Νίκος Φελέκης

Η Αγία Αικατερίνη του Ρίτσι τιμάται από την Καθολική Εκκλησία και ιδιαίτερα από το Τάγμα των Δομινικανών επειδή όλα τα χρόνια που ήταν μοναχή στο μοναστήρι του Αγίου Βικεντίου στο Πράτο της Τοσκάνης υπέβαλε τον εαυτόν της σε αυστηρές νηστείες και σωματικές ταλαιπωρίες αυτομαστιγούμενη και περιβαλλόμενη στη μέση με βαριά αλυσίδα με σκοπό να δοκιμάσει τους πόνους και τους βασανισμούς που υπέστη ο Ιησούς Χριστός. Αναφερόμαστε στην Καθολική Αγία επειδή κάποιος θεοσεβούμενος κυβερνητικός παράγων ανέφερε την περίπτωσή της ως παράδειγμα για την συμπεριφορά που θα έπρεπε να έχει ο Κώστας Καραμανλής του Αχιλλέως προκειμένου να εξιλεωθεί για το «έγκλημα» των Τεμπών. Και όχι μόνον ο Καραμανλής, αλλά και όσοι άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι εμπλέκονται αφενός στο σιδηροδρομικό δυστύχημα του 2023 με τους 57 νεκρούς και αφετέρου -όπως καταγγέλουν οι συγγενείς των θυμάτων και τα κόμματα της αντιπολιτεύσεως- στην αλλοίωση των στοιχείων και την προσπάθεια συγκάλυψης της υποθέσεως.

Βεβαίως, ο Καραμανλής ούτε θα αλυσοδεθεί ούτε θα αυτομαστιγωθεί. Το πιθανότερο είναι να παραπεμφθεί στο Ειδικό Δικαστήριο εάν η Προανακριτική Επιτροπή της Βουλής -που αναμένεται να συσταθεί και την οποίαν προανήγγειλε ακόμη και ο ίδιος ο πρωθυπουργός- καταλήξει ότι υπάρχουν ποινικές ευθύνες. Όπως υποστηρίζουν ηγετικά στελέχη της αντιπολιτεύσεως, μετά τη συνέντευξη του πρωθυπουργό στον Αντώνη Σρόϊτερ θα είναι δύσκολο στον Κυριάκο Μητσοτάκη να συνεχίσει να στηρίζει τον πρώην υπουργό του. Βεβαίως, στην (πιθανή) περίπωση που η υπόθεση φτάσει στο Ειδικό Δικαστήριο στον ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν πως στο εδώλιο του κατηγορουμένου, δίπλα στον Καραμανλή, η κυβέρνηση θα ήθελε, για «λόγους πολιτικού συμψηφισμού» να κάθεται και ο Χρήστος Σπίρτζης, ο υπουργός Μεταφορών του ΣΥΡΙΖΑ, που χειρίστηκε την σύμβαση 717, τα θέματα τηλεδιοίκησης και την ιδιωτικοποίηση του μεταφορικού έργου του ΟΣΕ.

Ανεξάρτητα από την κοινοβουλευτική και δικαστική εξέλιξη της τραγωδίας των Τεμπών το σίγουρο είναι πως οι πολιτικές παρενέργειες είναι αξιοσημείωτες και δεν περιορίζονται μόνο στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Σίγουρα, η κυβέρνηση μετά τις μεγάλες συγκεντρώσεις καθ’ άπασαν την επικράτεια, αλλά και σε αρκετές πόλεις του εξωτερικού βρίσκεται στριμωγμένη στα σκοινιά και προσπαθεί, αναδιπλούμενη, να αντέξει τα χτυπήματα. Όμως και η αντιπολίτευση θα πρέπει να προβληματιστεί αρκετά αφού αν κάτι κατέδειξαν οι διαδηλώσεις για τα Τέμπη είναι ότι ενώ υπάρχει «εύφλεκτο» κοινωνικό υλικό δεν μπορούν να το πυροδοτήσουν και να επωφεληθούν από αυτό οι δύο αξιωματικές αντιπολιτεύσεις -αρχικά ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά το ΠΑΣΟΚ και στη συνέχεια πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ, με βάση τις ψηφοφορίες στη Βουλή για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι δημοσκοπήσεις το καταδεικνύουν. Μέχρι και πριν τις ογκώδεις συγκεντρώσεις της 26ης Ιανουαρίου για τα Τέμπη η κυβέρνηση φαινόταν να κερδίζει λίγο από το χαμένο έδαφος, το ΠΑΣΟΚ να υποχωρεί ελαφρώς, ο ΣΥΡΙΖΑ να σταθεροποιείται στην περιοχή του 7-8% και να κερδίζει τη μάχη με το κόμμα του Κασσελάκη, τα ποσοστά του οποίου βαίνουν μειούμενα και μάλιστα κάποιοι σοβαροί αναλογιστές των δημοσκοπικών εταιρειών διατυπώνουν το συμπέρασμα πως το πιθανότερο είναι το Κίνημα Δημοκρατίας να μην καταφέρει να πιάσει το κοινοβουλευτικό όριο του 3%.

Τώρα όλοι τους αναμένουν τις νέες μετρήσεις προκειμένου να διαπιστωθεί το ποσοστό της ζημίας για τη ΝΔ και αν οι δύο αξιωματικές αντιπολιτεύσεις κατάφεραν να επωφεληθούν και σε τι ποσοστό. Το πιθανότερο, σύμφωνα με μελετητές της πολιτικής συμπεριφοράς των ψηφοφόρων, είναι να «φουσκώσει» η αδιευκρίνιστη ψήφος και ωφελημένα να είναι κυρίως τα λεγόμενα αντισυστημικά κόμματα. Ειδικά για το ΠΑΣΟΚ τα δημοσκοπικά ευρήματα δεν είναι και τα καλύτερα δυνατά. Αντί να «πετάει», όπως οι περισσότεροι ανέμεναν, προς το 20% και να δείξει ότι αναπτύσσει κυβερνητική δυναμική φαίνεται πως επιστρέφει στην περιοχή του 15%. Έχει καπαρώσει, και μάλιστα καθαρά, τη δεύτερη θέση όμως δεν φαίνεται να διαθέτει την καύσιμη ύλη για να μειώσει τη διαφορά από την προπορευόμενη ΝΔ. Υπό τύπον αστείου λέγεται πως το ΠΑΣΟΚ θα πρέπει κάθε εξάμηνο να κάνει εκλογές για ανάδειξη νέας ηγεσίας. Μόνον έτσι θα διατηρείται ζεστό καιθα βλέπει τα ποσοστά του να αυξάνονται. Όταν «κάθεται η σκόνη» επανέρχεται στα «κυβικά» του, αποφαίνεται κυβερνητικός παράγων, που ασχολείται επισταμένως με τους πολιτικο-εκλογικούς συσχετισμούς και του οποίου η γνώμη, πέραν του Μαξίμου, λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν από όλα τα κομματικά επιτελεία.

Ο Μητσοτάκης, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, άδειασε υπουργούς του, βουλευτές και συνεργάτες, ακόμη και τον εαυτό του και θα προσπαθήσει να μεταφέρει τα Τέμπη, από τις πλατείες και τους δρόμους στις αίθουσες της Βουλής και του Αρείου Πάγου. Και ορθώς πράττει αφού η αίθουσα της Ολομελείας στη Βουλή του παρέχει ασφάλεια, σε αντίθεση με την πλατεία Συντάγματος, που εγκυμονεί κινδύνους για την πολιτική και εκλογική επιβίωση της κυβερνήσεώς του. Τις κοινοβουλευτικές και δικαστικές αίθουσες προτιμούν και οι Ανδρουλάκης και Φάμελος αφού σε αυτές τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν στους ίδιους και οι εντυπώσεις που μπορούν να παραχθούν από την πολιτικο-κομματική αντιπαράθεση ενδεχομένως θα ενισχύσουν το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ, σε αντίθεση με τις πλατείες και τους δρόμους όπου πρωταγωνιστούν οι νεκροί, οι συγγενείς τους καθώς και πολίτες, των οποίων το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό δεν είναι η κομματική τους προτίμηση, αλλά ο θυμός και η δυσαρέσκεια για τη στάση της κυβερνήσεως απέναντι στο «έγκλημα» των Τεμπών, αλλά και διαχρονικά για τις ευθύνες των πολιτικών στη διαχείριση των κρατικών υποθέσεων που σχετίζονται με την ασφάλεια και τη διαβίωσή τους.

Επιπροσθέτως, όπως και η κυβέρνηση έτσι και οι δύο αξιωματικές αντιπολιτεύσεις θα ήθελαν η αγανάκτηση και η οργή των ψηφοφόρων να εκτονωθούν εντός του θεσμικού παιγνίου της διακυβέρνησης και να μην κατευθυνθούν σε αντισυστημικά κόμματα κάτι που, σύμφωνα τουλάχιστον με τις δημοσκοπήσεις, φαίνεται ότι γίνεται. Ωφελημένα από τα Τέμπη φαίνεται ότι είναι πρωτίστως τα κόμματα της Αφροδίτης Λατινοπούλου, της Ζωής Κωνσταντοπούλου, αλλά και του Κυριάκου Βελόπουλου, το οποίο ενώ είχε κατιούσα πορεία, δείχνει να ξανακερδίζει ποσοστά μετά τις αποκαλύψεις για το 13ο βαγόνι και τη μεταφορά παράνομων εύφλεκτων υλικών, στα οποία από την αρχή ο επικεφαλής της Ελληνικής Λύσης είχε επικεντρώσει την κριτική του. Επίσης, ωφελημένο και όχι μόνο λόγω των εξελίξεων στο θέμα των Τεμπών φαίνεται ότι είναι και το ΚΚΕ, το οποίο είναι πιθανό στις επόμενες εκλογές να έχει διψήφιο ποσοστό και να διεκδικήσει ακόμη και την τρίτη θέση στο κοινοβούλιο. Πάντως, τα κόμματα του λεγόμενου προοδευτικού τόξου θα επιχειρήσουν να έχουν κοινή στάση στο κοινοβούλιο εφόσον στο πόρισμα του ΕΜΠ περιέχονται στοιχεία, τα οποία οδηγούν στο συμπέρασμα πως για το δυστύχημα των Τεμπών και τη μετέπειτα διαχείρισή του προκύπτουν ευθύνες κυβερνητικών στελεχών και κρατικών παραγόντων. ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας δεν συγκεντρώνουν τον απαραίτητο αριθμό των 50 βουλευτών για να καταθέσουν πρόταση μομφής στην κυβέρνηση. Την πρωτοβουλία θα αναλάβει το ΠΑΣΟΚ. Και ήδη ο Νίκος Ανδρουλάκης το ανακοίνωσε.

Οι παρασκηνιακές συζητήσεις γι’ αυτό το θέμα δεν ήταν και τόσο εύκολες, όσο τουλάχιστον ανέμεναν τα κομματικά επιτελεία. Όμως οι δυσκολίες για τη συγκρότηση ενός μεγάλου αντικυβερνητικού μετώπου (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά), το οποίο θα μπορούσε -τουλάχιστον στις δεύτερες εκλογές αφού στις πρώτες όλοι προεξοφλούν πως δεν θα υπάρξει αυτοδυναμία- να λάβει και τη μορφή εκλογικού συνασπισμού, που είναι και το μείζον, δεν έχουν εισέτι ευοδωθεί. Και πιθανώς δεν θα έχει ευτυχή κατάληξη ούτε στο μέλλον αφού η πλειονότητα των βουλευτών, των στελεχών και οργανωμένης βάσης της Χαριλάου Τρικούπη αντιτίθεται στη συνεργασία με τους, κατά το παρελθόν, «υβριστές» της. Αντίθετα, θα μπορούσε να τελεσφορήσει ο αρραβώνας του ΣΥΡΙΖΑ με τη Νέα Αριστερά. Στελέχη και από τα δύο κόμματα δεν απορρίπτουν το συνοικέσιο που τους προτείνεται όχι μόνον από πολιτικούς και συνδικαλιστικούς παράγοντες, αλλά και από εκπροσώπους κοινωνικών και επιστημονικών φορέων, αλλά και από ορισμένους ανθρώπους της αγοράς και του επιχειρείν.

Όμως κι εδώ οι αντιστάσεις είναι μεγάλες καθώς στον ΣΥΡΙΖΑ θέλουν η συνένωση να γίνει τώρα και όχι παραμονές των εκλογών, όπως φαίνεται ότι είναι η επιθυμία των ηγετικών στελεχών της Νέας Αριστεράς. Ο Φάμελος και οι συνεργάτες του, μετά και τις εξελίξεις στο θέμα των Τεμπών, θέλουν το αργότερο μέχρι τον Μάϊο, που είναι προγραμματισμένο το συνέδριο της Κουμουνδούρου, να υπάρξει συγχώνευση των δύο κοινοβουλευτικών ομάδων και η αυτοτέλεια των κομμάτων ας αντιμετωπιστεί, λένε, σε μεταγενέστερο χρόνο. Θεωρούν πως έτσι μπορούν να εκμεταλευθούν την κοινωνική και πολιτική συγκυρία και να ισχυροποιήσουν τη θέση και το ρόλο τους στις συντελούμενες διεργασίες στον προοδευτικό χώρο. Επιπροσθέτως, έχουν τη γνώμη πως η επανακατάληψη της δεύτερης θέσης στη Βουλή θα προσδώσει δυναμική στο νέο σχήμα (ΣΥΡΙΖΑ-ΝΕΑΡ).

Προβλέπουν δε πως η (πιθανολογούμενη) πολιτική και δημοσκοπική τους άνοδος θα οδηγήσει και σε διάλυση της ΚΙΔΗ του Stefanos Κασσελάκη αφού τουλάχιστον δύο τρεις από τους βουλευτές που έφυγαν εμφανίζονται να συζητούν την επάνοδό τους στην Κουμουνδούρου, ενώ άλλοι δύο τρεις αναμένεται να ενταχθούν στο ΠΑΣΟΚ. Εξυπακούεται πως εάν αυτό συμβεί και ο Κασσελάκης στη Βουλή έχει τη στήριξη μόνον της Θοδώρας Τζάκρη και της Ραλίας Χρηστίδη, άντε και του «μακεδονομάχου» Μιχάλη Χουρδάκη (ο οποίος αν και ορίστηκε εκπρόσωπος τύπου των βουλευτών του Κασσελάκη επιθυμεί συνεργασία με το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου!!!) τότε η πιθανότητα να «εξαερωθεί» το ΚΙΔΗ πριν τις εκλογές δεν θα πρέπει να αποκλειστεί. Πάντως, την περίπτωση να βρεθούν δέκα βουλευτές για να δημιουργηθεί κοινοβουλευτική ομάδα των kasselistas πλέον δεν την πιστεύει, λένε οι πληροφορίες, ούτε ο ίδιος ο Stefanos.

«Καλά όλα αυτά», λένε στελέχη της αντιπολίτευσης, που ανήκουν άλλοι στον ΣΥΡΙΖΑ, άλλοι στη Νέα Αριστερά και άλλοι στο ΠΑΣΟΚ, αλλά επιθυμούν να βρεθεί τρόπος προκειμένου στις επόμενες εκλογές στα κυβερνητικά έδρανα να κάθονται υπουργοί από τη λεγόμενη Προοδευτική Παράταξη «όμως οι συγκεντρώσεις για τα Τέμπη, εκτός από τον αντικυβερνητικό χαρακτήρα που είχαν, έδειξαν και κάτι άλλο: Για να φύγει ο Μητσοτάκης και να σταματήσει η δεξιά κυριαρχία θα πρέπει να αλλάξει και η αντιπολίτευση. Με αυτές τις ηγεσίες, τις προσεγγίσεις και τις πολιτικές που υπάρχουν δεν μπορούμε να μετατρέψουμε την κοινωνική δυσαρέσκεια σε πολιτική πλειοψηφία». Και προσθέτουν «αν ο Ανδρουλάκης ο Φάμελος και ο Χαρίτσης νομίζουν πως είναι θέμα συνεννοήσεων και συμφωνιών μεταξύ τους είναι μακριά νυχτωμένοι. Ούτε εκλογικούς πόντους κερδίζουμε με τις κοινοβουλευτικές συγκλήσεις και τις κομματικές προσχωρήσεις και μάλιστα με δεύτερης διαλογής στελέχη και βουλευτές ούτε αλλάζουμε το πολιτικό κλίμα αν ο Πέτρος Παππάς και η Ράνια Θρασκιά πάνε στο ΠΑΣΟΚ, η Μάλαμα και ο Σαρακιώτης επιστρέψουν στον ΣΥΡΙΖΑ και ο Γερουλάνος κοιτάζει αριστερά και η Διαμαντοπούλου αλληθωρίζει δεξιά». Και η αλήθεια αυτή είναι.

Οι συγκεντρώσεις και οι διαδηλώσεις για τα Τέμπη θα πρέπει εκτός από την κυβέρνηση να αλλάξουν και την αντιπολίτευση. Αν ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλουν η δυσαρέσκεια και ο θυμός της κοινωνίας να πάει στην αποχή, στον Κουτσούμπα, στη Ζωή, τον Βαρουφάκη, τη Λατινοπούλου και τον Βελόπουλο θα πρέπει τώρα να αλλάξουν και τα ίδια. Αδιαμφισβήτητα το εγχείρημα είναι δύσκολο και δεν αρκούν απλώς σχολιασμοί, αναλύσεις και περιγραφές για τον Μητσοτάκη που για πρώτη φορά απειλείται να νικηθεί όχι από κάποιον αρχηγό αντιπάλου κόμματος, αλλά από μια χαροκαμένη (και χαρισματική) μάνα, την Μαρία Καρυστιανού. Μια γυναίκα που τα κυβερνητικά στελέχη αντί να της συμπαρασταθούν την λοιδορούσαν επειδή διεκδικούσε να βρει την αλήθεια για το χαμένο της παιδί. Μια γυναίκα που ο πρωθυπουργός απαξιούσε να τη συναντήσει και τώρα δηλώνει πως κατανοεί τον πόνο της. Δύο χρόνια δεν είχε βάλει φίμωτρο στην Βόζεμπεργκ, στον Γεωργιάδη, τη Βούλτεψη, τον Βορίδη και τους λοιπούς ουτιδανούς υπουργούς και βουλευτές του, αλλά τώρα υποκλίνεται στον πόνο της. Άφηνε συνεργάτες του και τρολ του Μαξίμου να την κοροϊδεύουν και να την εξευτελίζουν ότι δήθεν όλα αυτά τα κάνει επειδή θέλει να γίνει πολιτικός και κερδοσκοπεί πάνω στο πτώμα της κόρης της. Τώρα όμως που συνειδητοποίησε ότι η Καρυστιανού κατάφερε να δώσει ένα πρόσωπο στην κοινωνική κατακραυγή κατά της κυβερνήσεως σκύβει υποκριτικά το κεφάλι. Αποφάσισε να δηλώσει πεπλανημένος όταν οι επικοινωνιολόγοι του είπαν ότι η χαροκαμένη (και χαρισματική) μάνα που με τον αγώνα της δημιούργησε το Κίνημα της 26ης Ιανουαρίου είναι αυτή -και όχι οι πολιτικοί του αντίπαλοι- που μπορεί να τον οδηγήσουν στην ήττα. Ό,τι είναι αυτή τον καταρρακώνει κοινωνικά και τον κατατατροπώνει πολιτικά.

Τέλος, καλά είναι τα «παρίσταμαι και συμπάσχω» της αντιπολίτευσης όπως καλές είναι και εκδηλώσεις, σαν αυτή του Ιδρύματος Τσίπρα, για τα πλήγματα που έχει δεχθεί το κράτος δικαίου όμως αυτά δεν οδηγούν σε πολιτική αλλαγή. Μπορεί για πρώτη φορά από την εκλογή Μητσοτάκη η Δεξιά να κερδίζει (και εντός της ΝΔ και ευρύτερα στο φιλελεύθερο χώρο) το Κέντρο με τον Τασούλα όμως δεν είναι οι θεσμικές ισορροπίες ούτε η πιθανή αναδιάταξη των συσχετισμών στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος που θα ανατρέψουν τα πολιτικά και εκλογικά δεδομένα. Όσο αυτό δεν το κατανοούν οι ηγεσίες των κεντροαριστερών κομμάτων η δεξιά ηγεμονία, έστω και με αναταράξεις, θα συνεχίζεται. Και έχουν ένα χρόνο, το 2025, να δουν τι θα κάνουν. Το 2026 αντικειμενικά θα είναι προεκλογική χρονιά αφού είτε στα τέλη του 2026 είτε στις αρχές του 2027, με πιθανότερη ημερομηνία την 7η Μαρτίου, θα στηθούν οι κάλπες. Και τότε δεν θα είναι το «έγκλημα» των Τεμπών που θα κρίνει το αποτέλεσμα. Ούτε φυσικά θα έχουμε …αγιοκατατάξεις κομμάτων επειδή ορισμένα στελέχη τους επιλέγουν να «αλυσοδένονται» και να «αυτομαστιγώνονται» προκειμένου να καταλάβουν τους πόνους των πολιτών από την ακρίβεια, τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης και την ανασφάλεια για τα επερχόμενα, που συνεχίζουν να είναι τα προβλήματα που πρωτίστως τους απασχολούν και από τις πειστικές απαντήσεις των κομμάτων σε αυτά θα κριθούν και οι εκλογές…