβάνεται τον εξίσου κίνδυνο από τα αριστερά του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι προσωπικές επιθέσεις του κ. Γεωργιάδη στη Βουλή εναντίον του κ. Ανδρουλάκη. Ηταν χρήσιμος ο κ. Γεωργιάδης για να απαντάει με εξίσου αγοραίο τρόπο στις αγοραίες επιθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή, ήταν χρήσιμος να αντιμετωπίζει με την ίδια γλώσσα τούς κάθε λογής Πολάκηδες. Αλλά πλέον η Ν.Δ. δεν έχει απέναντί της τον ΣΥΡΙΖΑ. Εχει το ΠΑΣΟΚ. Και το ΠΑΣΟΚ δεν είναι ΣΥΡΙΖΑ. Κατά συνέπεια, τώρα πλέον απωθεί τους μετριοπαθείς κεντρώους ψηφοφόρους της Ν.Δ. η συνέχιση του πολιτικού ύφους Γεωργιάδη, καθώς το κοινό αυτό δεν έλκεται από κραυγές και συνθήματα. Τούτο έγινε αντιληπτό και από αρκετούς βουλευτές της Ν.Δ. στις αντιπαραθέσεις Γεωργιάδη - Ανδρουλάκη κατά τη συζήτηση στη Βουλή για την Υγεία. Και καταγράφηκε αρνητικά.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε μια σχετικά εύκολη δουλειά έως τώρα. Απέναντί του είχε έναν τοξικό ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση ή αντιπολίτευση και δίπλα του, μαζί του, είχε όλο το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Αρκούσαν η υπόμνηση του εφιαλτικού παρελθόντος της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και η απουσία άλλης εναλλακτικής λύσης για να κερδίζει άνετα ο κ. Μητσοτάκης τις εκλογικές αναμετρήσεις. Αλλά πλέον τα πράγματα δεν είναι το ίδιο εύκολα, αντίθετα μάλιστα δυσκολεύουν, με τη χαρακτηριστική ανικανότητα της κυβέρνησης να ελέγξει τα καρτέλ και την αισχροκέρδεια. Αν το ΠΑΣΟΚ καταστεί πάλι αξιόπιστο κόμμα εξουσίας, όπως δείχνουν ορισμένα πρώτα βήματα της νέας πορείας του, ο σημερινός πρωθυπουργός θα δει πολλά από αυτά που θεωρεί τώρα δεδομένα να ανατρέπονται στις επόμενες εκλογές. Γιατί η πολιτική έχει γυρίσματα. Συχνά μάλιστα απρόβλεπτα.