Γιώργος Δ. Ανδρέου

Η φετινή επέτειος σημαδεύτηκε από δύο ευχάριστα γεγονότα, ιστορικής σημασίας. Το πρώτο η οριστικοποίηση της νικηφόρας πορείας της μάχης της χώρας μας με την πανδημία, που σηματοδοτεί η σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα και το δεύτερο η απόφαση της Ευρωπαϊκής οικογένειας να στηρίξει επιθετικά και γενναιόδωρα την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη των χωρών μελών της. Ιδιαίτερα μάλιστα και προνομιακά τη χώρα μας με ποσοστό βοήθειας και στήριξης, υπερδιπλάσιο της συμμετοχής της στο Ευρωπαϊκό ΑΕΠ. Εθνική ανακούφιση και από τα δύο.

Επειδή όμως:

• σε λίγες μέρες θα οριστικοποιηθεί το ύψος και οι γενικοί όροι χρησιμοποίησης αυτής της τεράστιας Ευρωπαϊκής οικονομικής ενίσχυσης και θα πρέπει να αρχίσει η απορρόφησή των κονδυλίων με στόχο την , κατά το δυνατόν, ταχύτερη ανάκαμψη της οικονομίας της χώρας.
• ιστορικά η διάθεση, η απορρόφηση και η διαχείριση των κατά καιρούς ευρωπαϊκών οικονομικών πακέτων έχει υπάρξει από προβληματική έως αμαρτωλή,
• οι συνθήκες στη χώρα και στην υφήλιο είναι πρωτόγνωρα ιδιαίτερες και οι απειλούμενες οικονομικές συνέπειες από την πανδημία τρομακτικές και ,
• αυτά ειδικά τα χρήματα πρέπει να πιάσουν τόπο,
• είναι σκόπιμες κάποιες σκέψεις και επισημάνσεις.

Το θέμα έχει πολλές παραμέτρους:

• Πρώτη , κύρια, κορυφαία και κρίσιμη είναι η βασική Κυβερνητική, απόφαση για την κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής της ανάπτυξης. Αν και σε γενικές γραμμές η απόφαση των Οργάνων της ΕΕ θα περιέχει τις γενικές αρχές, τους στόχους, τους τομείς και τους περιορισμούς, απαιτείται ξεκαθάρισμα και εθνική εξειδίκευση. Με απλά λόγια ποιες θα είναι οι Κυβερνητικές επιλογές για το που θα κατευθυνθούν τα χρήματα, ποιοι τομείς της οικονομίας θα ενισχυθούν και πως. Η απόφαση αυτή πρέπει να έχει ήδη ληφθεί.
• Έπεται ο σχεδιασμός και η οργάνωση της απορρόφησης , με διαδικασίες , όργανα, όρους, κανόνες και προϋποθέσεις.
• Σημαντική παράμετρος είναι οι δικαιούχοι. Δημόσιοι και Ιδιωτικοί φορείς. Τα προσόντα, οι προδιαγραφές, οι περιορισμοί, οι εξαιρέσεις, οι αποκλεισμοί.
• Εξ ίσου σημαντικές είναι οι δομές και τα όργανα που θα διαχειριστούν την ενίσχυση, από το ψηλότερο κυβερνητικό επίπεδο μέχρι κάτω στον τελευταίο Δήμο και Περιφερειακή Ενότητα.
• Και βεβαίως τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν τα όργανα και τις δομές . Όχι μόνο από άποψη προσόντων, εμπειρίας και ικανότητας, αλλά και από την άποψη της έξωθεν καλής μαρτυρίας.

Για τον πρόεδρο της Κυβέρνησης, αυτό είναι το δεύτερο ραντεβού του με την ιστορία σε λίγο μάλιστα χρόνο. Η Ιστορία κατέγραψε ήδη και τον πίστωσε με την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας. Μένει να καταγράψει, θετικά, και να του πιστώσει, και την επιτυχία της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης που δημιούργησε η πανδημία. Αποκλειστικά δική του η ευθύνη.
Οφείλει όμως , και δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία πως το επιθυμεί, να εξακολουθήσει να στοχεύει ψηλά, κάνοντας αυτό που έκανε με επιτυχία στην υγειονομική κρίση:

• Να θέσει τους εθνικούς στόχους, με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον και το μέλλον της χώρας. Μακριά από λαϊκισμούς και μικροσυμφέροντα.
• Να θεσμοθετήσει διαυγείς διαδικασίες και να «στήσει» γρήγορα τις αναγκαίες δομές, που θα λειτουργούν με αποτελεσματικότητα, ταχύτητα, ασφάλεια, αντικειμενικότητα, αξιοκρατία και ήθος.
• Να περιορίσει τη γραφειοκρατία, που καταβροχθίζει το χρόνο. Η χώρα επείγεται.
• Να μην επιτρέψει να ανοίξουν «μαγαζιά» που θα πουλάνε κρατικές ενισχύσεις.
• Να επιλέξει πρόσωπα που θα ηγηθούν και θα τρέξουν το σύστημα, με τα δοκιμασμένα ήδη κριτήρια των επιλογών του. Ικανότητα, Γνώση, Εμπειρία, Αξιοκρατία, Τιμιότητα. Να επιβάλλει να γίνουν ανάλογες επιλογές σε όλα τα επίπεδα των σχετικών δομών. Τσιόρδες υπάρχουν πολλοί στη χώρα.

Αν η διαχείριση, Κυριάκο, είναι και φαίνεται διαυγής και τίμια, θα πετύχει σίγουρα.

Δεν υπάρχουν περιθώρια για τα ίδια λάθη. Δεν πρέπει, όπως έγινε στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν να:

• κατασπαταληθούν άλλα χρήματα σε καταναλωτικές δαπάνες, από τις οποίες πλούτισαν πολλοί.
• να επανέλθει δριμύτερη , όπως ευελπιστούν μερικοί αμετανόητοι νοσταλγοί , η ευδαιμονία της σπάταλης ζωής και η ραστώνη που κυριάρχησαν, σε βάρος του εκσυγχρονισμού των δομών, των υποδομών και των μεταρρυθμίσεων, θεσμικών και ουσιαστικών, που υστέρησαν.
• Να αναπτυχθεί ασύδοτα ο δημόσιος τομέας με άχρηστες υποδομές και διορισμούς, όταν υστερούν οι υποδομές προστασίας της υγείας, της ασφάλειας και της εθνικής ακεραιότητας.
• Να υστερήσει η πραγματική και η υγιής ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα και ο προσανατολισμός του σε σύγχρονες δραστηριότητες που παράγουν απασχόληση και πλούτο, που διαχέεται στην κοινωνία και κινεί την οικονομία.
• Να εξακολουθεί να υστερεί ειδικά ο πρωτογενής τομέας σε βαθμό τέτοιο που να κινδυνεύει η χώρα να μην έχει επισιτιστική επάρκεια επιβίωσης, εξαρτώμενη από εισαγωγές.
• Να συνεχιστεί η αρρωστημένη νοοτροπία και ο προσανατολισμός των νέων που «ξανακύλησαν» τα χρόνια που πέρασαν στο όνειρο της δημοσιοϋπαλληλίας.
• Να επιδοτούνται οριζόντια έχοντες και μη έχοντες ανάγκη.

Τα χρήματα αυτά πρέπει να πιάσουν τόπο.

Αν και ανώφελο, είναι εν τέλει ανάγκη να υπενθυμίζεται, συχνά πυκνά, η Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και τα θετικά αποτελέσματα, η ορατή ωφέλεια, από την ένταξη της χώρας μας στην Ενωμένη Ευρώπη. Φτάνει να αναρωτηθούμε τι θα γινόταν αν δεν συμμετείχαμε στην Ευρωπαϊκή οικογένεια. Είναι ανώφελο γι αυτούς που δεν θέλουν, αρνούνται και αδυνατούν, κολλημένοι σε παρωχημένες ιδεοληψίες, να αποδεχθούν το μέγεθος της επιτυχίας του 1979 και τη χθεσινή του συνέχεια. Για τη χώρα και τους πολίτες της. Ακόμα και τώρα που είναι άμεσα και ορατά τα αποτελέσματα οι μεμψίμοιροι δεν μπορούν να κάνουν άλλο από το να μεμψιμοιρούν. Έστω και αν κατά καιρούς χρειάστηκε, όχι μόνο να βάλουν νερό στο κρασί τους για να το πιούν ευκολότερα, αποδεχόμενοι και εκμεταλλευόμενοι τη θέση της χώρας στην καρδιά της Ευρώπης, αλλά και να το ρουφήξουν μονορούφι ανέρωτο, χωρίς δισταγμό, απολαμβάνοντας τη διαχείριση των εθνικών και οικονομικών πλεονεκτημάτων που δίνει η θέση αυτή. Καλά είναι, σκέφτονται προφανώς, τα ευρωπαϊκά χρήματα και η Εθνική Ασφάλεια για την οποία αγωνίστηκαν κάποιοι άλλοι σθεναρά και επίμονα, μόνο αν τα διαχειριζόμαστε εμείς.

Η παράμετρος όμως αυτή δεν πρέπει να αποτελέσει φρένο στην εθνική προσπάθεια, γιατί οι αμετανόητοι μέρα με τη μέρα περιθωριοποιούνται και η κοινωνία συμμετέχει ενεργά.

Ο Γιώργος Δ. Ανδρέου είναι Δικηγόρος