Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Την ώρα που αρχίζει και γίνεται κουβέντα και από ένα κομμάτι της Αριστεράς για μια εναλλακτική διακυβέρνηση η οποία δεν θα είναι θεωρητική αλλά υλοποιήσιμη, έχει ιδιαίτερη σημασία να γίνει η σωστή διάγνωση των περιορισμών αλλά και των πιθανών ευκαιριών που υπάρχουν στον ευρωπαϊκό χώρο. Διότι, απ’ ό,τι φαίνεται, πολλές φωνές και σε αυτόν τον πολιτικό χώρο συμφωνούν ότι οι λύσεις θα πρέπει να αναζητηθούν στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Το πρόβλημα, όμως, με τις αποφάσεις των Ευρωπαίων είναι ότι αποδεικνύονται συστηματικά κατώτερες των περιστάσεων. Η πρόσφατη συμφωνία για την Ελλάδα στο Eurogroup χαιρετίστηκε…. παγκοσμίως ως ανεπαρκής. Το ζήτημα δεν είναι ότι οι αποφάσεις είναι ελλιπείς αλλά ότι κινούνται συστηματικά στη λάθος κατεύθυνση. Δεν είναι ότι οι Ευρωπαίοι κάνουν μικρά και ανεπαρκή βήματα, αλλά ότι έχουν χαράξει λάθος πορεία.

Αν, λοιπόν, η Ευρώπη κινείται σε λάθος κατεύθυνση, τι προοπτικές υπάρχουν για την Ελλάδα να αλλάξει τα δεδομένα;
Αλλωστε όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών είχαν ως βασικό στοιχείο της πολιτικής τους ότι ακολουθούν τους εταίρους με την ελπίδα ότι αργά ή γρήγορα η Ευρώπη θα πραγματοποιήσει την περίφημη «στροφή της πολιτικής», οπότε θα επωφεληθεί και η Ελλάδα.

Μετράμε, όμως, ήδη δύο κυβερνήσεις που χάθηκαν περιμένοντας αυτή την «ευρωπαϊκή στροφή», ενώ το πιθανότερο είναι ότι και η σημερινή θα δοκιμαστεί σκληρά το επόμενο διάστημα από τις συνέπειες των σκληρών μέτρων στην κοινωνία.

Ο μεγαλύτερος περιορισμός σήμερα είναι η στάση της Γερμανίας, για λόγους καθαρά οικονομικούς. Η ρητορική της γερμανικής πλευράς είναι ότι οι ελλειμματικές χώρες θα πρέπει να ακολουθήσουν το γερμανικό παράδειγμα, να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους ώστε να εξάγουν περισσότερο και να μειώσουν τα ελλείμματα του δημόσιου τομέα για να ξεπληρώσουν τα χρέη τους. Στο όνομα της ρητορικής αυτής εφαρμόζονται οι πολιτικές που μειώνουν τους μισθούς και ξηλώνουν το Κράτος Πρόνοιας.

Στην πραγματικότητα, αυτό που υποτίθεται ότι θέλει η Γερμανία είναι αδύνατον με το σημερινό μοντέλο. Γιατί σημαίνει ότι η Ελλάδα και οι άλλες ελλειμματικές χώρες θα πρέπει να εξάγουν περισσότερο στη Γερμανία, ενώ αντιστρόφως η Γερμανία θα πρέπει να μειώσει τις εξαγωγές της στην ευρωζώνη. Και όχι μόνον αυτό, αλλά η Γερμανία θα πρέπει να χρηματοδοτήσει τις άλλες χώρες για να κερδίσουν ανταγωνιστικότητα σε βάρος της!

Η λύση αυτή προτείνεται από αρκετούς οικονομολόγους και πολιτικούς, και πέρα από λογική και εφαρμόσιμη είναι και απολύτως συμφέρουσα για τη Γερμανία. Σε μια περισσότερο ισορροπημένη ευρωζώνη θα έχει πολύ καλύτερες πιθανότητες να αντεπεξέλθει στον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ και, κυρίως, την αναδυόμενη Κίνα.

Ομως, οι λογικές προτάσεις απορρίπτονται καθώς επικρατεί ένα είδος «οικονομικού εθνικισμού», στο πλαίσιο του οποίου οι ελλειμματικές χώρες εξουθενώνονται ώστε να αποτελέσουν μια ενδοχώρα χαμηλού κόστους, που παρέχει πλουτοπαραγωγικές πηγές και εργασία σε χαμηλό κόστος.

Η πολιτική αυτή, όμως, ισοδυναμεί με οικονομική επίθεση, θύμα της οποίας δεν είναι μόνο η Ελλάδα, αλλά συνολικότερα η περιφέρεια, ενώ απώλειες σημειώνουν και μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία.

Επομένως, για να ανασχεθεί η οικονομική επίθεση που δέχεται η Ελλάδα και οι άλλες χώρες της περιφέρειας, θα πρέπει να αναζητηθούν ευρωπαϊκές συμμαχίες πέρα από τους παραδοσιακούς περιορισμούς και τις αγκυλώσεις.

Αναδημοσίευση απο την εφημερίδα Πρώτο Θέμα