Παν. Μπουσμπουρέλης

Επίσης ο διοικητής της ΕΚΤ που κάτι παραπάνω γνωρίζει από όλους μας ανέφερε ότι το ΔΝΤ θα παραμείνει στο πρόγραμμα μέχρι το 2015,αμβλύνοντας προφανώς την διαμάχη που υπάρχει για το κούρεμα. Την ίδια ώρα η πορεία της αγοράς ομολόγων δείχνει, ότι η χώρα θα μπορέσει καλώς εχόντων των πραγμάτων να επιστρέψει στις αγορές το 2014.

Και φυσικά το ζητούμενο είναι η υλοποίηση μιας μεγάλης επένδυσης όπως μπορεί να είναι αυτή του Ελληνικού. Ας μην γελιόμαστε όμως, η κρίση στην ενέργεια και το πρόβλημα στην προμήθεια του φυσικού αερίου δείχνει ότι ο δρόμος είναι μακρύς για την πραγματική οικονομία.

Μην χύσουμε όμως την καρδάρα με το γάλα που με τόσο κόπο μαζέψαμε. Και όλη η ΣΤΟΥΡΝΑΡΟΛΟΓΙΑ θυμίζει γιατί η χώρα χρεοκόπησε όταν μπορούσε να βρίσκει όσο χρήμα ήθελε.

Οι διεθνείς οίκοι γυρίζουν υπέρ της κυβέρνησης στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα

Τώρα είμαστε εμείς αναξιόπιστοι ή οι πιστωτές; Αυτό το ερώτημα δεν προκύπτει μόνο από τη διάσταση απόψεων που τείνει να εξελιχθεί σε σύγκρουση μέσα στους κόλπους της τρόικας για τη νέα διευθέτηση του χρέους, αλλά και από το γεγονός ότι επενδυτικοί οίκοι θεωρούν ότι η τρόικα το παρατραβάει όσον αφορά τις εκτιμήσεις της για το δημοσιονομικό κενό της περιόδου 2014-2016.

Είναι ίσως η πρώτη φορά που ένας επενδυτικός οίκος όπως η Nomura στηρίζει την ελληνική κυβέρνηση σε μια διαπραγμάτευση με την τρόικα, λέγοντας ότι, αν η οικονομία αρχίσει να γυρνά, το πιθανότερο είναι να μη χρειαστούν νέα μέτρα και ότι το δημοσιονομικό κενό για την περίοδο 2015-2016 θα είναι χαμηλότερο από 2%.

Με τα δεδομένα αυτά αρχίζουν να υπάρχουν ουσιώδεις προϋποθέσεις ώστε η απίστευτη οδύσσεια σε βάρος της κοινωνίας που παίζεται από το 2010 να φτάσει στο τέλος της. Δείχνει μάλιστα ότι, αν από το 2010 -και ακόμα περισσότερο από το 2009- υπήρχε μια κυβέρνηση που θα ήταν διατεθειμένη να πάρει μέτρα, δεν θα είχε φτάσει η χώρα στο σημερινό της χάλι.

Ενα χάλι που έχει ντυθεί με το μεσαιωνικό πέπλο της αποδόμησης της Χρυσής Αυγής, καταδεικνύοντας την κατάντια και την υποκουλτούρα στην οποία περιήλθε η πολιτική ζωή εξαιτίας της χρεοκοπίας μας, που είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός. Αν όμως αυτό είναι το πολιτικό περιβάλλον, το οικονομικό επιβεβαιώνει τη ρήση ότι «τον αράπη κι αν τον πλένεις το σαπούνι σου χαλάς».

Πώς αλλιώς μια κυβέρνηση που αναζητεί λεφτά και ευαγγελίζεται ότι κάνει αποκρατικοποιήσεις επιμένει να καθυστερεί την ολοκλήρωση διαδικασίας μεταβίβασης της ΔΕΣΦΑ στη Socar;

Αυτά είναι λεπτομέρειες γιατί οι επιτυχίες και οι αποτυχίες στην οικονομία έχουν όνομα. Τι είπε στην έκθεσή της η Credit Agricole για την ευρωζώνη, όπου συμπεριλαμβάνονται δύο σελίδες για την Ελλάδα; Οτι το πλεονέκτημα της χώρας μας είναι η δημοσιονομική της προσαρμογή και τα μειονεκτήματά της είναι η χαμηλή της ανταγωνιστικότητα και η μικρή δυνατότητα ανάκαμψης.

Ας σκεφτούμε ποιος είναι υπουργός Οικονομικών και ποιος υπουργός Ανάπτυξης. Για να μην τα ρίχνουμε όμως όλα στον Κωστή Χατζηδάκη, ας αναλογιστούμε πόσο έξω πέφτει η τρόικα όταν μιλά για ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας. Κι εδώ θα πρέπει να το σκεφτεί και η Τράπεζα της Ελλάδος, που επιμένει να πλειοδοτεί σε αυτήν την κατεύθυνση.

Ανταγωνιστικότητα με μείωση μισθών και υπερφορολόγηση είναι δώρον άδωρον. Αυτά θα πρέπει σιγά-σιγά να ανατρέψει η κυβέρνηση για να προσελκύσει επί της ουσίας επενδύσεις και να γυρίσει ένα κλίμα που αποτελεί και το βασικό της στοίχημα. Τρία χρόνια μετά το μοιραίο απόγευμα του 2010, όταν η ανίκανη κυβέρνηση Παπανδρέου πέταξε τη χώρα στο μνημόνιο, οι πιστωτές δεν έχουν ενιαία άποψη για το αν θα κάνουν κούρεμα ή επιμήκυνση.

Το ότι η ανεργία βρίσκεται στο 27% ουδόλως τους απασχολεί. Αυτό όμως είναι και το δίδαγμα για μια ομάδα του κοινωνικού συνόλου που κατάλαβε με τον πολύ σκληρό τρόπο ότι τα καλά του ευρώ απαιτούν ανελαστικές προϋποθέσεις. Δυστυχώς ή ευτυχώς, επειδή παρασυζητάμε την έξοδο στις αγορές, είτε θα πειθαρχήσουμε στους όρους τους όταν επανέλθουμε, είτε, αν θέλουμε άλλα, ας προετοιμαστούμε γι’ αυτά.

Το χρέος θα ακολουθήσει κατά πάσα πιθανότητα τον δρόμο της σταδιακής επιμήκυνσης των Γερμανών. Αυτό είναι το επόμενο κεφάλαιο.