Μαρίνος Σκανδάμης

Γι’ αυτό και συνιστά κάποιες βασικές κατευθύνσεις, όπως:

-Να υπάρχει μια πρωτοβάθμια υπηρεσία υγειονομικής περίθαλψης σε κάθε φυλακή με προσωπικό, πόρους και εγκαταστάσεις τουλάχιστον με τα ίδια πρότυπα με εκείνα που είναι διαθέσιμα στην κοινότητα.

-Όλο το προσωπικό υγείας να έχει πλήρη επαγγελματική κατάρτιση και

-Οι κρατούμενοι ασθενείς να αντιμετωπίζονται πρωτίστως ως ασθενείς και έπειτα ως κρατούμενοι.

Δυστυχώς στη χώρα μας, όπως και σε πολλές άλλες, αυτή η αρχή της ισότητας στην αντιμετώπιση ασθενών εντός και εκτός των φυλακών καταπατείται. Μάλιστα υπάρχουν φυλακές που καθήκοντα νοσηλευτή εκτελεί το σωφρονιστικό προσωπικό.

Σε αυτό το αρνητικό περιβάλλον πρέπει να προσθέσουμε το ότι οι κρατούμενοι, σε σχέση με το μέσο όρο του γενικού πληθυσμού, παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά καρδιοαγγειακών παθήσεων, διαβήτη, χρόνιων αναπνευστικών ασθενειών, ακόμα και καρκίνου.

Και πως επίσης, οι μεταδιδόμενες ασθένειες κυριαρχούν μεταξύ των τοξικομανών κρατουμένων.

Δηλαδή, οι φυλακές έχουν όλες τις αρνητικές προϋποθέσεις που μπορούν να συμβάλουν στην έκρηξη μιας υγειονομικής βόμβας με ανυπολόγιστες συνέπειες όχι μόνο για το προσωπικό και τους κρατουμένους, αλλά και για το γενικό πληθυσμό.

Είναι λοιπόν προφανές ότι η πανδημία του κορωνοϊού δοκιμάζει τις αντοχές του συστήματος υγείας και της πολιτείας ταυτόχρονα, μη εξαιρουμένου βέβαια του σωφρονιστικού συστήματος.

Ήδη κάποια κράτη αναγνωρίζουν τις υγειονομικές ελλείψεις στις φυλακές τους και άρχισαν να λαμβάνουν σημαντικά μέτρα.

Στην Ιταλία, με διάταγμα της 16ης Μαρτίου 2020, αποφασίστηκε η απόλυση υπό όρο κρατουμένων που έχουν υπόλοιπο έκτισης ποινής μέχρι 18 μήνες.

Στις πολιτείες της Νέας Υόρκης, της Καλιφόρνιας και του Οχάϊο άρχισαν να απελευθερώνονται κρατούμενοι.

Ενώ η συζήτηση έχει ανοίξει για τα καλά στον Καναδά, στην Αγγλία και σε όλο τον κόσμο, όπου αναμένονται νόμοι απολύσεων κρατουμένων. Ακόμα και η αυταρχική Τουρκία συντάσσει τέτοιο νομοσχέδιο.

Περαιτέρω, η Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών ζήτησε την απελευθέρωση κρατουμένων που είναι πάνω από 65 ετών ή έχουν υποκείμενα νοσήματα και υπόλοιπο έκτισης ποινής έως δύο έτη.

Αλλά και η Human Rights Watch καλεί σε αποφασιστικότερες πρωτοβουλίες τις κυβερνήσεις.

Στη χώρα μας, παρά τα προς στιγμήν γενικά, σχετικά ικανοποιητικά, αντανακλαστικά της κυβέρνησης, δεν έχει ανακοινωθεί κάποια βαρυσήμαντη πρωτοβουλία που να εκφράζει την ευαισθησία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη στην προστασία της υγείας των κρατουμένων, των φυλάκων και των οικογενειών τους.

Μάλιστα, ο μόνιμος υπερπληθυσμός και υπερσυνωστισμός των ελληνικών φυλακών επιτείνει την ανησυχία και τρομάζει κανείς στη σκέψη τι μπορεί να συμβεί αν υπάρξει κάποιο απευκταίο κρούσμα.

Είναι προφανές ότι στο πλαίσιο που ζούμε, το δόγμα Νόμος και Τάξη που υιοθετεί η Νέα Δημοκρατία δεν είναι συμβατό με την αξία της ανθρώπινης ζωής και της υγείας σε συνθήκες κράτησης. Και σε κάθε περίπτωση πρέπει να καμφθεί μπροστά στην ανάγκη της στιγμής.

Γι’ αυτό και πρέπει τώρα η κυβέρνηση, ξεπερνώντας τις ιδεολογικές αγκυλώσεις της, να λάβει γενναία μέτρα για να προστατεύσει την δημόσια υγεία με απροκατάληπτες πολιτικές και για τις φυλακές.


*Πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης, στέλεχος του ΚΙΝΑΛ, Δικηγόρος.