Βασίλης Στεφανακίδης

Ενα αφήγημα ελπίδας και αισιοδοξίας, όμως, που ελάχιστη έως καθόλου σχέση έχει με τη, δυστυχώς, σκληρή πραγματικότητα.

Να δούμε, λοιπόν, τα αναμφισβήτητα δεδομένα και όχι τις εικασίες και τις ανεδαφικές σεναριολογίες και ο καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του. 

Οντως στις 18 Αυγούστου θεωρητικά λήγει το τρέχον τρίτο μνημόνιο. Με τη λήξη του όμως παύουν να ισχύουν οι νόμοι και οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια και συνέτριψαν τις ζωές μας; Οχι. Αυτοί οι νόμοι ήρθαν για να μείνουν.

Το κυβερνητικό αφήγημα προδιαγράφει με βεβαιότητα ότι μετά τον Αύγουστο η χώρα θα μπορεί να βγαίνει μόνη της στις αγορές και να δανείζεται με τους όρους της αγοράς όπως κάνουν όλες οι κανονικές χώρες. Ωστόσο, παρότι τα επιτόκια των ομολόγων έχουν αποκλιμακωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες, παραμένουν στα επίπεδα που ήταν όταν η χώρα αναγκάστηκε να υπογράψει το πρώτο μνημόνιο, η δε αξιολόγησή τους από τους διεθνείς οίκους βρίσκεται έξι βαθμίδες κάτω από το επίπεδο στο οποίο ένα ομόλογο θεωρείται ασφαλές για τους επενδυτές. Η κυβέρνηση λέει ότι θα επιτύχει μια καθαρή έξοδο. Δηλαδή χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης, που σημαίνει τέταρτο πρόγραμμα, και αυτό το σιγοντάρουν και οι Ευρωπαίοι, καθώς είναι πλέον πολύ δύσκολο να απευθυνθούν στα κοινοβούλιά τους, όπως είναι δύσκολο και για τη δική μας κυβέρνηση.

Υπάρχουν όμως τα χρήματα που θα περισσέψουν από το τρέχον πρόγραμμα, τα οποία με κάποιον τρόπο μπορούν να αποτελέσουν ένα μαξιλάρι ασφαλείας σε περίπτωση που οι αγορές δεν μας εμπιστευτούν. Η εκταμίευση αυτού του ποσού θα απαιτήσει πρόσθετες εξασφαλίσεις από τους δανειστές και μπορεί να μην τις θεωρήσουν νέο μνημόνιο αλλά υβριδικό πρόγραμμα, η ουσία όμως δεν αλλάζει.

Η σκληρή εποπτεία ήρθε για να μείνει. Μην ξεχνάμε άλλωστε την υποχρέωση πλεονασμάτων 3,5% για πέντε χρόνια, αλλά και τη μείωση του αφορολόγητου και των συντάξεων από το 2019, όταν θεωρητικά θα είμαστε εκτός μνημονίων. Ούτε να ξεχνάμε τη σκληρή εποπτεία (πολύ σκληρότερη από τις άλλες χώρες που βγήκαν από τα μνημόνια) που δέχτηκε η κυβέρνηση μέχρι το χρέος μας να πέσει στο 75% του ΑΕΠ, το οποίο υπολογίζεται να συμβεί το 2060!

Τι θα αλλάξει επομένως στις ζωές μας μετά τη 18η Αυγούστου που ακόμα εμείς οι «κακοπροαίρετοι» δεν έχουμε καταλάβει; Μήπως θα αυξηθούν οι μισθοί και οι συντάξεις όταν είναι προγραμματισμένο το ακριβώς αντίθετο; Μήπως θα μειωθούν οι φόροι και οι εισφορές όταν είμαστε υποχρεωμένοι εις το διηνεκές να παράγουμε υψηλότατα πλεονάσματα; Κι αν δεν μειωθούν οι φόροι, μπορούμε να αναμένουμε επενδύσεις, θέσεις εργασίας και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης; Αν το πιστέψουμε αυτό, μάλλον θα πρέπει να είμαστε επιρρεπείς στα θαύματα.
Τότε θα αναρωτηθεί κανείς: Γιατί η κυβέρνηση επιμένει σε ένα τέτοιο σενάριο και το καλλιεργεί όσο καλύτερα μπορεί; Γιατί μοιράζει ψεύτικες ελπίδες σ’ έναν ταλαιπωρημένο λαό; Δεν χρειάζονται μεταφυσικές γνώσεις και προσεγγίσεις.

Παίζει τα ρέστα της στο τελευταίο χαρτοπαικτικό κόλπο, για να πάει σε εκλογές το φθινόπωρο με το επιχείρημα «εγώ σας έβγαλα από τα μνημόνια». Και θα πάει σε εκλογές όχι για να τις κερδίσει -αυτό δεν θα τη βόλευε γιατί η ίδια έχει ναρκοθετήσει τα επόμενα χρόνια με τις υπογραφές της-, αλλά για να χάσει, όπως ελπίζει, αξιοπρεπώς και με ποσοστά που θα την κρατήσουν μέσα στο πολιτικό παιχνίδι. Δεν αποκλείεται μάλιστα μέσα στους σχεδιασμούς της να βρίσκεται το 2020, οπότε θα έχουμε εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, και φυσικά δεν ξεχνάμε πώς εκμεταλλεύτηκε την εκλογή του νυν Προέδρου!