Παν. Μπουσμπουρέλης

Μια ατζέντα που περιέχει επώδυνες τομές στο Συνταξιοδοτικό, που είναι άγνωστο κατά πόσο μπορεί να είναι προσωρινές ή θα απαιτηθούν μελλοντικά και νέες προσαρμογές. Το Ασφαλιστικό, όσο κι αν προσπαθούμε να χρυσώσουμε το χάπι, είναι ένα αναξιόπιστο σύστημα που σε μακροπρόθεσμο επίπεδο δεν έχει εξασφαλίσει τους πόρους επιβίωσης, καθόσον μάλιστα η ουσιαστική ανάκαμψη της οικονομίας δεν θα είναι άμεση.

Την ίδια ώρα, η ατζέντα θα είναι επιβαρυμένη από την υλοποίηση των φορολογικών μέτρων, τα οποία επαναλαμβάνονται σε μια οικονομία που δεν ανακάμπτει και δεν έχει ρευστότητα. Η θεσμοθέτηση του 13% στην ιδιωτική εκπαίδευση βέβαια δεν είναι μια επιλογή που έγινε διότι θα λύσει το Δημοσιονομικό. Είναι μια επιλογή με σαφή πολιτικό χαρακτήρα που έχει στόχο να δείξει ότι οι έχοντες και όσοι δημιουργούν εισόδημα θα σηκώσουν βάρος. Από τη στιγμή που τα δίδακτρα των ιδιωτικών είναι τεκμήριο, η επιλογή αυτή θα υποστεί μεγάλη κριτική επειδή άπτεται του ζητήματος της εκπαίδευσης και της επιλογής ζωής που κάνουν οι γονείς με στόχο να δημιουργήσουν αυριανούς πολίτες μορφωμένους και ανταγωνιστικούς.

Η πρόθεση της κυβέρνησης να επιμερίσει τα βάρη σε αυτούς που θεωρητικά είναι οι ισχυρότεροι είναι σεβαστή και συμβατή με αυτό που πρεσβεύει. Ομως θα πρέπει να λάβει από τώρα υπόψη της και εν όψει του νέου Φορολογικού ότι το τμήμα αυτό έχει ήδη επιβαρυνθεί επί μια 5ετία και οι συνθήκες επιδεινώνονται. Αν δεν βοηθηθεί το δυναμικό τμήμα για να τραβήξει την ανάκαμψη, δεν θα βοηθηθεί και η οικονομία στο σύνολό της.

Αρα θα πρέπει να υιοθετηθεί, καθώς τα εργαλεία υφίστανται, και το φορολογικό προφίλ κάθε φορολογουμένου, που θα του δίνει θετικούς ή αρνητικούς βαθμούς σε σχέση με το ιστορικό του. Και σ' αυτό θα κριθεί η φορολογική διοίκηση, αν θα μπορέσει να καταστεί αποτελεσματική στην είσπραξη εσόδων από εκεί όπου υπάρχουν παρά από την αυστηροποίηση που θα καταλογίζει πρόστιμα και θα αυξάνει τις ανείσπραχτες οφειλές. Για παράδειγμα, είναι ανήκουστο ενώ τα capital controls είναι σε ισχύ οι φούρνοι που είναι ανθούσες κατά τεκμήριο επιχειρήσεις να μη δέχονται κάρτες. Τα capital controls πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο.
Αυτά ισχύουν για τους μικρούς, γιατί τα μεγάλα ψάρια δεν πρέπει να μείνουν αλώβητα. Δεν γνωρίζουμε αν μπορεί το σημερινό οικονομικό επιτελείο να τρέξει τον έλεγχο των καταθέσεων στο εξωτερικό, όπου είναι σίγουρο ότι το μαύρο χρήμα περισσεύει. Εξάλλου, είναι οι ίδιοι που με τη συμπεριφορά τους υπονόμευσαν το τραπεζικό σύστημα τα τελευταία χρόνια -και ειδικά τους τελευταίους μήνες- και τελικά οδήγησαν την οικονομία στoυς περιορισμούς της κίνησης κεφαλαίων. Αν πρόκειται να καθυστερήσουν οι έλεγχοι θα είναι δώρο άδωρο, γιατί τα λεφτά χρειάζονται τώρα.

Δεύτερον, όσον αφορά στα κόκκινα δάνεια, το τραπεζικό σύστημα πρέπει να τελειώσει τώρα με τους επιχειρηματίες που δεν θέλουν είτε δεν μπορούν. Ξέρει το σύστημα και ξέρουμε και εμείς ποιοι είναι αυτοί που μπορούν και θέλουν - και σε αυτούς πρέπει να παρασχεθούν τα κίνητρα αλλά και οι νόμιμες βοήθειες για να συνεχίσουν και να οδηγήσουν την οικονομία σε καλύτερες μέρες.

Παράλληλα, θα πρέπει να υπάρξει ένα ισχυρό αναπτυξιακό σοκ, για το οποίο πολύς λόγος γίνεται αλλά ακόμα πολλά δεν βλέπουμε. Ανεξάρτητα από το τι θα υλοποιηθεί από τα όσα συζητήθηκαν με την έλευση του προέδρου Ολάντ, αν δοθεί σαφές μήνυμα ότι το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων και της απελευθέρωσης των αγορών προχωρά, τότε θα ξεκινήσει η ενεργοποίηση κεφαλαίων. Αυτό ήδη φαίνεται από την ανταπόκριση των διεθνών κεφαλαίων στις αυξήσεις των τραπεζών. Και εδώ όμως ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να κάνει τις νέες υπερβάσεις του. Καλό δεν είναι ό,τι είναι και δημόσιο, καλό είναι ό,τι είναι ποιοτικό, ανταγωνιστικά οικονομικό, δηλαδή φθηνό για την κοινωνία και εποπτεύεται από διαφανείς αρχές.

Kαι αυτό έχει να κάνει με τη φιλοσοφία της Ευρωζώνης, που εξασφαλίζει το παρόν πρόγραμμα και έχει πάρει πολιτική έγκριση σε όλα τα επίπεδα. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει στο οικονομικό επιτελείο -πέραν των εσόδων και της ανακατανομής των βαρών- να σκεφτούν πώς θα εμπνεύσουν και πάλι εμπιστοσύνη στα ιδιωτικά κεφάλαια για να επαναφέρουν επενδύσεις στη χώρα.

Η υπόθεση των κόκκινων δανείων μπορεί να αναδειχτεί σε μια καλή ευκαιρία ώστε να αλλάξουν χέρια επιχειρήσεις και να προσελκυστούν κεφάλαια στη χώρα -θα πρέπει όμως να υπάρξει μέριμνα για τις θέσεις εργασίας-, αλλά και να ξεκινήσει η εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος. Οσον αφορά στους ιδιώτες, διαφαίνεται ότι το πλαίσιο που θα μπει θα καθορίσει τους γενικούς κανόνες, γιατί επί της ουσίας οι εκκρεμότητες θα λυθούν μεταξύ των οφειλετών και των τραπεζών. Ομως και οι τράπεζες από τη στιγμή που επανακεφαλαιοποιούνται μέσω ενός προγράμματος που βασίζεται στη συνεισφορά της ελληνικής κοινωνίας θα πρέπει να οριοθετήσουν τι θα ζητήσουν, και εκεί η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει ρόλο.