Γρ. Νικολόπουλος

Η εμπιστοσύνη των ξένων στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας είχε κλονιστεί πριν από 12 χρόνια, ενώ η τελευταία έκδοση τριακονταετούς ομολόγου είχε γίνει έναν χρόνο πριν από την έναρξη της κρίσης, το 2008. Υπό αυτές τις συνθήκες, δικαίως πανηγυρίζει ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας για την πετυχημένη έκδοση του 30ετούς ομολόγου μετά από τόσα χρόνια.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τους τραπεζικούς και τους επιχειρηματίες, το ενδιαφέρον των ξένων για την ελληνική αγορά παραμένει ισχυρό και αναμένεται ότι αν και όταν ξεμπλέξουμε από την πανδημία, το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον θα μεταφραστεί σε ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης. Στην κατεύθυνση αυτή συνηγορεί και το κλίμα αισιοδοξίας που επικρατεί στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, καθώς η πρωτοφανής παροχή ρευστότητας απ’ όλες τις κεντρικές τράπεζες συντηρεί τις ανοδικές τάσεις στα χρηματιστήρια και στις αγορές εμπορευμάτων, μετάλλων, πρώτων υλών κ.λπ. Φαίνεται ότι κανείς δεν φοβάται πια την εκδήλωση πληθωρισμού, αλλά δεν είναι λογικό αυτό. Με την αύξηση του χρήματος που κυκλοφορεί, ο πληθωρισμός θα εκδηλωθεί αργά ή γρήγορα με τη μια μορφή ή την άλλη.

Καταρχάς, αναμένεται ότι το ασταμάτητο τύπωμα χρήματος θα δημιουργήσει πληθωρισμό αξιών και όχι πληθωρισμό τιμών. Μπορεί δηλαδή να μην ανεβαίνουν οι τιμές των καταναλωτικών ειδών και να μην επηρεάζεται σημαντικά η αγοραστική δύναμη του καλαθιού των νοικοκυριών, όμως ανεβαίνουν όλες οι αξίες, δηλαδή οι αξίες των επιχειρήσεων, των ακινήτων, των πρώτων υλών. Και καθώς οι περισσότερες επιχειρήσεις στον κόσμο υποφέρουν από την πανδημία και οι τιμές των μετοχών τους βρίσκονται σε χαμηλά σε σχέση με το παρελθόν επίπεδα, αλλά και σε σχέση με τα κέρδη που εκτιμάται ότι θα βγάλουν στο μέλλον όταν η πανδημία ξεπεραστεί, αναμένεται να δούμε τις αξίες των εταιρειών της πραγματικής οικονομίας, που σήμερα είναι βυθισμένες, να αποκαθίστανται. Αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια είναι ότι οι τιμές των μετοχών των εταιρειών τεχνολογίας βρίσκονται σε αδιανόητα υψηλά επίπεδα -και η διάθεση των επενδυτών για τέτοιου είδους επενδύσεις φαίνεται να παραμένει ισχυρή- και παράλληλα οι τιμές των εταιρειών της «πραγματικής» οικονομίας βρίσκονται πολύ χαμηλά. Ομως λόγω στάθμισης των δεικτών των χρηματιστηρίων με βάση τις κεφαλαιοποιήσεις, οι δείκτες βρίσκονται ψηλά εξαιτίας των κολοσσιαίων εταιρειών τεχνολογίας παρά τις χαμηλές τιμές των βιομηχανικών μετοχών. Η διαφορά αυτή στις αποτιμήσεις μεταξύ τεχνολογικών και βιομηχανικών / «πραγματικών» μετοχών αναμένεται ότι θα περιοριστεί υπέρ των δεύτερων. Στο Ελληνικό Χρηματιστήριο το ενδιαφέρον είναι προς το παρόν πολύ περιορισμένο. Η αγορά ήταν πάντα ρηχή και παραμένει πολύ ρηχή, με ελάχιστους επενδυτές να δραστηριοποιούνται. Αυτό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο, κάποιοι ιδιώτες μεγαλοεπενδυτές να προηγούνται στις τοποθετήσεις κεφαλαίων στο Ελληνικό Χρηματιστήριο και το φυσικό επακόλουθο είναι αν υπάρξει ρυθμός ανάπτυξης και δημιουργία εισοδημάτων μετά την πανδημία να αρχίσουν να τοποθετούνται σταδιακά και κάποιοι μικροεπενδυτές. Ο φόβος του πληθωρισμού μπορεί να επιταχύνει αυτές τις τοποθετήσεις μικρών αποταμιευτών στο Χρηματιστήριο, αν νιώσουν ασφάλεια και εφόσον οι αποδόσεις των καταθέσεων είναι αρνητικές ή μηδενικές. Θα τοποθετήσουν δηλαδή μέρος των αποταμιεύσεών τους σε μετοχές ελπίζοντας σε κάποια απόδοση που δεν τη βρίσκουν στις τραπεζικές καταθέσεις και προκειμένου να προστατεύσουν τα χρήματά τους από τον πληθωρισμό που αργά ή γρήγορα θα επανεμφανιστεί.

Εφόσον οι εμβολιασμοί καλύψουν τους ηλικιωμένους και τις ευπαθείς ομάδες εγκαίρως και πετύχουμε περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας, το καλοκαίρι μπορούμε να ελπίζουμε ότι ακόμη κι αν ο ιός ξαναφουντώσει από το φθινόπωρο δεν θα χρειαστεί να επαναληφθούν τα lockdown και η οικονομία θα λειτουργεί κανονικά. Δεδομένου ότι οι διεθνείς οργανισμοί προεξοφλούν ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης των οικονομιών, μπορούμε να ελπίζουμε πως και η ελληνική οικονομία θα κινηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα από το άνοιγμά της τον Μάιο και στη συνέχεια.