Δημήτρης Παγαδάκης

Η ταινία «Σιδηρά Κυρία» με περισσή ευαισθησία και μπόλικο μακιγιάζ ανασυγκροτεί τον μύθο μιας αυστηρής και ξεροκέφαλης συντηρητικής πολιτικού. Στην πραγματικότητα η Μάγκι Θάτσερ ήταν πιο υστερικά αλαζονική. Οταν το 1990 έπειτα από τρεις κολλητές νικηφόρες αναμετρήσεις αναγκάστηκε να παραιτηθεί από πρωθυπουργός, ξεκίνησε να γράφει τις πολιτικές αναμνήσεις της. Σκόπευε, μάλιστα, να τους χαρίσει τον τίτλο «Αήττητη». Αυτονόητο. Η έπαρση δεν την εγκατέλειψε ποτέ. Είναι, άλλωστε, συνυφασμένη με την πολιτική έκφραση, όπως και τα συντρίμμια με τις κατεδαφίσεις. Ακόμα και στην αποσυναρμολογημένη Ελλάδα υπάρχει σήμερα μια  εμμονική μερίδα που καυχιέται για τις αυξητικές επιδόσεις των κομμάτων της στις δημοσκοπήσεις. Και μια ερειπωμένη άλλη που επαίρεται για τη φθορά των αντιπάλων της ώστε να αποφευχθεί πιθανή αυτοδυναμία. Ολα αυτά, όχι για αποτέλεσμα της κάλπης, αλλά για τη στιγμιαία  καταγραφή της τάσης των ψηφοφόρων.

Σε αυτό το περιβάλλον σύγχυσης γίνεται φανερό πως η κόπωση της κρίσης οδηγεί ραγδαία προς διανοητική κατάρρευση. Συμβάλλει σ’ αυτή και η μέριμνα αρκετών πολιτικών και σχολιαστών που αναλύουν εργολαβικά τα δημοσκοπικά ευρήματα  σαν να είναι προφητείες. Παρομοίως, την επιβαρύνει εκείνη η ήπια ρητορική περί σύνεσης, σωφροσύνης και συναίνεσης που τυλίγεται σαν  πακέτο εξορκισμού κάθε αμαρτίας. Ομως και στις δύο περιπτώσεις, η βασική τους σκοτούρα δεν είναι η κοινωνία αλλά η εξουσία. Εγνοια τους η νομή, η διαχείριση και η διαμόρφωσή της, κατά το δοκούν, υπέρ προνομίων και επιβίωσης. Πεποίθησή τους ότι οι πολίτες οφείλουν να κυβερνηθούν από έγκυρους, σίγουρους και ατσαλάκωτους πεφωτισμένους. Απόφοιτους μάλλον καλών σχολείων, υπεράνω κομματικών θερμοκηπίων και έξω από πολιτικές δυναστείες. Εντός, όμως, κύκλων επιχειρηματικών βαρονιών και αβανταδόρικων διεθνών παρεών. Επιχείρημα; Αφού το συγκεκριμένο πολιτικό προσωπικό απέτυχε παταγωδώς, γιατί να μην ηγηθούν της χώρας υπό διακομματική προθυμία αδιάφθοροι τεχνοκράτες; Αν είναι και Γερμανοί, τόσο το καλύτερο! 
  
Ωστόσο το «πατριωτικό» αυτό συνονθύλευμα επίδοξων σωτήρων παραβλέπει την ανάγκη δημοκρατικής νομιμοποίησης. Και διαβάζει μυωπικά τις δημοσκοπήσεις. Η μεγαλύτερη και πιο συμπαγής ομάδα ψηφοφόρων παραμένει σταθερά εκείνη που απέχει, αποδοκιμάζει, δυσπιστεί, απορρίπτει και αρνείται. Αλλά δεν είναι στείρα. Οσο κι αν η πλειοψηφία διατηρεί αμφίθυμη στάση έναντι των εκλογών, κάποιοι από αυτή θα πάνε κάποτε με βαριά καρδιά να ψηφίσουν. Και οι απελπισμένοι δεν εμπιστεύονται τεχνοκρατικά μορφώματα που το παίζουν πότε «Σιδηρά Κυρία» και πότε «Μάμα Μία». Η Θάτσερ παρέμεινε εκλογικά ανίκητη γιατί δημιούργησε πάθη και συγκρούσεις. Οι καθωσπρέπει εγχώριες και ιδεοληπτικές ασημαντότητες θα πρέπει μάλλον να παρηγορηθούν με Ντοστογιέφσκι που έγραψε ότι και η βλακεία είναι ανίκητη.