Μπάμπης Κούτρας

Η διαφαινόμενη εμπλοκή στην καταβολή της δόσης των 31,5 δισ. με ευθύνη της τρόικας εκθέτει την κυβέρνηση που ψήφισε τα μέτρα και προσφέρει μια θαυμάσια ευκαιρία υλοποίησης όσων προτείνει η αντιπολίτευση και ενστερνίζεται το μεγαλύτερο μέρος της κοινής γνώμης.

Δηλαδή μονομερές «κούρεμα» του χρέους, ρήτρα ανάπτυξης στην αποπληρωμή του υπόλοιπου ποσού και συνακόλουθα έξοδος της χώρας από το ευρώ με αναζήτηση άλλων πηγών δανεισμού, αν υπάρχουν διαθέσιμοι ακόμη «δανειστές» και εφόσον επιθυμούν να δανείσουν μια χώρα που βρίσκεται σε χρεοκοπία. Υποθέτω μάλιστα ότι θα αποκατασταθούν κάποιες από τις πιο κραυγαλέες αδικίες σε βάρος των ασθενέστερων τάξεων, που νομοθετήθηκαν προχθές με το τρίτο μνημόνιο.

Αν πραγματικά θέλουμε να αλλάξουμε τη «συνταγή» αντιμετώπισης της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, τώρα είναι η ευκαιρία. Είναι θέμα επιλογής. Ή συνεχίζουμε στον δρόμο της τροϊκανής δόσης με τους εκβιασμούς, την αβεβαιότητα και τη καθοδική πορεία στο «σπιράλ του οικονομικού θανάτου» ή πατάμε το «κουμπί» της ισοπέδωσης μόνοι μας και από αύριο αρχίζει η προσπάθεια επανεκκίνησης από το μηδέν. Τρίτη πρόταση δεν έχει πέσει, προς το παρόν, από κανέναν στο τραπέζι.

Το εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι γιατί δεν επιδιώξαμε το μονομερές «κούρεμα» του χρέους  από την πρώτη στιγμή της κρίσης ή τουλάχιστον μαζί με το πρώτο μνημόνιο τον Μάιο του 2010, τότε που η οικονομία είχε περισσότερες αντοχές και η κοινωνία αντίστοιχες εφεδρείες. Η απάντηση είναι μάλλον εύκολη. Κανένας υγιής -ή σχετικά υγιής- δεν αυτοκτονεί προσβλέποντας στην ανάσταση. Ελπίζει πως με κάποια, έστω και επώδυνα, «φάρμακα» το πρόβλημά του θα αποκατασταθεί σύντομα.

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως η αδυναμία αντιμετώπισης της κρίσης δεν είναι και θέμα timing (επιλογή της κατάλληλης χρονικής στιγμής) από την πλευρά των ελληνικών κυβερνήσεων. Πρώτο λάθος, το τετράμηνο που χάθηκε από τους κυρίους Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου όταν ανέλαβαν την εξουσία και αντί να πάρουν μέτρα μοίραζαν παροχές. Τελευταίο, τα μέτρα που ψηφίστηκαν προχθές έπρεπε να είχαν αποφασιστεί τον περασμένο Ιανουάριο.

 Θυμίζω πως τα 31,5 δισ. είναι η δόση του περασμένου Μαρτίου (επρόκειτο να διατεθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την καταβολή των υποχρεώσεων του Δημοσίου προς τους ιδιώτες) με την προϋπόθεση ότι θα είχαν ψηφιστεί τα μέτρα για τη διετία 2013-2014. Δυστυχώς τότε οι κυβερνητικοί εταίροι βιάστηκαν να τελειώσουν τον κ. Παπαδήμο, χρειάστηκαν δύο εκλογικές αναμετρήσεις για να εκλέξουμε νέα κυβέρνηση και πέντε μήνες διαβουλεύσεων μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων για να φτάσουμε στο ίδιο αποτέλεσμα. Η χώρα δεν κέρδισε τίποτα, οι πολίτες έχασαν περισσότερα και μόνο οι πολιτικοί κέρδισαν (νομίζουν ότι κέρδισαν) από τη λεγόμενη διαχείριση του πολιτικού κόστους. Και μη βιαστεί κάποιος να πει ότι πετύχαμε με… διαπραγμάτευση την επιμήκυνση του τρίτου μνημονίου στα τέσσερα, αντί για δύο, χρόνια, γιατί σ’ αυτή τη… μικροδιευθέτηση η τρόικα από την αρχή έκλεινε το μάτι.
Αν λοιπόν η Ελλάδα χρειάστηκε οκτώ μήνες για να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις μας, αν η καθυστέρηση αυτή μείωσε καθοριστικά την αποτελεσματικότητα των μέτρων επιδεινώνοντας τους αριθμούς της ύφεσης και της ανεργίας, τότε χρειαζόμαστε λίγο περισσότερη ψυχραιμία απέναντι στη μονομαχία της Γερμανίας και του ΔΝΤ.

 Αυτή τη φορά το πρόβλημα δεν είναι η χώρα μας, αλλά τα τεράστια λάθη που έκανε η τρόικα στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης και κυρίως ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό που μεγαλώνει συνεχώς. Η ευρωζώνη ή το ΔΝΤ ή και οι δύο μαζί. Το πρόβλημα αυτό δεν είναι τόσο απλό όσο θέλουμε να πιστεύουμε, και είναι προφανές πως θέλουν κι αυτοί τον χρόνο τους.