Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Ε άν δεν παρουσιαστεί -και μάλιστα σύντομα- κάποια προοπτική εξόδου από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και ένα συγκεκριμένο σχέδιο για ανάπτυξη της οικονομίας, το πιθανότερο είναι ότι μια κρίσιμη μάζα πολιτών, αλλά και οργανωμένων ομάδων θα αρχίσει να πιέζει για έξοδο από το ευρώ. Η παραίνεση «κάντε υπομονή 10 χρόνια για να λύσετε τα προβλήματά σας», την οποία εμμέσως διατυπώνουν εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών και διάφοροι οικονομολόγοι, σύντομα δεν θα πείθει.

Είναι αλήθεια ότι η έξοδος από το ευρώ θα είχε τεράστια κόστη και πιθανότατα καταστροφικές συνέπειες. Με δεδομένες τις χρόνιες και θεσμικές αδυναμίες όλων των ελληνικών «συστημάτων» (πολιτικό, επιχειρηματικό, συνδικαλιστικό, μιντιακό κ.λπ.), είναι αμφίβολο ότι η διαχείριση των πλεονεκτημάτων που έχει ένα εθνικό νόμισμα (ευελιξία) θα κατάφερνε να υπερκαλύψει τα μειονεκτήματα.

Επιπλέον, ο κίνδυνος για πολιτική απομόνωση -πέραν της οικονομικής- είναι ιδιαίτερα σημαντικός για μια χώρα όπως η Ελλάδα που αντιμετωπίζει διαχρονικά αρκετά εθνικά θέματα, όπως οι σχέσεις με την Τουρκία.

Επίσης, η απόφαση για κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να ληφθεί μονομερώς, διότι θα προκαλούσε ζημιά στους εταίρους -ίσως διάλυση του ευρώ- και θα έθετε σε αμφισβήτηση την υποχρέωση αλληλεγγύης με βάση την οποία στηρίζεται η Ελλάδα (όσο... στηρίζεται και με όλες τις παρενέργειες). Το ίδιο ισχύει και για οποιαδήποτε άλλη απόφαση, η οποία θα είχε αντίκτυπο στους εταίρους (όπως η μονομερής άρνηση πληρωμής).

Από την άλλη πλευρά, η παραμονή στο ευρώ προϋποθέτει την άσκηση μιας πολιτικής (του «μνημονίου») η οποία έχει αποδειχτεί όχι μόνο επώδυνη, αλλά και ατελέσφορη.

Μπορεί να έγιναν πολλά, σοβαρά και θεμελιώδη λάθη στην εφαρμογή της πολιτικής από την κυβέρνηση, αλλά αυτό δεν αλλάζει την ουσία: η πολιτική του μνημονίου βασίζεται ακριβώς στη δημιουργία ύφεσης ώστε να πέσουν οι αμοιβές και οι τιμές και, έτσι, η οικονομία να γίνει -υποτίθεται- ανταγωνιστική. Τελικά, είναι παρενέργεια η ύφεση ή «εργαλείο» της πολιτικής του μνημονίου; Το αδιέξοδο γίνεται απόλυτο επειδή δεν υπάρχουν συμπληρωματικές πολιτικές που θα απαλύνουν τις συνέπειες και θα δώσουν διεξόδους. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με επενδύσεις, αλλά και με χρηματοδότηση μιας ισχυρής κοινωνικής προστασίας για να μη διαβρωθεί ανεπανόρθωτα ο κοινωνικός ιστός.

Εάν δεν υπάρξουν αυτές οι προϋποθέσεις, πολύ σύντομα η αντοχή της κοινωνίας θα εξαντληθεί και θα ενισχυθεί ένα κύμα αντίδρασης απέναντι όχι μόνο στο ευρώ, αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα. Και κάτι τέτοιο θα αλλάξει -καταστροφικά- τον στρατηγικό προσανατολισμό της χώρας.

Αναδημοσίευση από το Πρώτο Θέμα