Δημήτρης Χ. Παξινός

Δεν ήταν και λίγο εκείνες τις εποχές να ταξιδέψεις. Ούτε λόγος βέβαια για την Αθήνα, τη μεγάλη πρωτεύουσα. Τυχερός όποιος τα κατάφερνε και πόσο θαυμασμό για εκείνον έτρεφαν… Ηταν πια επιτυχημένος. Ολοι κρέμονταν από τα χείλη του. Οι μετοχές του είχαν ανέβει, είχαν «πιάσει οροφή», στην εκτίμηση του περιβάλλοντός του. Ανετα με τόσο κύρος αναγνώρισης θα μπορούσε να γίνει και κοινοτάρχης, ακόμη και βουλευτής!

Περιορισμένα τότε τα μέσα επικοινωνίας, τα μέσα μεταφοράς. Περιορισμένος ο κόσμος στα χωριά, ακόμη και στις πόλεις. Λίγες οι παραστάσεις του, πολλές οι προσδοκίες του. Μία από αυτές, το να κάνει το μικρό και το μεγάλο βήμα, να καταλήξει στην Αθήνα. Ο πρωτευουσιάνος είχε άλλη χάρη και πολλές επιτυχίες, ακόμη και στην ανεύρεση της προικισμένης νύφης. Τα λόγια του είχαν ιδιαίτερη αξία και πειστικότητα. «Το είπε ο κύριος τάδε», πάει και τελείωσε.
Τα χρόνια πέρασαν, οι αποστάσεις εκμηδενίστηκαν, η γνώση έγινε προσιτή στον καθένα που ήθελε να εμβαθύνει. Τα στερεότυπα όμως εξακολουθούν να υπάρχουν, με τη μία ή την άλλη μορφή.

«Το είπε το κόμμα. Το είπε ο αρχηγός. Το είπε ο πρωθυπουργός. Το έγραψαν οι εφημερίδες και τώρα το ’πε και η τηλεόραση». Ετσι άκριτα αποδέχονται ό,τι τους σερβίρεται.

Βασικά, πάντα ρόλο έπαιζε και παίζει το επικοινωνιακό παιχνίδι, το οποίο προτιμάται από την ουσία, την οποία και επικαλούνται. Ετσι μέσα σε αυτό το ελεύθερο παιχνίδι της εξαπάτησης, επιστρατεύονται τα πάντα. ΜΜΕ, ντόπιοι και διεθνείς οργανισμοί με ηχηρά ονόματα, προσωπικότητες προβεβλημένες και βραβευμένες, ακόμη και με Νόμπελ. Ιδιαίτερα οι τελευταίοι πρωθυπουργοί είχαν τη χαρά, την ευτυχία να τύχουν αυτής της αναγνώρισης, να παραλάβουν την τιμητική τους πλακέτα, με αντίτιμο κάποιες φορές οδυνηρό για το μέλλον του τόπου. Ομως το «αφελές» τμήμα του λαού, εντυπωσιαζόμενο από τα επιφαινόμενα και μόνο, εκστασιάζεται, παραληρεί και μεταφέρει τον ενθουσιασμό του στον περίγυρο.

Είδες ο τάδε; Βραβεύθηκε! Αυτό σημαίνει ότι στο εξωτερικό έχουν εκτιμήσει την προσφορά και το έργο του!
Ολα αυτά βεβαίως μέχρι να έλθει η στιγμή της αποκαθήλωσης, οπότε όλα έχουν πάει στράφι και όλα βεβαίως ξεχνιούνται. Ή μάλλον θυμίζουν ιλαροτραγωδία, σκεπτόμενοι πού έχουμε οδηγηθεί από τους τιμημένους και βραβευμένους, με το πλατύ, αστείο τελικά, χαμόγελο και τη σοβαροφάνειά τους. 

Κάπως έτσι είναι και οι επισκέψεις στο εξωτερικό, ιδιαίτερα στην Αμερική. Οπως παλιά στα χωριά. Αυτός που θα πάει πιο μακριά -ας πούμε στην Ουάσινγκτον- θεωρείται πιο επιτυχημένος από αυτόν που περιορίστηκε στο Παρίσι, το Βερολίνο.

Ολα αυτά είναι καλά προετοιμασμένα για την προβολή του ταξιδιού, που θεωρείται και προβολή της χώρας. Ολοι περιμένουν το αποτέλεσμα της επίσκεψης, που είναι προδιαγεγραμμένο. Η αγωνία όμως πρέπει να υπάρχει και να κορυφωθεί στη συνάντηση με τον πλανητάρχη.

Αραγε τι θα πει, τι θα γίνει; Θα βοηθήσει την Ελλάδα να βγει από την κρίση; (Την οικονομική πάντα, διότι την πολιτισμική, με την ευρεία του όρου έννοια, την έχουμε περιθωριοποιήσει.)

«Οι Αμερικανοί είναι φίλοι μας. Δεν θα μας εγκαταλείψουν», λέγεται και γράφεται κατά κόρον από την πλούσια συνοδεία ανταποκριτών και συμβούλων. «Οχι όπως οι Γερμανοί και ο Σόιμπλε», προσθέτουν.
Η Ελλάδα -κατόπιν- ανησυχεί για το αν ο πλανητάρχης θα προβεί σε δήλωση στήριξης της χώρας. Η αγωνία κορυφώνεται. Και να, επιτέλους, «ναι, είναι αλήθεια! Στηρίζει την Ελλάδα, που δεν αντέχει άλλο τη λιτότητα». Επακολουθούν βεβαίως οι διθύραμβοι περί μεγάλης επιτυχίας, όπως πιστοποιείται από κυβέρνηση, δημοσιογράφους και λοιπούς σχολιαστές που έχουν βαλθεί να μας τρελάνουν.

Θα περάσει ακόμη κάποιος χρόνος μέχρι να κοπάσουν οι πανηγυρισμοί και να προσγειωθούμε ξανά στη γη της Ελλάδας. Επιστροφή στην πραγματικότητα δηλαδή…

Η Ελλάδα, ανίσχυρη όπως την κατάντησαν, δίνει γην και ύδωρ στους αφέντες προκειμένου να αποσπάσει μία δήλωση συμπαράστασης, η οποία ούτως ή άλλως θα δινόταν. Αυτός ήταν και ο σκοπός του ταξιδιού. Ωιμέ!
Η διαφορά του τότε με το σήμερα είναι ότι τότε δικαιολογούνταν η αφέλεια, υπήρχε όμως και το φιλότιμο. Τώρα όμως;


*Ο κ. Δημήτριος Χ. Παξινός είναι πρόεδρος
 του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών