Γρ. Νικολόπουλος

Για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις χρειάζονται λεφτά, και λεφτά (αν δεν έχεις δικό σου νόμισμα να τυπώνεις) έχεις από τρεις πηγές: τις επιδοτήσεις, τα δανεικά και τις εξαγωγές (στις εξαγωγές συμπεριλαμβάνεται ο τουρισμός). Στην περίπτωσή μας, οι επιδοτήσεις είναι λίγες, σχεδόν μηδενικές, δάνεια μας δίνουν μόνο οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και όχι οι αγορές και οι εξαγωγές μας είναι πενιχρές, με εξαίρεση τον τουρισμό που φέρνει κάποια λεφτά και μπορεί να φέρει ακόμη περισσότερα. Με λίγα λόγια, τα λεφτά σήμερα δεν φτάνουν για την ανάπτυξη, ενώ είναι αμφίβολο αν φτάνουν και για την επιβίωσή μας στο σημερινό βιοτικό επίπεδο ή αν θα αναγκαστούμε να πέσουμε χαμηλότερα. 

Kι εδώ έρχεται μια κυβέρνηση η οποία λέει με ειλικρίνεια ότι δεν θέλει να επιβαρύνει περισσότερο τις αδύναμες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού, ότι- αντίθετα- θέλει να τις ενισχύσει και ότι θα προσπαθήσει να πιάσει τους φοροφυγάδες και να μεταφέρει περισσότερο βάρος στους πλούσιους για να επιτύχει την ελάφρυνση του βάρους από τους φτωχούς. 
Το σχέδιο ακούγεται λογικό, όμως από την άλλη μεριά έχεις τους δανειστές που λένε ότι δεν έκανες όσα έπρεπε να έχεις ήδη κάνει (οι προηγούμενες κυβερνήσεις) και γι’ αυτόν τον λόγο δεν σε πιστεύουμε ότι θα τα κάνεις τώρα. Σου λένε επίσης ότι επειδή ήδη έχεις ανακοινώσει παροχές -δηλαδή βέβαιο έξοδο- ενώ τα έσοδα είναι αβέβαια (αν συλληφθεί η φοροδιαφυγή, θα εισπραχθούν, αλλά αυτό δεν είναι σίγουρο), δεν σου δίνουμε άλλη πίστωση, ενώ παράλληλα σου ζητάνε να ξεχάσεις όλες τις υποσχέσεις σου και την οικονομική πολιτική που θέλεις να ακολουθήσεις και να πάρεις όλα τα σκληρά μέτρα που δεν πήρανε οι προηγούμενοι. Σου λένε δηλαδή ότι δεν σε πιστεύουν επειδή οι προηγούμενοι τους κορόιδευαν. Κατανοητό. Αυτό άλλωστε είναι το ζήτημα σε αυτή τη διαπραγμάτευση.

Το ερώτημα, όμως, είναι -αν υποθέσουμε ότι θα τα καταφέρουμε και θα μας δώσουν χρήματα να συνεχίσουμε- πώς μπορούμε να περάσουμε στην ανάπτυξη. 

Το κακό είναι ότι, εφόσον δεν έχουμε παραγωγή, για κάθε μονάδα που ανεβαίνει ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας, αυτό μεταφράζεται σε εισαγωγές και αντίστοιχα σε έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών. Τα λεφτά που μπαίνουν δηλαδή από τη μία πόρτα βγαίνουν από την άλλη. Αυτό θα αλλάξει αν τα λεφτά που έρχονται στη χώρα με τον τουρισμό και τις εξαγωγές είναι περισσότερα από αυτά που βγαίνουν με τις εισαγωγές. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να ενισχυθεί η εγχώρια παραγωγή ώστε να υπάρχουν ελληνικά προϊόντα που θα αντικαταστήσουν τα εισαγόμενα. Τώρα εισάγουμε σχεδόν τα πάντα ακόμη και τα σουβλάκια και τις πατάτες που τρώμε στα σουβλατζίδικα. 

Δυστυχώς η ανάπτυξη, δηλαδή η αληθινή ανάπτυξη που δεν μεταφράζεται αυτόματα σε έλλειμμα του εξωτερικού ισοζυγίου, δεν μπορεί να έρθει με την τόνωση της εγχώριας ζήτησης. Πρέπει αναγκαστικά να έρθει από παραγωγικές επενδύσεις κεφαλαίων ελληνικών και ξένων που θα έρθουν από το εξωτερικό. Για να γίνει όμως αυτό απαιτείται άμεσος περιορισμός της γραφειοκρατίας και ένα πολύ ευνοϊκό για τις επενδύσεις και σταθερό για δεκαετίες φορολογικό σύστημα. Αυτό θα πρέπει να είναι το πρώτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης -και οποιασδήποτε ελληνικής κυβέρνησης-, κάτι που ούτε έχουμε δει, ούτε  έχουμε ακούσει. Αντίθετα, ακούμε ακόμη για παροχές, για προσλήψεις στο Δημόσιο, για αυξήσεις, για κυνήγι μαγισσών, για σκάνδαλα κ.λπ.

Το σχέδιο λοιπόν -είτε μείνουμε στο ευρώ, είτε φύγουμε «φιλικά», όπως μας συστήνουν ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν και ο Αλαν Γκρίνσπαν- πρέπει να αφορά ένα απλό φορολογικό σύστημα που να ευνοεί υπερβολικά τις παραγωγικές επενδύσεις και να εξασφαλίζει θέσεις εργασίας και λεφτά στο εσωτερικό. Παράλληλα βέβαια με την αποδοχή του γεγονότος ότι ο τουρισμός πρέπει να προστατευτεί ως κόρη οφθαλμού και να αναπτυχθεί στο έπακρο διότι αυτή τη στιγμή είναι το μόνο βέβαιο έσοδο που έχουμε. Το να πετύχουμε να πάρουμε νέα δανεικά και αγύριστα και αν θα μας δανείσει ο Αμερικανός, ο Κινέζος ή ο Ρώσος είναι εντελώς αδιάφορο. Γιατί κι αυτοί να μας δανείσουν, στα ίδια θα καταλήξουμε πολύ σύντομα αν δεν αλλάξουμε μοντέλο λειτουργίας και νοοτροπία.