Κώστας Τσαούσης

Και χθες και σήμερα και αύριο… θα συζητάμε για το όνομα της γειτονικής χώρας. Την ίδια στιγμή, όμως, έχουμε απωθήσει στα πίσω (τυφλά) δωμάτια του δημοσίου διαλόγου μια μεγάλη εθνική ήττα – μια ήττα άρρηκτα δεμένη με την καταστροφή της ελληνικής επιχειρηματικής διείσδυσης στην βαλκανική ενδοχώρα.
Το 1990 η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα- μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σημείο αναφοράς για όλους τους Βαλκάνιους γείτονες που έβγαιναν από τον «παράδεισο» του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού – κυριολεκτικά, «κομμάτια και θρύψαλα» σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.

Κατά την διάρκεια των επόμενες 2 δεκαετιών – και με λάθη αλλά και με υπερβολές- ο ελληνικός επιχειρηματικός κόσμος κατάφερε (λόγω και του ευρωπαϊκού κεκτημένου) να διαμορφώσει ένα ευρύ δίκτυο ελέγχου μέσω εξαγορών κατά κύριο λόγο σε μεγάλες επιχειρήσεις των βαλκανικών χωρών – τηλεπικοινωνίες, τράπεζες κ.α. Ειδικά, οι ελληνικές συμμετοχές στις τράπεζες και τις τηλεπικοινωνίες έδωσαν την δυνατότητα να μεγαλώσει η αγορά τους κατά 2 και 3 φορές – έτσι ο Όμιλος ΟΤΕ, η Εθνική Τράπεζα, η Eurobank και άλλοι είχαν ένα κοινό αναφοράς της τάξης των 60 και πλέον εκατομμυρίων καταναλωτών. Για παράδειγμα, η Εθνική Τράπεζα έφτασε μέχρι και στην Τουρκία!

Αλλά, όλα αυτά κάποια στιγμή τέλειωσαν. Οι ευθύνες είναι γνωστό το που ανήκουν… Άλλωστε, οι ευθύνες του πολιτικού προσωπικού ανάγονται στην προ – μνημονιακή περίοδο και είναι πολλαπλώς καταγεγραμμένες…

Με απλά λόγια, η πλειοψηφία του ελληνικού πολιτικού προσωπικού αρνήθηκε μετά το 1990 να δει τις νέες πραγματικότητες που διαμόρφωνε η πτώση του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού αλλά και η έφοδος της παγκοσμιοποίησης. Εξ αυτού του λόγου ήταν και αδύνατον και στη πολιτική εξουσία της τότε εποχής να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα που απαιτούσαν και νέες σχέσεις εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολιτικούς και την αγορά κάτω από μια διευρυμένη σκέπη επιλογών που θα έδιναν φτερά σε ένα ψύχραιμης διάθεσης, συνεπή και αποτελεσματικό διεθνή ρόλο.

Αλλά, εκείνη την κρίσιμη στιγμή η πολιτική ηγεσία της τότε εποχής – με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις- προτίμησε να επενδύσει τα κέρδη από την βαλκανική επιχειρηματική διείσδυση στον ελληνικό μικρόκοσμο της κομματικής μιζέριας με αναπτερωμένα τα μπαϊράκια…

Μετά ήρθαν τα μνημόνια αλλά το κακό είχε γίνει … Απλώς, τα ισχυρότερα συμφέροντα των Ευρωπαίων εταίρων βρήκαν την ευκαιρία να τελειώσουν την έτσι και αλλιώς ασθενική ελληνική θέση. Το τέλος δεν άργησε να έρθει. Ένα μικρό επιχειρηματικό θαύμα δεν βρήκε καμία υποστήριξη στο εσωτερικό της χώρας – λες και δεν αφορούσε κανένα!

Και όμως η ελληνική επιχειρηματική διείσδυση στην Βαλκανική ενδοχώρα θα μπορούσε να ζήσει – υπό προϋποθέσεις- γενιές και γενιές Ελλήνων και να δημιουργήσει (ξανά) μια εξωστρεφή αστική τάξη με θάρρος και γενναιότητα!