Μπάμπης Κούτρας

Κάνει μεγάλο λάθος όποιος προσπαθεί να ερμηνεύσει  τις μετεκλογικές διαβουλεύσεις μεταξύ των κομμάτων για σχηματισμό κυβέρνηση με όρους εθνικούς συμφέροντος και γνώμονα  την αντιμετώπιση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Μπορεί όμως άριστα να κατανοήσει τις ατελέσφορες διαδικασίες για σχηματισμό κυβέρνησης με βάση την κομματική λογική.

 Αν κρίνουμε από την χθεσινή ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος του, πρέπει να αποκλείσουμε  το ενδεχόμενο συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας με  ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Δημοκρατική Αριστερά.

 Η επιχειρηματολογία του όχι μόνο δεν άφησε κανένα περιθώριο συμμετοχής στην κυβέρνηση, αλλά είχε έντονα προεκλογικά  στοιχεία που σημαίνει  ότι ετοιμάζεται ήδη για τον δεύτερο γύρο. Οι «τρεις» (Αντώνης Σαμαράς, Ευάγγελος Βενιζέλος και Φώτης Κουβέλης) απέτυχαν στον πολιτικό τους στόχο να τραβήξουν τον Τσίπρα στον ίδιο πολιτικό «κουβά» μνημονιακών και αντιμνημονιακών δυνάμεων. Ήταν ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο καταδικασμένο σε αποτυχία. Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ  κατάφυγε σε άστοχους ελιγμούς (επιστολές μετανοίας  από Σαμαρά και Βενιζέλο, ραντεβού με Ολάντ)  εκτέθηκε επικοινωνιακά, αλλά τελικά επέτυχε να μείνει «εκτός».

Τώρα η πίεση επικεντρώνεται στον κ. Κουβέλη, οποίος πρέπει να αποτελέσει μόνος του «αριστερό άλλοθι» των δυνάμεων που στήριξαν το μνημόνιο και επιμένουν στην εφαρμογή του. Η θέση του πρωθυπουργού που προσφέρεται στο ιστορικό στέλεχος της Αριστεράς και η διαφαινόμενη χαλάρωσης των όρων του μνημονίου, μετά τα αποτελέσματα των εκλογών της Κυριακής, είναι δυο ισχυρά δέλεαρ. Από την άλλη το πάθημα  του Γιώργου Καρατζαφέρη  είναι πολύ πρόσφατο για να το ξεχάσει η Δημοκρατική Αριστερά.

Κυβέρνηση με Νέας Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και  Δημοκρατική Αριστερά που θα  εφαρμόσει τις 77 επαίσχυντες  μνημονιακές δράσεις και θα διαχειριστεί την οικονομική και κοινωνική κρίση τα επόμενα δυο έως τρία χρόνια.   θα ήταν η ιδανική πολιτική εξέλιξη για τον Αλέξη Τσίπρα. Στο διάστημα αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ, με την αντιμνημονιακή του ρητορική, θα εκτόξευσει τα ποσοστά του και ταυτόχρονα θα έχει όλο το χρόνο να προετοιμάσει το κόμμα  του για την διαχείριση της εξουσίας. Αν μάλιστα η χώρα, μετά από τόσες θυσίες των πολιτών, είχε καταφέρει να βρει τον βηματισμό της ακόμη καλύτερα.

Το ερώτημα είναι αν οι «τρεις» αφού απέτυχαν στο δικό τους σχέδιο, θα κάνουν τώρα ένα πολιτικό «δώρο» στον Αλέξη Τσίπρα ή θα προτιμήσουν να πάνε σε μια νέα εκλογική αναμέτρηση. Σ ένα τέτοιο ενδεχόμενο όλοι αναλαμβάνουν υψηλά ρίσκα.

 Η λογική λέει πως ο ΣΥΡΙΖΑ που έχει την δυναμική με το μέρος του και έδειξε  μια συνεπή αντιμνημονιακή στάση, θα επιβραβευθεί με μεγαλύτερο ποσοστό. Αν αναδειχθεί πρώτο κόμμα  μπορεί πράγματι να προχωρήσει σε μια «αριστερή κυβέρνηση» με την βοήθεια άλλων αντιμνημονιακών δυνάμεων.

 Θέλει όμως να κυβερνήσει; Κατά την άποψη μου όχι γιατί ο Τσίπρας και οι συνεργάτες του γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν μπορούν να υλοποιήσουν όσα υπόσχονται και η διαχείριση της κρίσης, εντός ή εκτός μνημονίου, με ευρώ η δραχμή  είναι ένα ταξίδι στην κοινωνική και πολιτική κόλαση. Αν απλώς βελτιώσει τα ποσοστά του και  παραμείνει στην δεύτερη θέση θα έχει να αντιμετωπίσει ξανά τα σημερινά διλλήματα.

Από την άλλη πλευρά η ΝΔ υπολογίζει σε «διόρθωση ψήφου» για να ανεβάσει το ποσοστό της.  Πολίτες που ψήφισαν μόνο και μόνο για να στείλουν «μήνυμα» κατά του μνημονίου τώρα υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να επιστρέψουν στην πολιτική τους βάση. Θεωρητικά υπάρχουν οι «δεξαμενές» των Ανεξάρτητων Ελλήνων, του ΛΑΟΣ της Δημοκρατικής Συμμαχίας ακόμη και της Χρυσής Αυγής από τις οποίες μπορεί να αντλήσει δυνάμεις. Από την άλλη υπάρχει  σοβαρό ενδεχόμενο αυτή τη φορά να μπει στη Βουλή και όγδοο, πιθανόν και ένατο κόμμα που ασφαλώς θα κόψουν έδρες από τις 108 της ΝΔ. Το φαινόμενο τα εκτός Βουλής κόμματα να συγκεντρώνουν το 19% των ψήφων  δεν πρόκειται να επαναληφθεί. 

Όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ και την Δημοκρατική  Αριστερά η λογική λέει ότι υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να χάσουν ψηφοφόρους προς τον ΣΥΡΙΖΑ  που ανεβαίνει παρά να κερδίσουν από αυτόν, αλλά δεν πρόκειται να καταρρεύσουν .

 Το συμπέρασμα είναι πως αν πάμε τελικά σε μια νέα εκλογική αναμέτρηση δεν είναι βέβαιο ότι θα έχουμε έναν διαφορετικό συνδυασμό δυνάμεων που θα μπορούν να συγκροτήσουν κυβέρνηση ακραιφνώς «μνημονιακή» ή μόνο «αντιμνημονιακή». Αντίθετα είναι βέβαιο πως η οικονομία και η κοινωνία δεν αντέχουν άλλο και η ακυβερνησία  επιδεινώνει την κατάσταση.