Νίκος Φελέκης

Προ ημερών κάποιος συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα θυμήθηκε τον Ζορζ Μαρσέ, τον ιστορικό ηγέτη του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο ευρωκομμουνισμός, οι σχέσεις με τη Μόσχα και το Κοινό Πρόγραμμα της Αριστεράς με τους σοσιαλιστές του Φρανσουά Μιτεράν προκαλούσαν εντάσεις και διαφωνίες στο εσωτερικό του κόμματος. Στις εκλογές του 1971 τα δύο κόμματα ήρθαν σχεδόν ισοδύναμα (21% ΚΚΓ, 19% ΣΚΓ), με τον Μιτεράν να πανηγυρίζει για την «αποκατάσταση των ισορροπιών στη γαλλική Αριστερά». Και ήταν λογικό αφού μέχρι τότε η αριθμητική υπεροχή των κομμουνιστών έναντι των σοσιαλιστών ήταν καταφανής. Σε μία από τις θυελλώδεις συνεδριάσεις εκείνης της εποχής ο Μαρσέ για να ελέγξει την ένταση που υπήρχε ανάμεσα στις φράξιες του κόμματος και να περάσει τη γραμμή της ηγεσίας είπε στους συντρόφους του: «Δεν είμαστε στρατώνας, αλλά ούτε και μπουρδέλο».

Ο συνεργάτης του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης θυμήθηκε το συμβάν όχι με αφορμή τη συζήτηση για «προοδευτική διακυβέρνηση» του ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΙΝ.ΑΛ, αλλά για το κείμενο συμπαράστασης στον Δημήτρη Κουφοντίνα που υπέγραψαν 15 στελέχη της Κουμουνδούρου. Και το θυμήθηκε όχι για να επιπλήξει τον Πάνο Λάμπρου και τους άλλους υπογράφοντες, αλλά για να περιγράψει εμμέσως την κατάσταση που επικρατεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Και κυρίως για να υπενθυμίσει το καθήκον του αρχηγού να επιβάλει την τάξη στο κόμμα. Και δεν είναι ο μόνος. Είναι πολλοί οι βουλευτές, τα στελέχη και οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ που απορούν με τη «μεγαθυμία» του Τσίπρα.

«Δεν μπορεί ο καθένας να λέει και να (υπο)γράφει ό,τι θέλει, χωρίς να υπολογίζει τον αντίκτυπο στην εικόνα του κόμματος. Και ειδικά όταν είναι, όπως ο Λάμπρου, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας, ή ο Μανιός και η Καββαδία, πρώην βουλευτές και μέλη της Κεντρικής Επιτροπής», μας λέει βουλευτής που ανήκει στην Ενωτική Κίνηση, την πλειοψηφούσα τάση στον ΣΥΡΙΖΑ. «Και το πρόβλημα», προσθέτει, «δεν είναι ότι το αξιοποιούν κατά το δοκούν η κυβέρνηση και τα φιλοκυβερνητικά media για να μας εκθέσουν στα μάτια των πολιτών δήθεν για σχέση με την τρομοκρατία, που δεν είναι αληθές. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δημιουργείται στην κοινωνία η εντύπωση ότι ο Αλέξης είναι άτολμος ακόμη και έναντι κάποιων αφελών ή και ιδεοληπτικών, οι οποίοι δεν καταλαβαίνουν ότι πολιτική αντιπαράθεση με την κυβερνητική και κρατική εξουσία δεν κάνεις με συναισθήματα». Και είναι άτολμος επειδή το περιβάλλον του διαδίδει ότι εκνευρίστηκε με τους «15». Οι αρχηγοί δεν δηλώνουν τον εκνευρισμό τους, επιβάλλουν τη βούλησή τους εφόσον διαφωνούν και θεωρούν ότι συμπεριφορές και ενέργειες βλάπτουν το κόμμα, για το οποίο οι ίδιοι έχουν, πρωτίστως, την ευθύνη της εύρυθμης λειτουργίας και της πολιτικής ενότητας. Καλείς τους... αόμματους στη γραμμή του κόμματος και τους λες: «Αυτή είναι η θέση μας. Αν σύντροφε, Πάνο Λάμπρου, δεν σου αρέσει, παραιτήσου από την Πολιτική Γραμματεία, μείνε απλό μέλος και συμπεριφέρσου ανάλογα με τις ευαισθησίες σου». Οσο ο Αλέξης δεν το κάνει, και αφήνει τα τρένα να περνούν παρατηρώντας τα βλάπτει και τον εαυτό του και το κόμμα του.

«Ανεξήγητος δημοκρατικισμός»
Η ατολμία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε περιόδους κρίσης, όπως αυτή που ζούμε με την πανδημία, εξ αντανακλάσεως ενισχύει σε ηγετικό προφίλ τον βασικό του αντίπαλο, τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος εμφανίζεται να μην έχει αντιστάσεις στη διοίκηση της κυβέρνησης και του κόμματός του. Επιπροσθέτως, η ατολμία (κάποιος από την προεδρική ομάδα τη χαρακτηρίζει «ανεξήγητο δημοκρατικισμό») του Τσίπρα σε συνδυασμό με τα ισχυρά ρεύματα (Ομπρέλα, ΡΕΝΕ, Γέφυρα, Ενωτική Κίνηση κ.ά.), που δέρνουν το τελευταίο 20ήμερο την Κουμουνδούρου, συνθέτουν μια εικόνα Βαβέλ που απωθεί τους ψηφοφόρους, ενώ δημιουργεί και ρωγμές στην ενότητα του κόμματος. Μπορεί στον ΣΥΡΙΖΑ να υποστηρίζουν ότι «οι διαφορετικές πολιτικές πλατφόρμες και οι ιδεολογικές διαφωνίες αποτελούν υγεία για κόμμα, και ιδιαίτερα της Αριστεράς», η πικρή όμως αλήθεια είναι ότι τους πολίτες, των οποίων την ψήφο θέλουν να κερδίσουν για να επανέλθουν στην εξουσία, δεν τους ενδιαφέρει ποιος ή ποια ομάδα έχει μεγαλύτερη ισχύ στο κόμμα, αλλά ποιος και με ποιον τρόπο θα τους βοηθήσει να λύσουν τα πολύ σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα -συν βεβαίως τα ιατρικά- που προκάλεσε η πανδημία του COVID-19.

Οι πολίτες δεν θέλουν να τους τα κάνεις «πενηνταράκια», όπως αρέσκεται να λέει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, αλλά να καταλάβουν τα τρία-τέσσερα βασικά πράγματα που θα κάνεις γι’ αυτούς. Ο Μητσοτάκης, όπως ορθά μας επισημαίνει συνομιλητής του Αλέξη Τσίπρα, δεν κέρδισε τις εκλογές επειδή οι ψηφοφόροι διάβασαν όλες τις λεπτομέρειες, τα «πενηνταράκια», του προγράμματος της Ν.Δ., αλλά γιατί τους εντυπώθηκαν πέντε πράγματα: μείωση φόρων, επενδύσεις, ανάπτυξη, στήριξη της μεσαίας τάξης, αξιοκρατία. Και αντίστροφα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε λόγω της υπερφορολόγησης, ειδικά της μεσαίας τάξης, του νόμου Κατρούγκαλου για ασφάλιση - συντάξεις και των Πρεσπών. Απλά πράγματα. Τα «πενηνταράκια» είναι καλά για εσωκομματικές διαφωνίες και καταστροφικά για ευρύτερες λαϊκές συναινέσεις. Στην Κουμουνδούρου αν δεν αποφασίσουν ποια είναι η προτεραιότητά τους δεν πρόκειται να σηκώσουν -δημοσκοπικά, πολιτικά, εκλογικά- κεφάλι. Εκτός κι αν δεν τους ενδιαφέρει. Εκτός κι αν ορισμένοι δεν πιστεύουν στις πολιτικές πλειοψηφίες, ούτε στην αυτοδυναμία και βολεύονται με τον ρόλο του δεύτερου κόμματος. Ενδεχομένως να είναι κι έτσι, αν πιστέψουμε τα όσα δηλητηριώδη λένε στα παρασκήνια οι «ενωτικοί» για τους «ομπρελοποιούς».
Σε κάθε περίπτωση, «τους πολίτες ενδιαφέρουν η υγεία τους, η δουλειά τους, η σύνταξή τους, η ασφάλειά τους, το μέλλον των παιδιών τους, η κλιματική αλλαγή, η ηρεμία με την Τουρκία και σειρά άλλων ζωτικών προβλημάτων. Δεν τους ενδιαφέρουν τα προβλήματα και οι αγωνίες του Τσακαλώτου, του Παππά, του Κοτσακά, του Βίτσα και του Μπίστη για το αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς ή της αριστερής Σοσιαλδημοκρατίας», μας λέει μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου που προέρχεται από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ και έχει απηυδήσει με όσα γίνονται στην Κουμουνδούρου, ενώ έχει μεταφέρει τον προβληματισμό του και στον Αλέξη Τσίπρα. Το πρόβλημα πολιτικής ενότητας είναι ολοφάνερο στον ΣΥΡΙΖΑ. Και πιθανολογείται ότι το επόμενο διάστημα θα οξυνθεί λόγω και των εσωκομματικών εκλογών για την ανάδειξη νέων νομαρχιακών οργάνων και λόγω των συζητήσεων που ξεκινούν από αυτή την εβδομάδα στο Πολιτικό Συμβούλιο για το πρόγραμμα.
Πάντως, πέραν της απουσίας πολιτικής ενότητας, είναι αρκετοί αυτοί που υποστηρίζουν ότι η βαθύτερη αιτία των προβλημάτων του ΣΥΡΙΖΑ είναι η στρατηγική αμηχανία για το τι ακριβώς θέλουν: «Να γίνουν ένα μεγάλο κυβερνητικό κόμμα, προοδευτικό, το ένα από τα δύο στο παιχνίδι του δικομματισμού ή να διεξαγάγουν αντικαπιταλιστικό αγώνα και στο όνομα του Μαρξ να ανατρέψουν το αστικό σύστημα;». Η στρατηγική αμηχανία, ως είναι φυσικό, αφήνει... όλα τα λουλούδια ν’ ανθίσουν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συμφωνήσουν στην πολιτική γραμμή, στις προτεραιότητες και τις συμμαχίες της Κουμουνδούρου. «Δεν μπορείς να λες “ψηφίστε με για να συνεργαστώ με τον Βαρουφάκη ή τη Φώφη”. Δεν μπορείς να βάζεις το άλογο μπροστά από το κάρο. Πρώτα προσπαθείς να κερδίσεις τις εκλογές και μετά, αν δεν υπάρχει κυβερνητική πλειοψηφία, συζητάς για τις συνεργασίες», αποφαίνεται πρώην υπουργός.

Κατ’ επέκταση, οι διαφωνίες πρέπει να είναι για τη στρατηγική επικράτησης στις εκλογές και όχι για το αν είναι καλύτερα με τον Κουτσούμπα ή με τον Παπανδρέου. Ούτε «ψηφίστε με για να νικήσει η Αριστερά τη Δεξιά». Το σωστό είναι: Ψηφίστε με για να κυβερνήσω. Ψηφίστε με για να φύγει η κυβέρνηση επειδή είναι έτσι, είναι αλλιώς, είναι κακή, μας καταστρέφει. Ψηφίστε με για να κάνω αυτό, αυτό κι αυτό. Για να λύσω με αυτό τον τρόπο αυτά τα προβλήματα. Αυτό είναι το πρόγραμμά μου, σε αυτές τις δυνάμεις της κοινωνίας απευθύνομαι και αυτές είναι οι προτεραιότητές μου για τη χώρα. Η αξιωματική αντιπολίτευση χρειάζεται εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης και όχι μανιφέστα για την εναλλακτική, την πληθυντική και την άλλη Αριστερά. Στοιχειώδες, Γιουκλίντις, στοιχειώδες. Οπως στοιχειώδες βέβαια είναι και σωστό ότι «η θεωρία του σάπιου φρούτου» -που, σύμφωνα με τους «ομπρελοποιούς», έχουν υιοθετήσει ο Τσίπρας και η προεδρική ομάδα- δεν είναι αποτελεσματική. Οχι μόνο για να υπάρξει κυβερνητική αλλαγή, αλλά και για να αναδημιουργηθεί, όπως μας επισημαίνει με δηκτικό τρόπο στέλεχος της Ομπρέλας, «η μεγάλη Δημοκρατική και Προοδευτική Παράταξη, στην οποία ομνύουν ο Τσίπρας, ο Παππάς, ο Φλαμπουράρης, ο Σπίρτζης και οι λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις της ήσυχης Κεντροαριστεράς».

Πνίγηκαν στα ρε(ύ)ματα
Οι τέσσερις προτάσεις για την οικονομία που κατέθεσε την προηγούμενη εβδομάδα ο Αλέξης Τσίπρας πνίγηκαν αρχικά στα ρε(ύ)ματα που ξεχείλισαν στην Κουμουνδούρου, στη συνέχεια από τους «φίλους του Κουφοντίνα» και ενδιαμέσως από τον καβγά Πολάκη - Τσακαλώτου για το αν «γ@μησ@ν ή όχι τη μεσαία τάξη όταν ήταν στην κυβέρνηση». Το ίδιο και με την επέκταση των 12 ναυτικών μιλίων στο Ιόνιο και νότια και ανατολικά της Κρήτης. Οταν η Ν.Δ. ήταν αντιπολίτευση, απειλούσε τον ΣΥΡΙΖΑ να μην επεκτείνει στο Ιόνιο τα 12 ναυτικά μίλια επειδή θα θεωρηθεί ότι απεμπολείται το δικαίωμα στο Αιγαίο και κατά συνέπεια ο Τσίπρας και οι υπουργοί του θα κατηγορηθούν για μειοδοσία. Τώρα το κάνει η ίδια. Και ευτυχώς για τη χώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ επιδεικνύει μετριοπάθεια και δεν υιοθετεί εμπρηστική φρασεολογία, όπως η Ν.Δ. στο Μακεδονικό. Το ίδιο και με την Κρήτη. Οταν πρότεινε ο Τσίπρας την επέκταση των χωρικών υδάτων νότια και ανατολικά της Κρήτης, ως απάντηση στις έρευνες του «Oruc Reis», είπαν ότι είναι τυχοδιώκτης. Τώρα το εξαγγέλλει η κυβέρνηση ως πράξη εθνικής υπερηφάνειας! Δυστυχώς για τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και οι σοβαρές προτάσεις και πρωτοβουλίες του χάνονται στην τύρβη του εσωκομματικού πολέμου.

Πιθανότατα, το ίδιο θα συμβεί και με την πρόταση για το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος, που κατ’ εντολήν του Τσίπρα ανέλαβαν να καταρτίσουν η Εφη Αχτσιόγλου και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος προκειμένου να κατατεθεί για διαβούλευση και αποφάσεις στα ευρωπαϊκά όργανα. Η πανδημία, μεταξύ των άλλων παρενεργειών, έχει διογκώσει τα χρέη ιδιωτών, επιχειρήσεων, κρατών. Σύμφωνα λοιπόν με τον Αλέξη Τσίπρα, πέραν του Ταμείου Ανάκαμψης και των άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, απαιτείται και πανευρωπαϊκή πολιτική για τη ρύθμιση των χρεών που δημιούργησε ο κορωνοϊός. Οχι με τη λογική της διαγραφής, και μάλιστα μονομερώς, όπως προπαγάνδιζε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015, αλλά με διευκολύνσεις, επιμήκυνση και μερικό κούρεμα. Στην Κουμουνδούρου, αντί λοιπόν να παίζουν τις κουμπάρες, θα ήταν καλό, σύμφωνα και με τα λεγόμενα προβεβλημένου βουλευτή, όλοι να ρίξουν τις δυνάμεις τους στην προπαγάνδιση και την προώθηση τέτοιων προτάσεων που ενδιαφέρουν πράγματι τους πολίτες και είναι επ’ ωφελεία των εργαζομένων, των επιχειρηματιών και του κράτους. Μόνο έτσι θα γυρίσουν υπέρ τους το κλίμα. Μόνο έτσι οι ψηφοφόροι θα τους ακούσουν.

Οσο πολώνουν την κοινωνία μόνο για τα δικαιώματα, ως προνόμιο δήθεν της Αριστεράς, τόσο ενισχύουν την ενότητα της Δεξιάς, ενώ βαθαίνουν και τα ρήγματα με τους μετριοπαθείς και συντηρητικούς κεντρώους, που διαχρονικά είναι η ζυγαριά για το εκλογικό αποτέλεσμα. Η ιδεολογική πόλωση είναι λάθος. Η Αστυνομία στα πανεπιστήμια και τα δικαιώματα των κρατουμένων μπορεί να είναι σοβαρές υποθέσεις, όμως δεν προσφέρονται για γενικότερη πόλωση. Για να δημιουργηθεί ευρύτερο αντικυβερνητικό μπλοκ χρειάζεται πόλωση στα εθνικά, στα εργασιακά, στα ασφαλιστικά, στην οικονομία. Σαφώς και στα θέματα των ατομικών ελευθεριών και των δημοκρατικών δικαιωμάτων.

Και όπως υποστηρίζει παλιός και έμπειρος κοινοβουλευτικός, «ο ΣΥΡΙΖΑ αν δεν θέλει να χάσει το τρένο θα πρέπει να βιαστεί στην αλλαγή προσώπου. Η εξομάλυνση όσον αφορά τα εμβόλια είναι υπόθεση δύο μηνών. Μετά ο Μητσοτάκης θα ασχοληθεί με την οικονομία. Και θα πει: “Οπως σας έβγαλα με τις λιγότερο δυνατές απώλειες από τον κορωνοϊό, έτσι θα σας βγάλω και από την τελματωμένη οικονομία. Εμπιστευτείτε με”. Είτε για να κάνει εκλογές, είτε για να εξαντλήσει την τετραετία, αν δει ότι ο τουρισμός πάει καλά και η κοινοτική βοήθεια έρχεται απρόσκοπτα μετά το καλοκαίρι. Η εικόνα ότι ο ένας ασχολείται με τα προβλήματα της κοινωνίας και ο άλλος με τα προβλήματα του Σκορίνη, του Λιάκου και της Καλαμαρά είναι προφανές ποιον ευνοεί και σε ποιον θέτει επιτακτικά το ερώτημα: “Τι να κάνω”. Και ο μόνος που δεν μπορεί να του δώσει απάντηση είναι ο Λένιν. Οχι γιατί το δικό του ερώτημα ήταν διατυπωμένο στον πληθυντικό, αλλά γιατί από τότε έχει περάσει περισσότερο από ένας αιώνας. Και το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού δεν είναι ο ιμπεριαλισμός, αλλά ο ψηφιακός κόσμος και η μοναξιά του ανθρώπου σε αυτόν»...