Δεν υπάρχει επιστροφή, η «κανονικότητα» άλλαξε για πάντα
papageorgiou

Γ. Χ. Παπαγεωργίου

Δεν υπάρχει επιστροφή, η «κανονικότητα» άλλαξε για πάντα

Η πανδημία ανέδειξε με δραματικό τρόπο μερικές απλές αλήθειες, οι οποίες θάβονται συστηματικά τα τελευταία χρόνια κάτω από ένα βουνό μύθων και ιδεολογημάτων γύρω από την αποτελεσματικότητα της αγοράς και τα προβλήματα του Κράτους.

Φάνηκε τώρα πόσο σημαντικά είναι τα δημόσια αγαθά και ο δημόσιος χώρος, έννοιες που πολεμήθηκαν συστηματικά τις τελευταίες δεκαετίες στο όνομα της αγοράς, της υπερκατανάλωσης και της υπερσυσσώρευσης κερδών.

Τη στιγμή της κρίσης, όμως, οι πραγματικές αξίες έρχονται στην επιφάνεια και συνειδητοποιούμε όλοι τι στ’ αλήθεια είναι σημαντικό. Τι «μετράει» στη ζωή.

Βιώνουμε την αξία της δημόσιας περίθαλψης και το κόστος της υποβάθμισής της, ενώ βγαίνουμε στα μπαλκόνια να χειροκροτήσουμε τους επαγγελματίες της Υγείας που δίνουν τη μάχη με την ασθένεια.

Όμως ακριβώς οι νοσηλεύτριες και οι καθαρίστριες ανήκουν στα πιο κακοπληρωμένα επαγγέλματα (αλλά και τους αφοσιωμένους γιατρούς του ΕΣΥ δεν τους λες και προνομιούχους), παρόλο που η δουλειά τους κάνει τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο. Η διαφορά ανάμεσα στις αμοιβές τους και σε εκείνες κάποιων «γκόλντεν μπόι» του χρηματοπιστωτικού τομέα, για παράδειγμα είναι χαοτική, σύμφωνα με τον καταμερισμό που κάνει ο νεοφιλελεύθερος κατιταλισμός.

Το ζήτημα έχει ασφαλώς μια ηθική διάσταση, αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Γίνεται σαφές με πραγματιστικούς όρους ότι δεν μπορείς να αφήσεις την αγορά και το κέρδος να ρυθμίζει το δημόσιο συμφέρον γιατί τελικά το σύστημα δεν λειτουργεί αποτελεσματικά. Και την κρίσιμη στιγμή είμαστε όλοι ακάλυπτοι. Προνομιούχοι και μη.

Γίνεται φανερό ότι ουδείς μπορεί να ζήσει καλά ως μονάδα σε μια κοινωνία που δεν παρέχει καλή δημόσια περίθαλψη, ελευθερία, κοινωνική ευημερία, μέσα σε υγιές και ισορροπημένο φυσικό περιβάλλον.

Κλείσιμο
Τις τελευταίες δεκαετίες, όμως, οι ανισότητες αυξάνονται, η οικονομική ισορροπία διαταράσσεται από διαδοχικές κρίσεις, το περιβάλλον καταστρέφεται, ενώ το βιοτικό επίπεδο της μεσαίας τάξης στον ανεπτυγμένο κόσμο υποβαθμίζεται.

Τώρα που η πανδημία έκλεισε τη μισή ανθρωπότητα στα σπίτια της, απειλείται μια στις τρεις θέσεις εργασίας και έρχεται μια άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση, όλοι βασίζονται στο Κράτος, το οποίο επί δεκαετίες ήταν υπό διωγμό.

Μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις δέχονται τεράστια ποσά ως κρατική ενίσχυση, κάποιοι κολοσσοί πιθανόν θα κρατικοποιηθούν, ενώ και εκατομμύρια εργαζόμενοι πληρώνονται πλέον από το δημόσιο σε όλο τον κόσμο.

Είναι φανερό ότι ο κόσμος άλλαξε μέσα σε μερικές ημέρες και οι καταστάσεις που διαμορφώθηκαν δεν επιτρέπουν μια επιστροφή στα προηγούμενα. Υπάρχει μια νέα κατάσταση η οποία οδηγεί σε μια αδιαμόρφωτη ακόμα νέα «κανονικότητα», με καινούργια οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και ιδεολογικά δεδομένα.

Η πρόσφατη ιστορία, όμως, δείχνει ότι παρόλο που σε περιόδους κρίσης αναδεικνύονται τα προβλήματα και οι στρεβλώσεις, δεν ακολουθούν πάντα θετικές αλλαγές.

Το μεγάλο κραχ του 2008, για παράδειγμα, ανέδειξε τα προβλήματα στη λειτουργία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος και προς στιγμήν δημιουργήθηκε μια δυναμική για μεγάλες αλλαγές, για μεταρρυθμίσεις που θα βελτίωναν την αποτελεσματικότητα και θα μείωναν την εξάρτηση της οικονομίας από ένα ασταθή και αδηφάγο τραπεζικό κλάδο, ο οποίος είναι επικυρίαρχος σε όλη την οικονομία.

Όλα αυτά όμως υποχώρησαν μπροστά στην αδράνεια του συστήματος και τελικά ελάχιστα άλλαξαν επί της ουσίας . Τελικά το χρηματοπιστωτικό σύστημα βγήκε ισχυρότερο και η μεγάλη φούσκα που έσκασε το 2008… ξαναφούσκωσε και έγινε μεγαλύτερη.

Σήμερα, το ζήτημα είναι ακριβώς να μην επιστρέψουμε στα ίδια, ούτε να αφεθούν οι εργαζόμενοι και η κοινωνία απροστάτευτοι στις θηριώδεις δυνάμεις της οικονομικής καταστροφής οι οποίες έχουν τεθεί σε κίνηση.

Δεν υπάρχει κάποια νομοτέλεια για το πώς θα είναι η νέα πραγματικότητα.

Εξαρτάται από τους συσχετισμούς που θα διαμορφωθούν και τις αποφάσεις που θα ληφθούν. Μπορεί να πάμε σε μια δικαιότερη κοινωνία ή σε ένα αυταρχικό καπιταλισμό. Μπορούμε να πάμε μπροστά ή πίσω.

Πρέπει να επαναξιολογηθούν οι προτεραιότητες, με έμφαση στα δημόσια αγαθά, στην κοινωνική ευημερία και σε μια ισορροπημένη σχέση με το περιβάλλον. Και τούτο απαιτεί κοινωνική και πολιτική διεκδίκηση.

Διαφορετικά οι δυνάμεις της αδράνειας θα μας πάνε ακόμα πιο πίσω.
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ειδήσεις Δημοφιλή Σχολιασμένα
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ