Φώφη Γιωτάκη

Δύο χρόνια μετά την πανδημία πολλά νοικοκυριά -ακόμη και τα πλέον αισιόδοξα για την έκβαση της γενικότερης μάχης μέσα στο 2022- δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι θα απαλλαγούν σύντομα από το εκρηκτικό μίγμα της πανδημίας και των αυξήσεων στην ενέργεια.

Ότι -παρά τις προβλέψεις των ειδικών- θα «σβήσει» στο άνοιγμα της άνοιξης η Όμικρον κι ότι θα υπάρξουν αποτελεσματικές παρεμβάσεις από την κυβέρνηση για την στήριξη των εισοδημάτων τους. Ότι δεν θα δουν για παράδειγμα μέσα στο Γενάρη νέες αυξήσεις στις τιμές των βασικών αγαθών. Ότι η επίσκεψη ή η ηλεκτρονική παραγγελία στα σούπερ μάρκετ δεν θα τα αναγκάζει κάθε φορά να κόβουν βασικά προϊόντα από το καρότσι τους. Ότι οι μισθοί που μπαίνουν στα σπίτια τους θα φτάνουν για όλα όσα είχαν υπολογίσει ότι θα μπορούν να καταναλώνουν σε μηνιαία βάση.

Είναι – σε κάθε περίπτωση- θετικό το σενάριο που περιγράφουν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη και δη του οικονομικού επιτελείου ότι «θα εκπλαγούμε θετικά το 2022 από τη δυναμική της οικονομίας παρά το πρόβλημα του πληθωρισμού». Είναι όμως έτσι; Και με ποιες (και πότε) παρεμβάσεις θα στηριχθούν στην πράξη πολίτες και νοικοκυριά που επλήγησαν και πλήττονται ακόμη από την επιδημιολογική κρίση; Αρκούν οι υποσχέσεις για την αναχαίτιση των κακών σεναρίων;

Είναι πασιφανές ότι οι καθυστερήσεις και οι αναβολές ως προς τη λήψη αποφάσεων βλάπτουν τα εισοδήματα και το κλίμα που διαμορφώνεται. Στη δύσκολη πραγματικότητα που επέβαλε η πανδημία απαιτούνται γρήγορες και στοχευμένες παρεμβάσεις- χωρίς αναβολές. Και σίγουρα η συνταγή του εφησυχασμού δεν γεννά δημιουργεί παράθυρα λύσεων- αντιθέτως επιβραδύνει ρυθμούς ή γεννά ενίοτε νέους αιφνιδιασμούς.

Υπάρχει σχέδιο μείωσης των συντελεστών του ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες ώστε να πάρουν ανάσες οι καταναλωτές λόγω και της ισχυρής πίεσης που ασκείται από τις τιμές της ενέργειας και της ακρίβειας στην αγορά; Εάν υπάρχει πρέπει να μπει άμεσα σε λειτουργία το σχέδιο και όχι αργότερα. Πρέπει να στηριχθούν οι καταναλωτές, όπως και η εστίαση, το λιανεμπόριο, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις κι οι εργαζόμενοι σε αυτές.

Ουδείς -και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης- υποστηρίζει ότι έπεσαν στο κενό όλες οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης που έγιναν τους τελευταίους δύσκολους 24 μήνες για την στήριξη όλων όσων τσαλακώθηκαν από την επέλαση του κορονοϊού. Αυτό όμως, δεν μπορεί να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν προτάσεις και εισηγήσεις προς τη σωστή κατεύθυνση από την αντιπολίτευση που πρέπει να αξιολογηθούν. Είναι, ναι ή όχι, προς τη σωστή κατεύθυνση η πρόταση για αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, άμεσα και όχι σε βάθος εξαμήνου ή χρόνου;

Χρειάζονται εκτός από βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες λύσεις για την πλήρη θωράκιση από τις αβεβαιότητες που συνεχίζει να προκαλεί η πανδημία, παρότι οι παγκόσμιες προβλέψεις κάθε άλλο παρά περιγράφουν έναν «ίδιο» με τον περσινό και προπέρσινο χρόνο.

Δεν είναι όμως η ώρα του εφησυχασμού, της δημιουργίας του κλίματος που «βλέπει» την πανδημία να τελειώνει μαζί με τα απόνερά της στην οικονομία. Δεν είναι η ώρα να στέλνονται λάθος μηνύματα- ειδικά τώρα που πρέπει να τηρηθούν τα μέτρα προστασίας από την πανδημία σαν να είναι (δυστυχώς) η πρώτη φορά. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση οφείλουν να σταθούν στο πλευρό των πολιτών με διαρκή ενημέρωση για το πρόγραμμα του εμβολιασμού, για την τρίτη αναμνηστική δόση χωρίς καθυστέρηση, για όλες τις ηλικίες που εντάσσονται στις συγκεκριμένες πλατφόρμες.

Το σχέδιο για το ασφαλές άνοιγμα των σχολείων είναι ένα στοίχημα που θα κριθεί σύντομα. Όπως και θα κριθεί και το «στοίχημα» του ανοίγματος των Πανεπιστημίων με ασφάλεια. Ποιες είναι οι ασφαλιστικές δικλείδες για τη μη διασπορά των κρουσμάτων κατά την Εξεταστική περίοδο (αρχίζει προς το τέλος του Γενάρη), χωρίς τη δυνατότητα των αναγκαίων σε αριθμό (και δωρεάν) τεστ και για τους εμβολιασμένους φοιτητές και καθηγητές;

Ο δε άμεσος σχεδιασμός για πολλά δημόσια σημεία στις πόλεις, όπου θα γίνονται δωρεάν PCR και rapid tests, είναι προφανώς αναγκαίος ώστε να περιοριστεί το υψηλό κόστος για όσους πολίτες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα αλλά και οι αποτρεπτικές ουρές.